پایان ۱۳۹۸؛ سالی که کابوس مرگ روایت زندگی شد

فروردین؛ سیل در ۲۵ استان

حق نشر عکسTASNIMImage captionروستای چم مهر - پلدختر

• بهار ۱۳۹۸ خورشیدی با وقوع سیل در استان‌های شمالی، مرکزی و جنوبی آغاز شد. جاری شدن سیلاب در ۲۵ استان، خسارات جانی و مالی فراوانی برجا گذاشت. واژگونی خودروها در نزدیکی دروازه قرآن شیراز و آوارگی ۳۰۰ تن از اهالی ۱۳ روستای استان خوزستان بخشی از این خسارات بود. اهالی ۴ هزار و ۴۰۰ روستا با سیل مواجه شدند. شماری از روستاهای استان اراک تخلیه و تعدادی از روستاهای کرمانشاه زیر گل و سیلاب مدفون شدند. سازمان پزشکی قانونی، شمار جانباختگان حوادث فروردین را ۵۷ تن اعلام کرد. عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور هم وقوع این سیل را سبب ۳۰ تا ۳۵ هزار میلیارد تومان خسارت به کشور عنوان کرد.

حق نشر عکسMEHRNEWS

• جمشید مشایخی، بازیگر سینمای ایران در سن ۸۵ سالگی و در پی چند روز بستری در بیمارستان عرفان تهران درگذشت. او پیش از انقلاب ۱۳۵۷ با کارگردان‌های مطرحی همچون داریوش مهرجویی، بهمن فرمان آرا، علی حاتمی و ناصر تقوایی همکاری کرده بود. جمشید مشایخی از جمله معدود بازیگران سرشناس پیش از انقلاب بود که توانست در سال‌های پس از ۱۳۵۷ هم در سینما حضوری ثابت داشته باشد. وی در سال ۱۳۶۳ سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد را در جشنواره فیلم فجر کسب کرد.

اردیبهشت؛ تنش در خلیج فارس

• پس از گذشت هشت دهه از انقراض شیرهای ایرانی، یک شیر نر آسیایی به نام کامران از باغ وحش بریستول بریتانیا به باغ وحش ارم در غرب تهران منتقل شد. ایران نام این شیر را به هیرمان تغییر داد. اکانت اینستاگرام باغ وحش ارم در پستی اعلام کرد که بنا به پیشنهاد و رای مخاطبان، نام هیرمان برای این شیر انتخاب شده است.

حق نشر عکسGETTY IMAGESImage captionبندر فجیره امارات متحده عربی

• دو نفتکش عربستان سعودی، یک نفتکش نروژی و یک نفتکش اماراتی در بندر فجیره امارات متحده عربی روز ۲۲ اردیبهشت هدف عملیات خرابکارانه قرار گرفت. ایالات متحده آمریکا انگشت اتهام را به سوی حکومت ایران نشانه گرفت. امارات متحده عربی به شورای امنیت سازمان ملل متحد شکایت برد و گفت که این عملیاتی "پیشرفته و هماهنگ شده" بوده که به احتمال زیاد توسط یک کشور انجام شده است. ایران این اتهام را رد کرد.

خرداد؛ قتل میترا استاد و رسیدن و سرنگون شدن و پهپاد آمریکا در خلیج فارس

حق نشر عکسIRNA

• شلیک گلوله در واحدی مسکونی در محله سعادت آباد تهران، نام شهردار اسبق پایتخت را به صفحه اول روزنامه‌ها برد. میترا استاد، همسر دوم محمدعلی نجفی از چهره‌های سرشناس جناح اصلاح‌طلب روز هفتم خرداد در خانه‌اش کشته شد و شهردار پیشین تهران به قتل اعتراف کرد. وی که در کارنامه‌ سیاسی‌اش وزارت آموزش و پرورش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را دارد بعدها اتهامات مطرح شده در کیفرخواست، از جمله قتل عمد را رد 

حق نشر عکسTASNIM

• کارلوس کیروش، پس از هشت سال از سمت سرمربی‌گری تیم ملی فوتبال ایران برکنار شد. او پس از آن‌که تیم ملی ایران نتوانست در جام ملت‌های آسیا به موفقیتی دست یابد، هشتم خرداد از این سمت برکنار شد.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

• برای اولین بار پس از تاسیس حکومت جمهوری اسلامی، نخست‌وزیر ژاپن به ایران سفر کرد. شینزو آبه در این سفر با عالی‌ترین مقامات از جمله آیت الله علی خامنه‌ای، رهبر حکومت گفت‌وگو کرد. از این دیدار به عنوان تلاش ژاپن برای میانجی‌گری درباره تنش میان ایران و آمریکا یاد شد.

• یک‌روز پس از سفر نخست وزیر ژاپن به تهران، در ۲۳ خرداد دو نفت‌کش در نزدیکی تنگه هرمز هدف حمله قرار گرفتند. نفتکش‌های فرونت التر با پرچم جزایر مارشال از امارات متحده عربی به مقصد تایوان و کوکوکا کاریجس با پرچم پاناما از عربستان سعودی به سوی سنگاپور در دریای عمان در حال حرکت بود. مالکیت یکی از این نفتکش‌ها به ژاپن و دیگری به نروژ تعلق داشت.

• در بیانیه سپاه آمده بود این پهپاد "برخلاف قوانین هوانوردی کلیه تجهیزات مربوط به معرفی خود را خاموش کرده و در نهایت پنهانکاری، از تنگه هرمز به سمت چابهار ادامه مسیر داد." ایران آمریکا را متهم به "تجاوز به فضای سرزمینی، جمع آوری اطلاعات و جاسوسی" از طریق این پهپاد کرد. وزارت خارجه ایران کاردار امارات متحده عربی و سفیر سوئیس را در این رابطه فراخواند.

• رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به ساقط شدن پهپاد گلوبال هاوک از سوی سپاه پاسداران، اعلام کرد که قصد داشته در اقدامی تلافی‌جویانه، به سه هدف در ایران حمله کند اما به واسطه برآوردی که از کشته شدن احتمالی ۱۵۰ تن به او ارائه شد، ۱۰ دقیقه پیش از حمله، این عملیات را لغو کرد. دونالد ترامپ در یک توئیت درباره واکنش به چنین اقدامی از سوی سپاه پاسداران در خلیج فارس نوشت: "من عجله‌ای ندارم، ارتش ما بازسازی شده، حاضر و آماده است و با فاصله زیاد در جهان، بهترین است. تحریم‌ها در حال اثر بخشی است و از شب گذشته افزایش یافته است. ایران هرگز نمی‌تواند نه علیه آمریکا و نه علیه جهان به سلاح هسته‌ای دست یابد."

تیر؛ جنگ نفتکش‌ها

• نفتکش ایرانی گریس-۱ سیزدهم تیر در تنگه جبل‌الطارق توقیف شد. یک روز پس از توقیف این کشتی از سوی نیروی دریایی بریتانیا به اتهام دور زدن تحریم‌های اتحادیه اروپا و انتقال نفت برای سوریه، دادگاهی در جبل‌الطارق توقیف آن را دو هفته تمدید کرد. دولت محلی جبل‌الطارق اعلام کرد که این نفتکش ایرانی به دلیل "شواهد مستدلی" توقیف شده و راهی پالایشگاه بانیاس سوریه بوده است.

• ۱۲ روز پس از توقیف نفتکش گریس -۱ در تنگه جبل الطارق، رهبر حکومت ایران گفت "انگلیس خبیث دزدی دریایی می‌کند و کشتی ما را می‌دزدد، جنایت می‌کنند و شکل قانونی به آن می‌دهند." آیت الله علی خامنه‌ای تهدید کرد که "جمهوری اسلامی و عناصر مؤمن نظام، این خباثت‌ها را بی‌جواب نمی‌گذارند. در فرصت خود و جای خود پاسخ خواهند داد."

• در پی زلزله روز هفدم تیر در مسجد سلیمان بیش از ۱۰۰ تن مصدوم شدند. کیامرث حاجی زاده، مدیرکل مدیریت بحران خوزستان از ریزش "بخش‌هایی از بیمارستان نفت" در این شهر خبر داد.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

• نیروی دریایی سپاه پاسداران، نفتکش استنا ایمپرو متعلق به بریتانیا را ۲۸ تیر توقیف کرد. سپاه اعلام کرد که این نفتکش، مقررات بین‌المللی دریایی را هنگام عبور از تنگه هرمز رعایت نکرده است. این نفتکش ٢٢ خدمه داشت و مالکیت آن در اختیار سوئد است. جرمی هانت، وزیر وقت خارجه بریتانیا به ایران هشدار داد که اگر نفتکش توقیف شده را آزاد نکند، با "عواقب جدی" رو‌به‌رو خواهد شد. آلمان و فرانسه در بیانیه‌هایی جداگانه از ایران خواستند که به سرعت نفتکش بریتانیا را آزاد کند. این نفتکش و خدمه‌اش پس از هفتاد روز رفع توقیف شدند.

مرداد؛ رویارویی روسای پیشین قوه قضائیه

• جدال آیت الله محمد یزدی و آیت الله صادق آملی لاریجانی، دو رئیس قوه قضائیه پیشین، واکنش‌های قابل توجهی را در میان مراجع تقلید، جامعه سیاسی و کاربران شبکه‌های اجتماعی برانگیخت. آیت‌الله یزدی در سخنانی گفته بود: "فلانی می‌گوید اگر این کار را نکنید، نجف می‌روم؛ خب بروید، آیا با رفتن شما، قم به‌هم می‌خورد؟ شما در قم بودن‌تان هم خیلی موثر نبود؛ چه برسد که نجف بروید." رئیس اسبق قوه قضائیه همچنین افزوده بود: "رئیس دفتری که ۱۰ سال جای مهمی را اداره کرده دستگیر می‌شود، بعد اعتراض می‌کند که چرا گرفتید؟ به اسم مدرسه علمیه کاخ ساختند! مگر ارث پدرت بود؟ از کجا آوردی ساختی؟" صادق آملی‌لاریجانی یک‌روز بعد در نامه‌ای سرگشاده نوشت "جناب آقای یزدی، چرا به این وضعیت افتاده‌اید؟" رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام همچنین گفت: "بنده سینه‌ام خزانه‌الاسرار اتهامات مجموعه‌ای از معاونان، قائم مقامان و آقازاده‌های مسوولان و شخصیت‌هاست." روزنامه جمهوری اسلامی در این رابطه نوشت: "مردم می‌پرسند این دو نفر که هردو رئیس قوه قضائیه بودند، هردو عضو شورای نگهبان هستند، هردو عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند و هردو مدرس حوزه علمیه قم هستند، به‌جای اینکه الگوی اخلاق و مدارا باشند، در شرایطی که مشکلات ما چیز دیگری است چرا به جان هم افتاده‌اند؟"
• دادگاه کیفری استان تهران، محمد علی نجفی، شهردار پیشین تهران را به دو اتهام قتل عمد همسرش و نگهداری سلاح غیرمجاز مجرم شناخت و از اتهام ایراد صدمه غیر موثر در قتل تبرئه کرد. مسعود استاد، برادر میترا استاد، همسر مقتول آقای نجفی در پستی اینستاگرامی نوشت که خانواده‌اش این متهم را بخشیده‌اند. آقای نجفی با قرار وثیقه یک میلیارد تومانی به مدت دو روز از زندان آزاد شد.

شهریور؛ دختر آبی جان داد؛ به آرامکو حمله شد

• سحر خدایاری هوادار ۲۹ ساله تیم استقلال که در اعتراض به بازداشت و محکومیت به زندان در پی تلاش برای ورود به ورزشگاه، اقدام به خودسوزی کرده بود جان باخت. سحر خدایاری پس از فوت در ۱۸ شهریور به دختر آبی شهرت یافت. سحر خدایاری اسفند ۱۳۹۷ برای دیدن بازی استقلال و العین با کلاه گیس و پالتوی بلندی بر تن به استادیوم آزادی تهران رفته بود که بازداشت می‌شود. او پس از دو روز بازداشت با وثیقه ۵۰ میلیون تومانی آزاد می‌شود. پس از آگاهی از این‌که دادگاه می‌تواند او را به ۶ ماه تا ۲ سال زندان محکوم کند در برابر ساختمان دادسرا خودسوزی می‌کند. جعفر پناهی، کارگردان سینما در اینستاگرام نوشت: "وقتی فیلم آفساید را ساختم دوستی به من گفت نمی‌ترسی؟ پرسیدم: از چی؟ گفت: فردا که اجازه بدهند زنها بروند استادیوم این فیلم ، فیلم تاریخ مصرف‌دار خواهد بود . سیزده سال از ساخت فیلم آفساید می گذرد ، دختران ایرانی در جمهوری اسلامی تنها شهروندانی در جهان هستند که هنوز در آفسایدند."

حق نشر عکس@ROSHIROUZBEHANIImage captionتصویرگری روشنک روزبهانی از دختر آبی در اینستاگرام "صد زن" بی‌بی‌سی

• حمله پهپادی انصارالله یمن، موسوم به حوثی‌ها به تاسیسات نفتی آرامکو سعودی بار دیگر نگاه‌ها را در جامعه جهانی به سوی ایران برگرداند. وزیرخارجه آمریکا حکومت ایران را مقصر حمله به مجموعه پالایشگاهی بزرگ بقیق و میدان نفتی حقل خریص عربستان نامید. مایک پومپئو در توئیتر نوشت: "ما از همه ملل می‌خواهیم که یک‌صدا رفتار ایران را محکوم کنند. همزمان آمریکا به کمک متحدانش تلاش خواهد کرد که عرضه انرژی در جهان صدمه نبیند و ایران را به پاسخگویی در برابر پرخاشگری‌هایش وادارد."

مهر؛ زنان اجازه تماشای فوتبال یافتند، روح الله زم سر از ایران درآورد

حق نشر عکسGETTY IMAGES

• زنان ایران روز ۱۸ مهر برای اولین بار از از سال ۱۳۶۰ اجازه یافتند که برای تماشای ماسبقه فوتبال به ورزشگاه بروند. این رویداد با پس از تعیین ضرب‌الاجل فیفا برای ورود زنان به ورزشگاه‌ها رقم خورد. به این ترتیب جمعی از زنان توانستند به صورت غیر گزینشی و با خرید بلیت برای تماشای بازی تیم‌های ملی فوتبال ایران و کامبوج به ورزشگاه آزادی تهران راه یابند.

• یک کشتی متعلق به شرکت ملی نفت‌کش ایران، به نام سابیتی در ۱۹ مهر حوالی ساحل جده در دریای سرخ هدف حمله قرار گرفت. علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران یک‌روز پس از این رویداد گفت: "سرنخ‌های اصلی ماجراجویی خطرناک حمله به نفت کش ایرانی سابیتی در دریای سرخ به دست آمده و ایران این موضوع را بدون پاسخ نمی‌گذارد". محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران هم حمله به این نفتکش را "اقدامی دولتی" نامید و گفت که بر اساس اطلاعات دریافتی این اقدام از سوی "یک یا چند دولت" انجام شده است.

• حسین دهلوی، موسیقی‌دان سرشناس و بانی تشکیل ارکستر بزرگ سازهای مضرابی ۲۳ مهر درگذشت. آقای دهلوی که ۹۲ سال زندگی کرد، مدتی را در بیمارستان بستری بود. اپرای خسرو و شیرین و باله بیژن و منیژه از آثار مهم کارنامه اوست.

حق نشر عکسMIZANImage captionروح الله زم در سومین جلسه دادگاه

• سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در اطلاعیه‌ای از دستگیری روح‌الله زم، مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز خبر داد. این در حالی بود که روح الله زم در فرانسه پناهنده بود و در شهر تولوز اقامت داشت. اطلاعیه سپاه درباره دستگیری مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز در عراق و انتقال او به تهران نوشت که "سازمان اطلاعات سپاه" او را در عملیاتی "اطلاعاتی هوشمندانه" دستگیر کرد. سپاه پاسداران در این اطلاعیه مدعی شد که توانسته "سرویس های اطلاعاتی دشمن" را در این دستگیری شکست دهد. تلویزیون ایران در بخش خبری ۲۰:۳۰ تصاویری از انتقال آقای زم پخش کرد. همچنین در این بخش خبری تصاویری از "اعترافات" تلویزیونی آقای زم پخش شد.

آبان؛ ماه اعتراض و سرکوب خونین

• بنزین بدون اعلام قبلی بار دیگر از ٢۴ آبان دو نرخی و سهمیه‌‌بندی شد. بر اساس خبررسانی دولت، هر خودروی سواری شخصی سهمیه‌ای بالغ بر ماهانه ۶۰ لیتر بنزین به بهای لیتری هزار و ۵۰۰ تومان دارد. همچنین بهای بنزین غیرسهمیه‌ای ۳ هزار تومان به ازای هر لیتر اعلام شد. در پی اعلام این خبر و با نزدیک شدن به غروب، گزارش‌هایی درباره بروز اعتراض‌های خیابانی در اهواز، مشهد، شیراز، بهبهان، سیرجان و امیدیه منتشر شد.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

• با افزایش فشار افکار عمومی به دولت اعلام شد که تصمیم سهمیه‌بندی و افزایش قیمت بنزین در "شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران سه قوه" گرفته شده و رهبر حکومت هم حمایت خود را از آن اعلام کرده است. اعتراض‌های خیابانی در دیگر شهرها از جمله سنندج، شیراز، تبریز و کرمانشاه هم گسترش یافت. این اعتراض‌ها با برخورد تند نیروهای ضد شورش رو به رو شد و همزمان ویدیوهایی از شلیک به سوی معترضان برای رسانه‌های برون مرزی ارسال می‌شد.

• همزمان با افزایش خشونت‌ها به دستور دستور شورای امنیت کشور ارتباط اینترنتی ایران با جهان تا ۳ آذر قطع شد. سایت نت بلاکس که بر دسترسی اینترنت در جهان نظارت دارد، گزارش کرد که ‌سطح دسترسی شهروندان ایران به اینترنت به حدود ۴ درصد معمول رسیده است.

آذر؛ ماه داغ ماهشهر

• سازمان عفو بین الملل چهارم آذر اعلام کرد که بر اساس گزارش‌های موجود دست‌کم ۱۴۳ در اعتراض‌های آبان کشته شده‌اند. پژوهشگران عفو بین الملل با انتشار بیانیه‌ای تاکید کردند که این احتمال وجود دارد شمار کشته‌شدگان "به طرز چشمگیری" بیش‌تر از ۱۴۳ تن باشد. آیت الله علی خامنه‌ای، رهبر ایران ششم آذر درباره اعتراض‌های آبان گفت "یک توطئه‌ عمیق وسیع بسیار خطرناکی که آن‌همه پول خرج آن شده بود به وسیله مردم نابود شد". رهبر جمهوری اسلامی ایران افزود: "زحمت کشیده بودند که بتوانند در یک بزنگاهی این حرکت را انجام دهند. حرکت تخریب، شرارت و آدمکشی که به‌ واسطه‌ قضیه‌ بنزین فکر کردند فرصت پیدا شده و لشکر خود را وارد کردند. این حرکت به ‌وسیله ‌مردم نابود شد".
• سازمان عفو بین الملل هشتم آذر شمار کشته شدگان را بر اساس مستندات و گزارش‌های تائید شده ۱۶۱ تن اعلام کرد. این سازمان در ادامه تحقیقاتش و در گزارش بعدی به رقم ۲۰۸ کشته رسید. همزمان گزارش‌هایی از درگیری‌های گسترده و کشته شدن شمار قابل توجهی در اعتراض‌های آبان در ماهشهر منتشر شد. صدا و سیمای ایران در گزارشی "مقابله سخت" (اشاره ای به تیراندازی) نیروهای امنیتی به معترضان در شهرهای شیراز، سیرجان، ماهشهر و همچنین شهر قدس، شهریار و ملارد در غرب تهران و فردیس در استان البرز را تایید کرد. چند روز پس از آن، امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی، عضو هیات رئیسه مجلس شورای اسلامی هم در رابطه با وقایع ماهشهر گفت که "تعداد زیادی از افراد کشته شده‌اند."
• سازمان عفو بین الملل ۲۵ آذر اعلام کرد که توانسته کشته شدن ۳۰۴ نفر را بین روزهای ۲۵ تا ۲۸ آبان در سراسر ایران تایید کند.

• مجمع عمومی سازمان ملل متحد ۲۸ آذر قطعنامه‌ای را در محکومیت وضعیت حقوق بشر در ایران تصویب کرد. این قطعنامه پیش‌تر در کمیته سوم سازمان ملل تصویب شده بود. ونزوئلا، کوبا، افغانستان، عراق، پاکستان، عمان و روسیه به این قطعنامه رای منفی دادند.

دی؛ "انتقام سخت"؛ سپاه هواپیمای مسافربری را سرنگون کرددر این گزارش که با واکنش مقامات ایران رو به رو شد آمده بود که رهبر حکومت دستور پایان دادن به اعتراض‌ها را "به هر شکل ممکن" داده بود. بر اساس این گزارش دست کم ۱۷ نوجوان، حدود ۴۰۰ زن و همین طور تعدادی از نیروهای امنیتی و پلیس در میان کشته‌شدگان هستند.

• همزمان با فراخوان برای برپایی مراسم سوگواری چهلم جان باختگان، سایت نت ‌بلاکس ۵ دی از قطع اینترنت موبایل در مناطق گسترده‌ای از ایران خبر داد. عده‌ای که برای گرامیداشت یاد کشته‌شدگان در مراسم چهلم پویا بختیاری به گورستان بهشت سکینه کرج رفته بودند، بازداشت شدند. تصاویر از به پرواز در آمدن یک هلیکوپتر بر فراز این گورستان منتشر شد.

حق نشر عکسUGC

• شهلا ریاحی، نخستین زن کارگردان سینمای ایران و از چهره‌های سرشناس سینما، تئاتر و تلویزیون ۱۰ دی ماه درگذشت. نام او در شناسنامه قدرت زمان وفادوست درج شده بود و هنگام وفات ۹۳ سال داشت. شهلا ریاحی در حدود ۷۰ فیلم سینمایی ایفای نقش کرده بود.

حق نشر عکسREUTERSImage captionخودروی حامل قاسم سلیمانی در نزدیکی فرودگاه بغداد بعد از حمله آمریکا

• قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران ۱۳ دی در حمله هوایی به کاروان خودروی او و فرماندهان حشد شعبی در فرودگاه بغداد کشته شد. وزارت دفاع آمریکا اعلام کرد که دستور این حمله را دونالد ترامپ، رئیس جمهوری و فرمانده کل قوای این کشور صادر کرده است. در این رویداد ابومهدی مهندس، معاون رهبر حشد شعبی و محمد جابری، مدیر روابط عمومی این گروه شیعه مورد پشتیبانی ایران هم کشته شدند. مقامات بلند پایه ایران، دولت ایالات متحده آمریکا را به "انتقام سخت" تهدید کردند.

• چهار روز پس از کشته شدن فرمانده وقت نیروی قدس در جریان مراسم تشییع جنازه و خاکسپاری، بر اثر ازدحام جمعیت ۲۱۳ تن مصدوم شده و ۵۹ تن جان باختند.

• دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا در واکنش به تهدیدهای ایران در توئیتی نوشت که در صورت حمله ۵۲ منطقه ایران (به نماد ۵۲ گروگان آمریکا) را که مکان‌های مهم استراتژیک و فرهنگی ایران است، مورد هدف قرار می‌دهد.

• هجدهم دی ماه نیروی هوا فضای سپاه پاسداران به سوی دو پایگاه نظامی آمریکا در خاک عراق موشک شلیک کرد. سپاه پاسداران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: "به شیطان بزرگ، رژیم صفاک و مستکبر آمریکا هشدار می دهیم هر شرارت مجدد و یا تحرک و تجاوز دیگر با پاسخ‌های دردناک‌تر و کوبنده‌تری مواجه خواهد شد." رهبر جمهوری اسلامی هم از این حمله موشکی به عنوان "سیلی" یاد کرد.

• خبرگزاری تسنیم، نزدیک به سپاه پاسداران ارقامی را درباره کشته و مجروح شدن شماری از نظامیان آمریکایی گزارش کرد با این حال خبرگزاری‌های معتبر بین‌المللی هیچ تلفاتی را تائید نکردند. رئیس جمهوری آمریکا هم در یک سخنرانی گفت که این حملات صدمات جانی در پی نداشته است.

• شلیک پدافند سپاه پاسداران به هواپیمای مسافربری اوکراینی سبب جان باختگان تمامی ۱۷۶ سرنشین این هواپیما تنها دقایقی پس از برخاستن از فرودگاه بین المللی تهران شد. دلیل سرنگونی این هواپیما به مدت سه روز اعلام نشد.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

• در ویدیویی تقطیع شده‌ای که از سخنرانی‌ حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران در تلویزیون ایران پخش شد او درباره ساعات اولیه پس از حمله موشکی به عراق گفت: "پدافندها باید جنگ را ادامه می‌دادند. سامانه‌ها را هم در منطقه گسترش داده بودیم". در این سخنرانی که در جلسه غیرعلنی مجلس صورت گرفته بود درباره اپراتوری که هواپیمای مسافربری را هدف گرفت گفته شد: "خبر [احتمال شلیک] کروزها به این برادر ما داده شده بود. وقتی این هواپیما پرواز می‌کرد، او روی صفحه رادار به یقین رسیده بود که خطر جدی است".

• سرنگون شدن هواپیمای مسافربری و تکذیب هرگونه دخالت در این موضوع طی سه روز پیش از برعهده گرفتن مسوولیت از سوی سپاه، با اعتراض‌های پراکنده‌ای در پایتخت همراه شد.

• با جاری شدن سیلاب و افزایش بارندگی در استان سیستان و بلوچستان، اداره‌ کل حفاظت محیط زیست این استان روز ۲۳ دی نسبت به احتمال خروج تمساح‌ پوزه کوتاه (گاندو) از برکه‌ها هشدار داد. معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری سیستان و بلوچستان، حجم سیلاب در این استان را ۳ و نیم برابر سیل در گلستان گزارش کرد. این سیل همزمان در کرمان و هرمزگان هم با شدتی کم‌تر گزارش شد.
• اولین جلسه محاکمه روح الله زم، موسس و مدیر کانال تلگرامی آمدنیوز روز ۲۳ دی به ریاست ابوالقاسم صلواتی برگزار شد.

بهمن؛ کیما در آلمان ماند، کرونا به قم رسید

• کیمیا علیزاده، تکواندوکار و نخستین زن صاحب مدال المپیک در تاریخ ایران چهارم بهمن در یک نشست خبری اعلام کرد که دیگر قصد بازگشت به ایران ندارد.

حق نشر عکسGETTY IMAGES

• ماموریت ماهواره ظفر با شکست مواجه شد و نتوانست در مدار قرار بگیرد. این ماهواره مخابراتی توصیف شده بود.

• خبرهایی از ورود ویروس کووید ۱۹ به ایران منتشر شد. مقامات ایران این خبرها را تائید نکردند. سرانجام ۳۰ بهمن کیانوش جهانپور، رییس مرکز روابط عمومی و اطلاع رسانی وزارت بهداشت از مرگ دو تن در قم بر اثر کرونا خبر داد و در حساب توییتر خود نوشت: "به دنبال پیک بیماری‌های حاد تنفسی ظرف روزهای اخیر در قم، دو مورد در آزمایشات اولیه از نظر کرونا ویروس مثبت گزارش شدند، متاسفانه هر دو بیمار با توجه به کهولت سن و نقص سیستم ایمنی در بخش مراقبت‌های ویژه فوت کردند".

• تائید شیوع کرونا در ایران، تنها دو روز پیش از برپایی انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی صورت گرفت.

اسفند؛ انتخابات بی‌رونق و شیوع کرونا

حق نشر عکسTASNIM

• انتخابات مجلس شورای اسلامی زیر سایه رد صلاحیت‌های گسترده دوم اسفند برگزار شد. در این انتخابات نه تنها جناح اصلاح‌طلب از رقابت حذف شدند بلکه با مشارکت ۴۲ و ۵۷ دهم درصد کمترین نرخ حضور پای صندوق‌های رای را در تاریخ جمهوری اسلامی ایران رقم زد.

• زلزله‌ای به بزرگی ۵ و هفت دهم درصد روز چهارم اسفند استان آذربایجان غربی ایران را لرزاند. این زمین لرزه ۷۵ مصدوم برجاگذاشت. جمعیت هلال احمر ایران اعلام کرد ۴۳ روستا در منطقه قطور "تحت تاثیر" این زلزله واقع شده‌اند.

• سازمان عفو بین‌الملل از دست یافتن به شواهدی خبر داد که حاکی است نیروهای امنیتی ایران دست‌کم ۲۳ کودک را در جریان اعتراضات سراسری در آبان کشته‌اند. این کودکان جان‌باخته، شامل ۲۲ پسر ۱۲ تا ۱۷ ساله و دختری ۸ تا ۱۲ ساله بوده‌اند.

• چهار روز پس از برپایی انتخابات مجلس در سراسر کشور، مقام‌های رسمی از ابتلای ۹۵ شهروند به ویروس کرونا و مرگ ۱۵ تن در پی این بیماری خبر دادند. ایرج حریرچی، معاون وزارت بهداشت دولت و محمود صادقی، نماینده اصلاح‌طلب مجلس از ابتلای خود به کرونا خبر دادند.

حق نشر عکسMEHR

• تدروس ادهانوم، دبیر کل سازمان جهانی بهداشت افزایش ناگهانی موارد ابتلا به ویروس کرونای جدید در ایران، کره جنوبی و ایتالیا را "بسیار نگران‌کننده" خواند. نام ایران به عنوان یکی از کانون‌های شیوع ویروس کرونا مطرح شد.

• وزارت امور خارجه آمریکا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که آماده کمک به مردم ایران برای مبارزه با شیوع ویروس کروناست. در این بیانیه با امضای مایک پمپئو آمده بود که آمریکا "بر تعهد خود به کمک برای جلوگیری از شیوع بیماری‌های عفونی تاکید دارد و در کنار مردم ایران ایستاده است." پیشنهاد واشنگتن برای ارسال کمک‌ها از طریق سوئیس به ایران با واکنس سرد تهران رو به رو شد.

• اگرچه شیوع ویروس کرونا برپایی نماز جمعه را در شهرهای ایران لغو کرد، با این حال بسته شدن درهای امکان زیارتی در مشهد و قم با مخالفت جدی روحانیون سنتی رو به رو شد. سرانجام در اواخر اسفند با بسته‌ شدن درهای حرم "حضرت معصومه" و مسجد جمکران در قم موافقت شد. ساعاتی پس از آن، عده‌ای تجمعی اعتراضی برپا کرده و درها را شکستند.

ویروس کرونا با افزایش شمار مبتلایان و تعداد فوت شدگان، سایه شب‌ نوروز را از خیابان‌های شهرهای ایران زدود. به این ترتیب ایران، علاوه بر تجربه دوباره تنش در سیاست خارجی‌‌ و فشارهای روز افزون اقتصادی، با شیوع یک ویروس مرموز به استقبال سال ۱۳۹۹ رفته است.