مجلس ایران کلیات لایحه بودجه سال آینده را رد کرد

مهرداد لاهوتی، عضو کمیسیون تلفیق گفته است: "واکنش نمایندگان به برخورد دولت با گزارش تفریغ دیوان محاسبات و نگرانی از حذف ۳۰ میلیون یاارنه بگیر منجر به رد کلیات لایحه بودجه برای اولین بار در تاریخ شد."
بررسی کلیات لایحه بودجه سال آینده امروز صبح در مجلس آغاز شد.
این در حالی بود که کمیسیون تلفیق مجلس با پیشنهاد دولت برای افزایش حامل‌های انرژی "به دلیل مسائل و مشکلات اجتماعی" مخالفت کرده بود.
حسن روحانی، رئیس جمهور ایران این لایحه را حدود دو ماه پیش در آذر ماه به مجلس ارائه کرد.
به گزارش خبرگزاری دولتی ایران (ایرنا) محمد باقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه در صحن علنی مجلس گفت: "بودجه ۹۷ قرار نیست به همه مشکلات کشور در یک سال پاسخ دهد."
او پیشتر در حاشیه جلسه صبح امروز مجلس در جمع خبرنگاران از حذف بودجه ۵۹ موسسه فرهنگی در سال آینده خبر داده بود.
تحلیل امیر پایور؛ خبرنگار اقتصادی بی‌بی‌سی
رد کلیات بودجه در صحن علنی از اتفاقهای نادر است. معمولا بررسی کلیات لایحه بودجه و رای گیری برای آن در صحن علنی، هر چقدر هم نمایندگان با بودجه مخالف باشند، بیشتر تشریفاتی است، چون نمایندگان همیشه در بررسی جزئیات امکان تغییر آن را حتی بصورت اساسی دارند.
اما اتفاق افتاده که کلیات بودجه در کمیسیون تلفیق رد شده، مثل سال ۱۳۹۲ و البته بعد همانجا با مشورت دولت اصلاح شده و به صحن علنی آمده است. رد کلیاتی که امسال کمیسیون تلفیق هم آن را پذیرفته بود، نشان از مخالفت گسترده نمایندگان با لایحه بودجه دولت حسن روحانی دارد. یکی از این مخالفتها به حذف احتمالا ۳۳ میلیون نفر از یارانه بگیران در سال ۹۷ بر می گردد. رد کلیات بودجه در حالی انجام شد که یکی دیگر از موارد بحث برانگیز بودجه، یعنی افزایش قیمت بنزین، در کمیسیون تلفیق حذف شده بود.
رد کلیات بودجه را شاید بتوان واکنشی از طرف نمایندگان به اعتراضهای سراسری اخیر هم تلقی کرد. پیام این رای مخالف این است که بودجه سال اینده به جای اجرای جراحی هایی اقتصادی مد نظر آقای روحانی، باید بیشتر بر رفاه و معیشت اقشار آسیب پذیر تمرکز کند.

عضای کمیسیون تلفیق مجلس از پنجم دی ماه بررسی این لایحه را آغاز کردند و نهایتا کلیات این لایحه در جلسه دهم دی ماه با اکثریت آرا تصویب شد.

غلامرضا تاجگردون، رئیس کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۹۷ در جلسه‌ای غیرعلنی گزارشی از این لایحه به نمایندگان مجلس ارائه کرد.

علی اصغر یوسف‌نژاد، سخنگوی کمیسیون تلفیق لایحه بودجه ۹۷ در اظهاراتی در همین خصوص و در صحن علنی به مصوبه کمیسیون تلفیق برای عدم افزایش قیمت حامل‌های انرژی اشاره کرد.

او گفت: "قرار بود دولت درآمدهای ناشی از افزایش قیمت حامل‌های انرژی را به اشتغال اختصاص دهد ولی ما به دلیل مسائل و مشکلات اجتماعی صلاح دیدیم که این رقم افزایش پیدا نکند. ولی رقم دیگری را برای دولت تعیین کردیم که از طریق آن ۶۰ هزار میلیارد تومان برای اشتغال در نظر گرفته شد."

آقای یوسف‌نژاد البته جزئیاتی رقم پیشنهادی برای قیمت سوخت را ارئه نکرده است.

در لایحه بودجه سال ١٣٩٧ دولت قیمت بنزین را لیتری ۱۵۰۰ تومان پیشنهاد کرده که البته در اجرای آن مختار است و زمان مشخصی برای آن در نظر گرفته نشده است.

براساس لایحه پیشنهادی دولت، هدف این بوده که حدود ۳۷ هزار میلیارد تومان از محل حامل‌های انرژی درآمد کسب شود.

بسیاری از تحلیلگران اقتصادی نگران بار تورمی افزایش سوخت در سال آینده هستند.

بهروز بنیادی، یکی از نمایندگان منتقد لایحه بودجه سال آینده به "قطع یارانه سی میلیون نفر" اشاره کرده است.

آقای بنیادی گفته: "طبق آمار ۴۰ درصد کشور زیر خط فقر نسبی و ۳۲ درصد زیر خط فقر مطلق هستند که این آمار در مناطق روستایی به ۶۰ درصد می رسد. دولت چگونه می خواهد یارانه ۳۰ میلیون نفر را قطع کند؟ که اگر این کار انجام شود کنترل آسیب‌های اجتماعی و تامین امنیت غذایی ناممکن خواهد شد."

براساس پیشنهاد دولت در لایحه بودجه سال ۱۳۹۷ امسال باید حدود ۳۴ میلیون نفر از تعداد مشمولان یارانه نقدی کم شوند.

اظهارات نمایندگان مخالف:

• علی اصغر یوسف‌نژاد، سخنگوی کمیسیون تلفیق: حذف ۱۰۰ عنوان ردیف متفرقه را از ویژگی‌های لایحه بودجه ۹۷ است
• محمدحسین فرهنگی، نماینده تبریز: تغییرات کمیسیون تلفیق در یارانه‌ها باعث رفع نگرانی‌های مردم نشده است
• جلال میرزایی، نماینده ایلام: جهت‌گیری بودجه به سمت رفع بحران خشکسالی نیست
• محمد جواد ابطحی، نماینده خمینی‌شهر: پیش‌بینی رقم بالای اوراق مالی، بودجه را بادکنکی می‌کند
• بهروز بنیادی، نماینده کاشمر: در بودجه ۹۷ حمایت از بخش خصوصی در حد شعار باقی مانده است
• علیرضا سلیمی، عضو هیات رییسه آموزش و تحقیقات مجلس: در بودجه ۹۷ برداشت از صندوق ملی ۲۰۰ درصد افزایش می‌یابد

اظهارات نمایندگان موافق:

• حشمت‌الله فلاحت پیشه، عضو کمیسیون تلفیق: کمیسیون تلفیق در بودجه با هرگونه تحمیل گرانی به جامعه مخالفت کرد
• داوود محمدی، عضو کمیسیون اصل نود: تنظیم و تدوین بودجه ۹۷ براساس عملکرد یکی از گام‌های جدی و مثبت است
• فاطمه ذوالقدر، عضو فراکسیون زنان: افزایش بودجه معاونت زنان و تلاش برای فقرزدایی از نکات مثبت بودجه است
• علی کاظمی، نماینده اردل: لایحه بودجه ۹۷ دارای انضباط مالی است
• حسین مقصودی، نماینده سبزوار: تنظیم بودجه برمبنای برنامه ششم از نکات مثبت بودجه ۹۷ است
• رمضانعلی سبحانی‌فر، نماینده سبزوار: در لایحه بودجه ۹۷، ۱۴ هزار پروژه به بخش خصوصی واگذار می‌شود

حسن روحانی، رئیس جمهور ایران در زمان ارائه لایحه بودجه سال آینده گفته بود که هدف دولت "این خواهد بود که سالانه رشد اقتصادی بالای پنج درصد" داشته باشد.

بودجه پیشنهادی دولت در سال آینده حدود ۱۱۹۴ هزار میلیارد تومان بود که تقریبا ۱۰ درصد یا ۱۰۹ هزار میلیارد تومان نسبت به امسال (۱۳۹۶) افزایش داشت