قطعنامه‌‌ای علیه ایران صادر نخواهد شد

نشست سالانه شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از روز دوشنبه آغاز شده و به مدت یک هفته ادامه خواهد داشت.

رافائل گروسی، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سخنرانی آغازین این نشست بار دیگر از وجود مواد هسته‌ای در چهار نقطه از ایران ابراز نگرانی کرد و گفت هنوز ایران درباره این مواد به پرسش‌های آٰژانس پاسخ نداده است.

بر اساس متن سخنرانی که در وب سایت آژانس منتشر شده، آقای گروسی که روز گذشته از ایران بازگشته گفت که در یکی از این اماکن، آثار اورانیوم طبیعی و در سه مکان دیگر، اورانیوم تغییریافته کشف شده است.

به گفته مدیر کل آژانس، ایران برخلاف تعهداتش در چارچوب پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای، هیچ یک از این اماکن را به آژانس معرفی نکرده بوده و هنوز روشن نیست چرا در این چهار مکان، مواد هسته‌ای وجود داشته است.

او همچنین درباره سفرش به تهران و مساله نظارت آژانس بر تاسیسات هسته‌ای ایران نیز گفت که مشکل آژانس برای کوتاه‌مدت حل شده و تصاویری که از تاسیسات هسته‌ای در ایران ضبط می‌شوند با مهر و موم آژانس باقی خواهند ماند.

آقای گروسی توضیح نداد که این تصاویر چگونه به دست آژانس خواهند رسید.

ایران در اعتراض به خروج آمریکا از برجام، تعهدات خود در این توافق را گام به گام اجرا نکرد و در آخرین مرحله اعلام کرد که اجرای پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش تسلیحات هسته‌ای را نیز متوقف کرده است.

بخش‌هایی از نظارت آژانس بر برنامه هسته‌ای ایران و نصب دوربین‌های فیلمبرداری در این تاسیسات، از جمله موضوعاتی هستند که در چارچوب پروتکل الحاقی عملی شده‌اند.

در آستانه نشست سالانه شورای حکام، برخی رسانه‌ها گزارش دادند که به محتوای یکی از گزارش‌های مدیر کل آژانس به این شورا دست یافته‌اند و در این متن، به شدت از محدودیت آژانس برای نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران، ابراز نگرانی شده است.

اما در نهایت، تنها ۲۴ ساعت قبل از اینکه نشست شورای حکام آغاز شود، رافائل گروسی به تهران سفر کرد و در دیدار با مقام‌های دولت جدید جمهوری اسلامی به توافق‌هایی دست یافت.

مساله نظارت آژانس بر برنامه هسته‌ای ایران از جمله موضوعاتی است که به موازات مذاکرات احیای برجام در وین، در ماههای اخیر به مناقشه‌ای تازه تبدیل شده و همواره این نگرانی وجود دارد که عدم همکاری ایران با آژانس، سرنوشت این مذاکرات را نیز به مخاطره بیاندازد.

محدودیت‌هایی که ایران برای نظارت آٰژانس اعمال می‌کند در نتیجه مصوبه‌ای است که در مجلس شورای اسلامی تصویب شده و دولت بر اساس آن موظف شده که فعالیت‌های هسته‌ای از جمله میزان غنی‌سازی را گسترش دهد و از اجرای پروتکل الحاقی نیز خودداری کند.

اما این مصوبه هرگز به شکل کامل اجرا نشد و به رغم گذشت ماهها از مهلتی که مجلس برای اجرای آن تعیین کرده بود، همواره در جریان سفرهای مدیر کل آژانس به تهران، توافق‌هایی برای راضی نگاه داشتن آژانس انجام شد و مذاکرات احیای برجام نیز ادامه یافت.

این وضعیت از زمان پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری تغییر کرد و نه تنها مذاکرات وین متوقف شد، بلکه ایران تا روز گذشته، از توافق با آژانس نیز خودداری کرد.

ایران تحت فشار است که هرچه زودتر مذاکرات احیای برجام را از سربگیرد.

ابراهیم رئیسی می‌گوید که دولتش به انجام مذاکرات پایبند است. اما هنوز تاریخی از سوی ایران برای از سرگیری مذاکرات اعلام نشده و طرف‌های درگیر این مذاکرات منتظر تصمیم‌گیری دولت جدید ایران هستند.