طی سال جاری بیش از ۱۴۲ هزار کودک در ایران از تحصیل بازمانده اند

به گفته معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در سال تحصیلی جاری ۱۴۲ هزار و ۵۰۲ دانش آموز در ایران از تحصیل بازمانده اند که خانواده بیشتر آنها فقر را دلیل بازماندگی کودکان خود از تحصیل عنوان کرده اند. همچنین معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه بیشتر کودکان بازمانده از تحصیل پسر هستند گفت که استان های سیستان و بلوچستان، تهران، خراسان رضوی، خوزستان و کرمان دارای بیشترین آمار بازماندگی از تحصیل هستند. نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیز از آمار رو به افزایش بازماندگی از تحصیل در کشور خبر داد.

 احمد میدری، معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی ضمن اعلام شناسایی ۱۴۲ هزار کودک بازمانده از تحصیل در کشور و همکاری با وزارت ارتباطات برای دسترسی به شماره تلفن‌های خانواده این کودکان گفت: این در حالی بود که ۱۵ هزار نفر اصلا شماره تماس نداشتند. ۲۷ هزار تماس موفق با خانواده‌ها داشتیم که آنها علل مختلفی را برای بازماندگی از تحصیل فرزندانشان بیان کردند.

وی افزود: ورود دستی اطلاعات و سایر عوامل باعث بروز این میزان خطا در آمارهاست. اسامی ۱۴۲ هزار کودک را آبان ماه امسال به وزارت ارتباطات دادیم و وزارت ارتباطات ۳۵۰هزار شماره تماس از خانواده‌ها در اختیار ما قرار داد و ما پیامکی به خانواده‌ها ارسال کردیم و پرسیدیم چرا کودکشان به مدرسه نمی‌رود؟ تعدادی جواب ندادند و به همین علت مرکزی تلفنی، مسئول تماس تلفنی با خانواده‌ها شد.

میدری افزود: از ۲۷ هزار تماس موفق با خانوار، حدود ۳۶۰۰ نفر “فقر” را علت بازماندگی اعلام کرده اند. ۱۱۰۰ نفر گفتند “پول ایاب و ذهاب” نداریم. ۱۰ هزار نفر “معلولیت” را علت اصلی عنوان کرده اند. ۱۷۰۰مورد “فوت گزارش نشده” داشتیم. ۱۰۰۰ مورد “خارج از کشور” بودند. ۴۰۰ مورد در “مدرسه دینی” تحصیل می‌کنند و عده‌ای به مباحث “فرهنگی” اشاره کردند.

میدری ادامه داد: همچنین موسسات خیریه سایتی به نام “مشق ما” راه‌اندازی کرده‌اند تا مردم را به کمک مالی دعوت کنند. هرچند وظیفه قانونی دولت است اما آنقدر همدردی وجود دارد که خیرین ورود می‌کنند. ولی مسلما باید بودجه در اختیار نهادهای حمایتی قرار بگیرد.

معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با تاکید بر اینکه والدین حق ندارند کودک را از تحصیل محروم کنند گفت: این مورد باید در قانون بیاید؛ ممانعت از تحصیل در بسیاری کشورها جرم است.

از طرفی رضوان حکیم‌زاده، معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش با اشاره به اینکه بیشتر بازماندگان از تحصیل پسر هستند گفت:  که ۶۹ هزار و ۹۴ نفر دختر و ۷۳ هزار و ۴۰۸ نفر پسر هستند.

وی با بیان اینکه منظور ما مشکل اقتصادی خانواده ها است اظهار کرد: در برخی مناطق خانواده‌هایی داشتیم که کودک‌شان نان آوری خانواده را برعهده داشت.

حکیم زاده ادامه داد: در سمنان، زنجان، ایلام، قزوین و یزد دارای کمترین میزان بازماندگی و سیستان و بلوچستان، تهران، خراسان رضوی، خوزستان و کرمان دارای بیشترین آمار بازماندگی از تحصیل هستند.

وی با ادعای اینکه از مجموع آمار بازماندگان در سال تحصیلی گذشته، ۳۱ هزار و ۹۱۰ نفر به مدرسه برگشتند، درباره موانع بازماندگی گفت: موانع اقتصادی، موانع فرهنگی و اجتماعی وجود دارند. خانواده ها ممکن است در مناطقی چون شهرهای مرزی دخترانشان را به دلیل تعصباتی به مدرسه نفرستند که البته در دوره متوسطه محسوس تر است. “فاصله از مدرسه” و “ازدواج زودهنگام دختران” نیز از دیگر عوامل است.

جبار کوچکی نژاد، نایب رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی نیز با بیان اینکه چند میلیون بیسواد داریم به آمار رو به افزایش بازماندگی از تحصیل اشاره کرد و گفت: آنچه تهدید کننده است بازماندگی از تحصیل است، یعنی کسانی که در سن ورود به مقاطع تحصیلی بالاتر هستند، اما نمی‌توانند وارد شوند که در دوره ابتدایی تا متوسطه دوم وجود دارد و بویژه در دوره ابتدایی خطرناکتر است.

در حال حاضر آمار و ارقام دقیقی از کودکان بازمانده از تحصیل در ایران وجود ندارد؛ با این حال هر چند ماه یک بار یکی از مسئولان امر آماری در این خصوص ارائه می‌دهند. آمارهایی که گاها اختلاف بسیار زیادی با هم دارند.

به عنوان مثال، در مهرماه امسال مدیرعامل انجمن حمایت از حقوق کودکان با اشاره به اینکه روز به روز بر آمار کودکان خارج از چرخه تحصیل اضافه می‌شود، گفته بود که “بر اساس آمارها هم‌اکنون یک میلیون کودک کار داریم و همچنین بالای یک میلیون و دویست هزار کودک هم خارج از چرخه تحصیل هستند.”

لازم به یادآوری است که پیشتر نیز رضوان حکیم زاده معاون آموزش ابتدایی وزارت آموزش و پرورش، از وجود ۱۴۰ هزار کودک بازمانده از تحصیل در کشور خبر داده بود.

در فروردین‌ماه امسال نیز معاون رفاه اجتماعی وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی از وجود “بیش از ۱۳۶ هزار کودک بازمانده از تحصیل در کشور خبر داد و گفت که ۲۰ هزار از این تعداد در استان سیستان و بلوچستان زندگی می کنند”.