رئیس‌جمهور هفتم در یک نگاه

حسن روحانی به طور مستمر در مسئولیت های سیاسی و امنیتی در جمهوری اسلامی ایران حضور داشته است.

حسن روحانی یکی ازمعدود روحانیون نزدیک به آیت الله خمینی در قم و در سال های ۱۳۴۰ به شمار می رود که به طور مستمر در مسئولیت های سیاسی و امنیتی در جمهوری اسلامی ایران حضور داشته اند.

روابط نزدیک او با اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس جمهور پیشین ایران، که به سال های مبارزه علیه حکومت شاه بر می گشت، خیلی زود او را در رده بالای مسئولیت در فرماندهی جنگ ایران و عراق سپس مسئولیت های امنیتی قرار داد. وی در طول جنگ در سمت هایی از قبیل معاونت فرماندهی جنگ و فرماندهی پدافند هوایی کل کشور مسئولیت داشت.

در سال ۱۳۶۵ از حسن روحانی به عنوان مرد پشت پرده ای نام برده شد که از جانب اکبر هاشمی رفسنجانی در گفت و گوهای پنهانی با آمریکا شرکت داشته است، مذاکراتی که در ایران به عنوان "ماجرای مک فارلین" معروف شد. بعد ها آقای هاشمی رفسنجانی و مقامات رسمی دیگر گفتند که این گفت و گو ها با اطلاع آیت الله خمینی صورت گرفته است.

دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی، نایب رئیس مجلس در دوره های چهارم و پنجم، نماینده مجلس خبرگان، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، جانشین فرمانده جنگ از سوابق وی در جمهوری اسلامی بوده است.

با وجود این انتقاد ها، آقای روحانی در سال های پس از روی کار آمدن محمد خاتمی نماد نیروهایی بود که از نظر سیاسی در طیفی میان محمد خاتمی و اکبر هاشمی رفسنجانی قرار داشتند. حضور مستمر آقای روحانی در مسئولیت های امنیتی مانند دبیری شورای امنیت ملی، به او موقعیتی داد تا در سال ۱۳۸۲ که میان محمد خاتمی رییس جمهوری وقت و رهبری جمهوری اسلامی بر سر پیشبرد گفت و گوهای هسته ای با غرب اختلاف نظر وجود داشت نقش میانجی مورد توافق دو طرف را بازی کند و نقش هدایت گفت و گو با سه کشور بزرگ اروپایی ( بریتانیا، فرانسه و آلمان) را بر سر برنامه هسته ای ایران بر عهده بگیرد.

با این حال پس از بر سر کار آمدن آقای احمدی نژاد، سیاستی که حسن روحانی در گفت و گو های امنیتی دنبال می کرد، آشکارا مورد انتقاد آیت الله خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی قرار گرفت.

حسن روحانی در سال ۱۳۸۵ از مسئولیت دبیری شورای عالی امنیت ملی کنار رفت و علی لاریجانی جایگزین او مسئولیت پیشبرد گفت و گوهای هسته ای با غرب را بر عهده گرفت. هرچند آقای روحانی همچنان به عنوان یکی از دو نماینده رهبر در شورای عالی امنیت ملی به عضویت در این شورا ادامه داد و تاکنون نیز این سمت را حفظ کرده است. وی در سال ۱۳۹۰ با انتشار کتابی در باره گفت و گوهای هسته ای با غرب به دفاع از سیاست های دوران خود پرداخت.

آقای روحانی، به سیاق مرسوم چهره های امنیتی که از اظهار نظر صریح در باره تنش های سیاسی اجتناب می کنند، تا حدود یک سال پیش از انتقاد صریح از برنامه های داخلی و بین المللی دولت محمود احمدی نژاد خودداری می کرد. به همین دلیل آغاز انتقادات آقای روحانی از برنامه های دولت احمدی نژاد و شرایط سیاسی کشور از حدود یک سال پیش، از سوی ناظران به عنوان تلاش او برای ورود به صحنه انتخابات تلقی شد.

حسن روحانی تاکنون از اظهار نظر صریح در باره اعتراضات پس از انتخابات بحث برانگیز سال ۱۳۸۸ و ادعای معترضان مبنی بر تقلب انتخاباتی، درگیری های پس از آن و بازداشت خانگی میرحسین موسوی و مهدی کروبی رهبران جنبش سبز ایران خودداری کرده است. با وجود این، بعضی از اصولگرایان او را به همسویی پشت پرده با معترضان به انتخابات متهم کرده اند.