سازمان هواپيمايی کشوری مسئولیت پذیر هست؟

و نیز به نقل از یک مقام آگاه نوشته که سرعت بیش از حد مجاز هواپیما در هنگام فرود علت اصلی سانحه بود.

مسعود مهاجر، کارشناس حمل و نقل در تهران در همین ارتباط و نیز سانحه یک هفته پیش سقوط یک هواپیما در نزدیکی قزوین شد، به پرسش‌های رادیو فردا پاسخ گفته است.

رادیو فردا: علل اصلی سوانح فزاینده هوایی در ایران چیست؟

بروز سوانح هوايی در ايران به دليل دور ماندن صنعت هواپيمايی ما از تکنولوژی روز است. ما در۳۰ سال گذشته نتوانسته‌ايم هيچ هواپيمای جديدی از سازندگان اصلی آن خريداری کنيم. حتی هواپيماهايی که قبل از انقلاب به کمپانی ايرباس در فرانسه سفارش داده بوديم و پول آن هم پرداخت شده بود به ما تحويل ندادند و درعوض پولمان را برگرداندند.

در نتيجه ما در اين ۳۰ سال دنبال هواپيماهايی رفتيم که به ما می‌فروشند و اين هواپيماها متأسفانه سيستم‌های پيشرفته‌ای ندارند.

بسياری از کشورها که توان مالی ندارند ممکن است هواپيماهای دست دوم بخرند، ولی وضعيت ما در ارتباط با تعميرات اساسی اين هواپيماها چگونه است و آيا چنين تعميراتی انجام می‌گيرد و اقدام‌های لازم برای بالا رفتن ضريب ايمنی رعايت می‌شود؟

ما دو شرکت هواپيمايی داريم، هواپيمايی «هما» و «آسمان» که تأسيسات تعمير و راه‌اندازی خود را دارند و به ساير شرکت‌ها نيز سرويس می‌دهند. ولی يادمان باشد وقتی ناوگان هوايی فرسوده است احتياج به سرويس‌های بيشتری دارد که بعضی از آنها در داخل کشور مقدور نيست و ما مجبوريم آنها را به خارج از کشور بفرستيم به خصوص در مورد هواپيماهای روسی که در بازار ايران شناخته شده نيست.

بنابراين ما ناچاريم تمام خدمات و سرويس و نگهداری آنها را از روس‌ها و يا کشورهای آسيای ميانه بگيريم.

آيا خلبانان اين هواپيماها ايرانی هستند و آموزش‌های کافی در اين زمينه ديده‌اند؟

هواپيماهايی که از روسيه يا اروپای شرقی می‌گيريم بعضی به صورت خريد و بيشتر به صورت کرايه در اختيار ايران قرار می‌گيرد و در هر دو حالت خدمه و خلبان را خود شرکت فروشنده در اختيار ما قرار می‌دهد، يعنی ما در اين مدت برای اين هواپيماها خلبان تربيت نکرده‌ايم. تمام خدمه اصلی و خلبان هواپيمايی که به تازگی سقوط کرد نيز روسی بودند.

آيا در ايران سازمان يا تشکيلاتی برای کنترل ايمنی و فن خلبانی و ساير شرايط لازم برای هواپيما را داريم؟

سازمان هواپيمايی کشوری مسئوليت بازديد، کنترل و صدور مجوز پرواز تمام هواپيماها را به عهده دارد و اين هواپيماها در زمان شروع پرواز خود همه مشخصات سالم بودن را دارند، يعنی همه بخش‌های آن کنترل شده و آزمايش‌ها و تعميرات دوره‌ای آن انجام شده است.

ولی هواپيما وسيله نقليه بسيار سنگينی است که در طول پرواز تحت فشارهای شديد قرار می‌گيرد و فرسودگی‌هايی در بدنه و ساير قسمت‌های آن پديد می‌آيد که عموماً با بازديدهای ساده قابل تشخيص نيست.

به همين دليل شرکت‌های هواپيمايی بزرگ، هواپيماهای نسل قديم را در ناوگان خود نگه نمی‌دارند و حتی شرکت‌هايی مانند لوفت‌هانزا در کنار خود شرکت‌های فرعی درست می‌کنند و هواپيماهای نسل قديم را به آنها می‌دهند. هواپيمايی جمهوری اسلامی ايران هم تا کنون هواپيمای ايرفلوت روسيه را در ناوگان خود راه نداده است.