حناچی؛ شهردار تهران کیست؟

به همین خاطر در ماه‌های اخیر سایه پیروز حناچی بارها بر روی عباس آخوندی، وزیر مستعفی راه و شهرسازی افتاده بود. هرچند او در دولت یازدهم مدتی معاون آقای آخوندی در وزارت راه بود.
در روزهای پایانی مهرماه، به دنبال علنی شدن استعفانامه انتقادی آقای آخوندی، اختلافات او با حسن روحانی، رئیس دولت علنی شد.
شاید همین اختلاف نظر بود که سرانجام سبب شد روز گذشته، دولت دوازدهم با انتخاب عباس آخوندی به عنوان شهردار تهران مخالفت کند تا شانس پیروز حناچی برای تصدی این پست افزایش یابد.
با وجود دخالت دولت، آرای دو نامزد انتخابات به‌شدت نزدیک بود: پیروز حناچی ۱۱ رأی و عباس آخوندی ۱۰ رأی.
اما پیروز حناچی کیست؟ چگونه پله‌های ترقی را طی کرد؟ و اختلاف سلیقه‌اش با آقای آخوندی چه بود؟

پیروز حناچی، اصلاح‌طلبی در حاشیه
شهردار جدید تهران کمتر سابقه سیاسی دارد و بیشتر با تخصصش شناخته می‌شود. دانش‌آموخته معماری و مرمت آثار باستانی است که تا کنون اغلب سمت‌های دولتی و دانشگاهی‌اش با تحصیلاتش گره خورده است. این موضوع از نظر بسیاری نقطه قوت و امتیاز او به شمار می‌آید.
برخی او را نخستین "شهردار متخصص تهران" می‌‎خوانند.
دوری آقای حناچی از موضع‌گیری‌های سیاسی سبب شد او بر خلاف آقای آخوندی در روزهای گذشته چندان در تیررس انتقادات رسانه‌ها و گروه‌های سیاسی قرار نگیرد.
شاید تأثیر چشمگیر همین حاشیه‌نشینی بود که او با وجود پنج رأی کمتر از آقای آخوندی در انتخابات مقدماتی، در نهایت با اختلاف یک رأی بیشتر به ریاست شهرداری رسید.
هرچند او نیز همچون آقای آخوندی از حمایت سیاسی اصلاح‌طلبان از جمله حزب اتحاد ملت ایران اسلامی برخوردار است. حزب اتحاد ملت، از احزاب اصلاح‌طلب نزدیک به محمد خاتمی است. انتخاب شهردار جدید تهران، اختلاف نظر و رقابت احزاب اصلاحطلب داخل داخل شورا را تشدید کرده بود.
در روزهای گذشته اعلام شد محمد خاتمی، رئیس دولت اصلاحات نیز از انتخاب او به عنوان شهردار تهران حمایت کرده است، موضوعی که بلافاصله از سوی جواد امام، مدیر عامل بنیاد باران، تکذیب شد.

آقای حناچی در دولت اصلاحات معاونت معماری و شهرسازی وزارت راه را بر عهده داشت. او مدتی نیز دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بود.
از زمان شروع به کار پنجمین شورای شهر تهران که ترکیبی یکپارچه اصلاح‌طلب دارد، نام آقای حناچی به عنوان یکی از گزینه‌ها مطرح شد.
او اگرچه در آن زمان از تصدی کرسی شهرداری تهران بازماند، اما با انتخاب آقای محمدعلی نجفی به شهرداری تهران، همراه با او به ساختمان "بهشت" آمد و به عنوان معاون فنی و عمرانی شهردار مشغول به کار شد.
سومین شهردار تهران در دو سال اخیر، در شرایطی کار خود را بعد از تایید وزارت کشور آغاز خواهد کرد که نمایندگان شورا و جریانات اصلاح‌طلب امیدوارند حضور یک چهره متخصص و آشنا با مسائل شهری، بتواند دورانی با ثبات و بدون حاشیه را برای شهرداری تهران به همراه آورد؛ درست بر خلاف دو سال گذشته که این نهاد حضور دو شهردار و دو سرپرست را تجربه کرد.
امروز محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران علت انتخاب آقای حناچی و کاهش آرای آقای آخوندی نسبت به رأی‌گیری قبلی را حضور این دو نامزد در کمیسیون‌های تخصصی دانسته است.
با این حال برخی گمانه‌زنی‌ها حاکی از آن است که انتقاد محافظه‌کاران به آقای آخوندی و مخالفت دولت با او از جمله دلایلی است که آرای آقای آخوندی ظرف دو روز از ۱۶ به ۱۰ رأی رسید.

تفاوت‌های حداقلی برنامه‌های دو نامزد
آقای حناچی اولویت خود را بر قطع وابستگی بودجه شهرداری به منابع عمومی و دولتی متمرکز کرده است؛ برنامه‌ای مشابه طرح "حکمرانی محلی" که آقای آخوندی در سر داشت.
او همچنین در نخستین مصاحبه خود پس از انتخابش به عنوان شهردار تهران وعده داده که شهرداری از طریق "تراکم فروشی" نیز کسب درآمد نکند و نهایت بتواند "درآمدهای پایدار" داشته باشد.
پیروز حناچی پیشتر گفته بود که تنها ۲۵ درصد کل درآمد شهرداری تهران از درآمدهای پایدار است. او می‌گوید شهرداری تهران نیاز دارد روزی ۲۵ میلیارد درآمد داشته باشد.
شهردار منتخب تهران همچنین گسترش حمل و نقل عمومی را یکی از راه‌حل‌های اصلی پایتخت برای کاهش و کنترل ترافیک و آلودگی هوا می‌داند.
جست‌وجوی خانه‌های خالی
یکی از دیگر برنامه‌های آقای حناچی که تحت عنوان "شهری برای همه" به شورای شهر ارائه شده، شناسایی خانه‌های بلااستفاده است. به گفته او، دولت باید مالیات بر ارزش املاک را افزایش دهد و اجازه ندهد یک نفر ده‌ها واحد مسکونی را راکد نگه دارد.
پیشنهاد او برای افزایش مالیات مالکان خانه‌های خالی را شاید بتوان نقطه مقابل برنامه‌های آقای آخوندی دانست که تأکید خود را بر عدم دخالت دولت گذاشته است.
در شهری با حدود نیم میلیون خانه خالی که در آن بازار مسکن به سبب پیشی گرفتن عرضه بر تقاضا راکد است، برنامه‌ آقای حناچی را باید گامی "بلندپروازانه" خواند.
در دهه‌های گذشته، به ویژه از دهه هفتاد به بعد، شهرداری و دولت از نظارت بر قیمت خانه اجتناب کرده بودند. این سیاست به مرور مسکن را به کالایی دردسرساز و گران در سبد خانواده‌ها تبدیل کرد و بسیاری از تهرانی‌ها را به حاشیه شهر راند.
این روند در یک سال گذشته شتاب بیشتری گرفته و به دنبال نابسامانی‌های اقتصادی و افزایش نرخ ارزهای خارجی در یک سال گذشته، قیمت خانه نیز تقریبا دو برابر شد.
به نظر می‌رسد این بحران‌ها سبب شده تا پیروز حناچی نیز تأکید بیشتری بر مالیات بر ارزش املاک و خانه‌های خالی بگذارد و خواستار دخالت دولت شود.
هرچند، برنامه‌های مبتنی بر سر و سامان دادن خانه‌های خالی از سکنه و همچنین عدم فروش تراکم و توسعه حمل نقل عمومی در شعارهای شهرداران پیشین پایتخت هم عنوان شده بود. احتمالاً تنها تفاوت پیروز حناچی می‌تواند در اجرای این وعده‌ها باشد.