من و قاسملو وملت ها در ایران

سخنرانی یوسف عزیزی بنی طرف در پارلمان بریتانیا در لندن در روز دوازه ژوئیه ۲۰۲۳ به مناسبت سی و چهارمین سالگرد ترور دکتر قاسملو توسط رژیم ج ا ا. این سخنرانی به زبان انگلیسی انجام شد که ترجمه فارسی آن در زیر می آید:

ممنون ام از دعوت حزب دموکرات کردستان ایران برای شرکت در این جلسه. دکتر عبدالرحمان قاسملو را برای اولین بار در تابستان ۱۳۵۸ در دفتر جبهه دموکراتیک ملی ایران در تهران دیدم . او دبیر کل و سخنگوی حدکا بود و در همان زمان با روانشاد جلیل گادانی نیز آشنا شدم که مسوول نشریه حزب بود که در تهران چاپ می شد.

این جبهه تنها تشکل سیاسی ایرانی بود که آغوشش را برای ملت های غیر فارس گشود و از این نظر بی همتا بود تا آن زمان. بعدها فهمیدم که قاسملو هفت ماه قبل از پیروزی انقلاب ۵۷ مخفیانه وارد کردستان ایران شده بود و این جسارت می خواست در زمانی که ساواک هنوز یکه تاز بود، اما ماهی قاسملو در دریای ملت کرد توانست نفس بکشد و فعالیت کند. من از کشتاری می آمدم که در ژوئن ۱۹۷۹ در محمره (خرمشهر) رخ داده بود، با هشتصد کشته و مجروح عرب اهوازی. و آن مقدمه خونینی بود برای کشتار خلق های غیر فارس که تاکنون نیز ادامه دارد.

قاسملو – که زیاد سیگار می کشید – در آن هنگام به من گفت که قبل از انقلاب با مبارزان اهوازی در خارج حشر ونشر داشته است و در برابر کسانی که در این زمینه حساسیت داشتند از کاربرد نام تاریخی عربستان برای منطقه زیست اهوازی ها در جنوب غرب ایران دفاع می کرد.  

به ابتکار او و حزب دموکرات کردستان ایران ، عزالدین حسینی – از رهبران مذهبی ملت کرد - از طریق جبهه دمکراتیک ملی، همه گروه ها و احزاب ملت ها را دعوت کرد تا در بیست و هشت مرداد ۵۸، کنگره خلق های ایران را تشکیل دهند. اما خمینی پیشدستی کرد و به مهاباد و دیگر شهرهای کردنشین حمله کرد. هنوز اعلامیه تحریک آمیز خمینی علیه حدکا و دبیر کل اش قاسملو و شعار تظاهرکنندگان سرسپرده خمینی در گوشم طنین انداز است که در خیابان های مرکزی تهران شعار می دادند "حزب دموکرات را به خاک و خون می کشیم" و "قاسملو، اعدام باید گردد". آنان عاشق خون و خاک و اعدام بودند و هنوز هم هستند. اما بر خلاف آن زمان، در جنبش 'زن زندگی ازادی' در سال ۲۰۲۲ دیدیم که توده های کُرد در ایران زیر باران گلوله و مرگ، به نام قاسملو شعار می دادند.

اما مگر قاسملو و حزب اش چه می خواستند جز " دموکراسی برای ایران و خودمختاری برای کردستان"، و همین هم خواسته همه خلق های ایران بود در آن هنگام. رژیم ایران شیفته خون و خاک و اعدام بود و اکنون نیز هست. این رژیم هم با دموکراسی و هم با تقسیم قدرت در ایران مخالف بوده است، در صورتی که ایران به مدت حدود پانصد سال، یعنی تا سال ۱۳۰۴ دارای سیستم فدرال سنتی بود که به آن ممالک محروسه می گفتند.

همان گونه که شما در بریتانیا دارای چهار کشور و چهار ملت هستید، ما نیز دارای شش مملکت بودیم: عربستان، لرستان، کردستان، آزربایجان، گیلان و خراسان . لذا ما – اکنون – باید شش تا هفت کشور و ملت در ایران داشته باشیم.

ایران، اکنون، بر خلاف انقلاب ها و تحولات صد سال گذشته با یک تحول ژرف فرهنگی سیاسی رو به رو است که باید مساله زنان، ملت های ستمدیده و دیگر طبقات فرودست را حل کند. نیز مساله دولت - ملت تک مملکتی، تک زبانی و تک فرهنگی را حل کند. ما غیر فارس ها – اعم از احزاب و شخصیت ها – و نیروهای دموکراتیک و مترقی ملت چیره، باید برنامه مشترکی جهت موفقیت این رنسانس فرهنگی اجتماعی و سیاسی داشته باشیم و در این زمینه حزب قاسملو نقش برجسته ای دارد. باید خود مبتکر ائتلاف ها و همبستگی ها باشیم ، به ویژه که سالگرد آغاز جنبش زن زندگی آزادی به زودی فرا می رسد.

ما باید دلایل تنها ماندن بلوچستان در این جنبش را بدانیم که یکی از آنها – به گمان من – بی اعتمادی اتنیکی و مذهبی از یک سو، و هیاهو و نقش منفی نیروهای راست افراطی و نژاد پرستان در میان اپوزیسیون از سوی دیگر است که مشارکت همه جانبه نه تنها ملت های آزربایجان و اهواز بلکه طبقات فرودست جامعه را با مانع رو به رو کرده است.

به رغم برخی انتقادها که به قاسملو وارد است، او نمونه ای است از یک رهبر که برای ملت خود جنگید و فداکاری کرد و خاطره اش زنده خواهد ماند.   

ما در اینجا در یکی از کهن ترین پارلمان های جهان، به نمایندگان پارلمان بریتانیا می گوییم که  ما عرب ها، کردها، بلوچ ها و ترک ها بیشترین نسبت زندانیان و اعدامیان ایران را تشکیل می دهیم و در نتیجه مبارزات سهمگین ماست که گفتمان ملت های غیر فارس، اکنون به یکی از مهمترین گفتمان های امروز ایران تبدیل شده است . لذا انتظار می رود که همچون دهه چهل میلادی که بریتانیا - در کنار آمریکا وشوروی - مبتکر راه حلی برای حل معضل ملت ها در ایران بود اکنون نیز نمایندگان این پارلمان پشتیبانی خودرا از حقوق این ملت ها دریغ نکنند.