میانجی

مقام‌های ژاپن در پی انجام مراحل انتهایی برنامه‌ریزی برای سفر شینزو آبه نخست‌وزیر ژاپن به ایران و دیدار او با آیت‌الله های خامنه‌ای رهبر و حسن روحانی رئیس جمهوری ایران هستند.

ان.اچ.کا تلویزیون ملی ژاپن خبر داده است که این سفر احتمالا حدود دو هفته دیگر انجام خواهد شد. در صورتی که این سفر انجام شود، این برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی خواهد بود که نخست‌وزیر ژاپن به تهران سفر می‌کند.

آخرین سفر یک نخست‌وزیر ژاپن به ایران به سال ۱۹۷۸ میلادی و یک سال پیش از انقلاب ایران باز می‌گردد.

پیشتر هم اخباری درباره تلاش آبه برای میانجی‌گری میان ایران و آمریکا منتشر شده بود. آن زمان گفته شده بود که نخست‌وزیر ژاپن پس از مشورت با دونالد ترامپ تصمیم نهایی خود را اتخاذ خواهد کرد.

رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به سفر احتمالی آبه به تهران، گفته بود نخست وزیر ژاپن روابط نزدیکی با «رهبران ایران» دارد.

سخنگوی وزارت خارجه ایران اما گفته است «مطالب و گمانه زنی‌ها»درباره سفر ابه به تهران «دور از واقعیت» است.

پرزیدنت ترامپ روز دوشنبه همچنین اعلام کرده بود که قصد آمریکا، ممانعت از دستیابی جمهوری اسلامی به سلاح هسته‌ای است و ایالات متحده به دنبال تغییر حکومت در ایران نیست.

رئیس جمهوری آمریکا گفته بود که ایران «با همان رهبری، بالقوه می‌تواند تبدیل به کشور بزرگی بشود.»

ایالات متحده می‌گوید که توافق هسته ای با ایران در رفتار این کشور تاثیر مثبتی نداشته است. پرزیدنت ترامپ با خروج از توافق برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷، در دو مقطع در مرداد و آبان سال گذشته، دستور بازگشت تحریم‌های هسته‌ای علیه جمهوری اسلامی ایران را صادر کرد.

وزیر خارجه آمریکا اول خرداد سال گذشته با اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، ۱۲ شرط ایالات متحده برای توافق با جمهوری اسلامی را برشمرد که در واقع فهرست خواسته‌های ایالات متحده از جمهوری اسلامی یا به عبارتی جزئیات تغییر رفتار رژیم ایران است.

آمریکا در ابتدای سال ۹۸ هم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست گروه‌های تروریستی قرار داد. این نخستین بار بود که ایالات متحده نیروی نظامی یک کشور را در چنین فهرستی در کنار گروه‌هایی چون القاعده و داعش قرار می‌داد.

بالا گرفتن تنش‌ها میان ایران و ایالات متحده در هفته‌های اخیر، باعث نگرانی‌های جهانی شده است. مقام‌های ایالات متحده می‌گویند اطلاعاتی دارند که نشان می‌دهد خطر تهدیدهای ایران جدی‌تر از گذشته است.

آمریکا می‌گوید که جهت آمادگی برای واکنش در صورت حمله احتمالی ایران یا عوامل نیابتی آن به منافع آمریکا و متحدانش، اقدام به افزایش نیروهای رزمی دریایی و هوایی آمریکا در خلیج فارس کرده است. ایالات متحده با اعزام ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و بمب افکن‌های ب۵۲ به خاورمیانه، آرایش نظامی‌اش در منطقه را در پاسخ به آنچه نشانه‌های نگران‌کننده از قصد و تدارک احتمالی ایران برای حمله به مواضع و نیروهای آمریکایی عنوان شده، تقویت کرده است.

علاوه بر این، وزارت دفاع آمریکا، پنتاگون، یک سامانه پدافند موشکی پاتریوت و یک ناوگان رزمی نیروی دریایی که پیشتر آب‌های خلیج فارس را ترک کرده بود، به منطقه بازگردانده است.

این وضعیت باعث شده که برخی کشورها از عزم خود برای میانجی‌گری میان ایالات متحده و جمهوری اسلامی سخن بگویند.