رفتن به محتوای اصلی

BURC-برج
16.02.2018 - 06:51

 

بورج

 

بیر شخصی ماشین یا آوتوبوس تاپابیلمدیم. الیمده روزنامه، دوز دؤرد ساعت پیادا یول گئدندن سونرا، تپه دکی بورجون قاباغینا یئتیشدیم.
بو بینا، هانسی کؤهنه زامانلاردان بری، بیزه سووقات قالمیشدی، بللی دییلدی. اونو چوخ  بزک-دوزکدن سونرا، ائله-بئله ایشله دیردیلر.
قاپینین زنگینی چالدیم:

-بلی؟ -گنج بیر قادین قاپینی آچیب دئدی.

-سلام، باغیشلایین، ایش اعلان ائتمیشدینیز، مدرکلریمی سیزه گؤندرمیشه‌م.

- بویورون ایچرییه.

او، منی اوتاغینا آپاردی؛ اوتورماغا ایجازه وئریب دئدی:

- ایش آختاریرسینیزمی؟

- بلی.

-آدینیز جناب " آمان-جان میرزایی" دیر؟

-بلی.

-مدرک لرینیزی گؤرموشم، شیمی(کیمیا) تحصیل ائدیب سینیز. بیزیم ایشیمیز بورجا باش چکمک‌دیر. بورادا ایشله‌یه بیلر سینیزمی؟

 -بلی ایشلیه بیلره‌م. من ایش سیزه‌م. هر ایش گؤرره‌م. نه اولور اولسون، اؤنملی دییل.

-بلی، باشا دوشوره‌م، انسانا یئمک لازیم‌دیر. امما ئنجه دن بونو دئملییم کی، بورادا ایشله سه ز، اولابیلر کی، آیلیغینیز بیر ایل دن چوخ دالییا دوشسون. آنجاق چؤره یئنیز اوچون نگران اولمایین. بورجون آشپازخاناسیندا یئمک همیشه آرتیق قالیر؛ آپارا بیلرسینیز. راضی سینیزمی؟

-نیه گرک راضی اولمایام؟ البته کی، راضییام.

-چوخ یاخشی. گلک ایشین قایدالارینا. سیزدن ئونجه بیر چوخلاری بورادا چالیشدیلار، امما داوام گتیره بیلمه‌دیلر. هم بیزه موشکول یاراتدیلار، هم ده اؤزلرینه. اومودوم وار سیز بو ایشین عهده‌سیندن گله سینیز. قایدالارین بیرینجی‌سی، بورجدا آغزینیز آچیلماسین! ایکینجی سی، ائشیکده بورجو اونوتماق گرک! اوچونجوسو، گؤزون گؤره نی، قولاغین ئشیدنی، یازیب چاتدیرماق! دوردونجوسو، هئچ بیر شئی قلمدن دوشمه سین! دوشرسه سیزین اوچون جوخ پیس اولار! بونونلا بئله ایشله مه یه راضی‌سینیز‌می؟

-نیه گرک راضی اولمایام؟ البته کی، راضییام.

- چوخ یاخشی. بو گون باشلایا بیلرسینیز. یان اوتاق ایشچیلر اوچون‌دور. جانتانیزی اورایا قویون.

 گنج خانیم کی، هله ده آدینی سوروشماغا جسارتیم یوخ ایدی، منه ائو آلتینی، ایش اوتاغیمی، و بورجون اون مرتبه‌سینی گؤستریب آچیقلایارکن دئدی:
-عینی زاماندا پئلله یولونا باخماقدا سیزین ایشینیز دیر. اونوتمایین، بیرجه پئلله لره باخاندان سونرا، آسانسورا مینه بیلرسینیز.

بو گزمکده لاپ گؤزومه گلن شئی، یالنیز بورجا حاکیم اولان آغیر بیر سس‌سیزلیک ایدی. ائله بیل بورجدا بیزدن باشقا هئچ کیم یوخودو. بعضاً آنلاشیلماز سسلر گلیردی. امما اونلارین ایچری- ائشیکدن گلیب-گلمه‌لری آیدین دئییلدی. خانیم دئمیشکن، دینج زامانی ایدی.

آج ایدیم. ایکینجی مرتبه‌ده آشپاز-خانایا گیردیم. چای-چؤرک حاضرلاییب یئدیم. سونرا یئردن ییغدیغیم جیغالا-دیب` لرینی میز اوستونه تؤکوب بیر نئچه‌سینی چکدیم. سحر چاغی زیبیل قابیندان گؤتوردویوم روزنامه‌نی آچدیب خبرلرینه بیرباخیش سالدیم.
چؤل حیوانلارینین، قوشلارین نغمه‌سی، اوزاق دوشن کندلی اینسانلارین سسی، پنجره‌ دن گلیردی.

یئمکدن سونرا گونده‌لیک خبرینی یازماق اوچون، اول مرتبه‌نین پئلله لری ایله  یوخاری چئخدیم. یول، ایکینجی مرتبه‌یه بیر آز قالان، کسیلمیش ایدی. کهنه ال-آیاق یئرلریندن یاپیشارکن، بیر متیر یاریم اوجالیقدا اولان سککییه، دیرماشدیم. آغیر عذاب بورادا ایدی کی، بوتون مرتبه لره گیرمک اوچون دیرماشماغا مجبور ایدیم. آنجاق هر نه مصیبت اینن ایدی پلله لری چئخدیم.

سون مرتبه‌یه گلدییم زامان دؤوره‌ده‌کی اوتاقلارا باخیش سالدیم. بیر آغلار کؤرپه اوشاغین سسی قولاغیما دیدی. قاپی قاباغینا گئتدیم. اوشاق نفس آلمادان چئغیرئردی. وورنوخارکن قاپینی یاواشجا بیر آز آچدیم. بیردن-بیره اوزوم توققوشدو ایچریدن چیخان بیر قادینین ئوزونه! اویولوب بوشالمیش،جوزام‌لیلارا بنزر ؤزونه! خورما تئل‌لی، اورتا بویلو، جیلاز بیر قادین . رنگی گئتمیش بلوز-شالوار ایله، توواراق منه ساری گلدی؛ و بیر سؤز دئمه‌دن مندن گئچدی. گئچرکن بوتون ایلیک-سومویومی تیتیرتدی! ائله بیلدیم کی، گیردی جانیمدان چئحیب گئتدی! من اؤزومه گلرکن او یوخ اولدو. هئچ بیلمدیم هایانا، هارایا گئتدی!
اوشاغی گؤرمک ایسته دیم. اوتاغا باخدیم، اما اورادا هئچ کیم یوخ ایدی. هئچ کیم!
قاپی‌سی باغلی یان اوتاغا قولاق آسدیم. بیخچی سسی گلیردی! ائله بیل بیر شئیی کسیردیلر! و آیری بیر اوقدا ایسه بوغولتو، خیر-خا-خیر سسی اوجالمیشدی!

بو آرادا چئشیدلی قورخولو سسلر داها چوخ، و داها یوکسک اوجالیب بیر-بیرینه قاریشدیلار.

شوشه نین دوشوب سینماسی، میز اوستونه وورولان سیم، زنجیر سسلری، و اونلارین آردیجا چئشیدلی ائی-قوخولار هاوانی بورودو. قان، چیرک، دعا، کیمیا، قوخوسو!
و تر! بیر-بیرینه قاریشمیش جوره-به-جوره ترلرین قوخوسو!...

 وحشته دوشموشدوم، آز قالیردی باغریم چاتلاسین. داها دوروب-دایانا بیلمدیم. آسانسورا ساری قاچدیم. امما او ایشله‌میردی! تله سیک پئلله‌لردن ایکینجی مرتبه‌یه یئندیم. هئچ بیلمه دیم نئجه یئندیم!  هر یئری توستو-دومان باسمیشدی. ال-آیاغیمی ایتیرر کن ایکینجی مرتبه‌ نین پنجره‌ سیندن یئره آتیلدیم؛ و ازیلمیش قول-قیچیملا، آخسار-آخسار، چتینلکله اؤزومو بورجدان قیراغا چکدیم. آداملار دسته-دسته بورجدان چیخیب قاچیردیلار. ائله کی بوتون دؤوره‌نی توتدولار. برج، بیر قورو یونجا تایاسی کیمی، اود ایچینده آلوولانیردی!...

من اینسانلارین آراسیندا ایتمیشدیم. جذام‌لی لارا بنزه ر اینسانلارین آراسیندا.

اوزومه باخیرام، اویولوب بوشالیب دیر! او مندن گئچیب گئدن، یوخ اولان آنا کیمی.

او کی، منیم سیمامدان سووای، و  بیر آج قیشقیریق‌لی اوشاقدان باشقا،
اؤزوندن هئچ بیر نشان، قویمادی قالسین.

 

 

Missing media item.

A.Elyar

BURC

 

Bir şəxsi maşın ya avtobus tapa bilmədim. Əlimdə ruznamə, düz dörd sat piyada yol gedəndən sonra, təpədəki burcun qabağına yetişdim.

Bu bina, hansı köhnə zamanlardan bəri, bizə sovqat qalmışdı, bəlli deyildi. Onu çox bəzək-düzəkdən sonra, elə-belə işlədirdilər.

Qapının zəngini çaldım:

-Bəli? -gənc bir qadın qapını açıb dedi.

-Səlam, bağışlayın, iş elan etmişdiniz, mədrəklərimi sizə göndərmişəm.

- Buyurun içəriyə.

O, məni otağına apardı; oturmağa icazə verib dedi:

- İş axtarırsınızmı?

- Bəli.

-Adınız cənab " Aman-can Mirzayi` dır?

-Bəli.

-Mədrəklərinizi görmüşəm, şimi(kimya) təhsil edibsiniz. Bizim işimiz burca baş çəkməkdir. Burada işləyə bilərsinizmi?

 -Bəli işləyə bilərəm. Mən işsizəm. Hər iş görərəm. Nə olur olsun, önəmli deyil.

-Bəli, başa düşürəm, insana yemək lazımdır. Amma öncədən bunu deməliyəm ki, burada işləsəz, ola bilər ki, aylığınız bir il dən çox dalıya düşsün. Ancaq
çörəyiniz üçün nigaran olmayın. Burcun aşpazxanasında yemək həmişə artıq qalır; apara bilərsiniz. Razısınızmı?

-Niyə gərək razı olmayam? Əlbəttə ki, razıyam.

-Çox yaxşı. Gələk işin qaydalarına. Sizdən öncə bir çoxları burada çalışdılar, amma davam gətirə bilmədilər. Həm bizə müşkül yaratdılar, həm də özlərinə. Umudum var siz bu işin öhdəsindən gələsiniz. Qaydaların birincisi, burcda ağzınız açılmasın! İkincisi, eşikdə burcu unutmaq gərək! Üçüncüsü, gözün görə ni, qulağın eşidəni, yazıb çatdırmaq! Dördüncüsü, heç bir şey qələmdən düşməsin! Düşərsə sizin üçün çox pis olar! Bununla belə işləməyə razısınızmı?

-Niyə gərək razı olmayam? Əlbəttə ki, razıyam.

-Çox yaxşı. Bu gün başlaya bilərsiniz. Yan otaq işçilər üçündür. Çantanızı oraya quyun.

Gənc xanım ki, hələ də adını soruşmağa cəsarətim yox idi, mənə ev altını, iş otağımı, və burcun on mərtəbəsini göstərib açıqlayar kən dedi:

-Eyni zamanda pillə yoluna baxmaqda sizin işinizdir. Unutmayın, bircə pillələrə baxandan sonra, asansora minə bilərsiniz.

Bu gəzləməkdə lap gözümə gələn şey, yalnız burca hakim olan ağır bir səssizlik idi. Elə bil burcda bizdən başqa heç kim yoxudu. Bəzən anlaşılmaz səslər gəlirdi. Amma onların içəri- eşikdən gəlib-gəlmələri aydın deyildi. Xanım demişkən, dinc zamanı idi.

Ac idim, ikinci mərtəbədə aşpazxanaya girdim. Çay-çörək hazırlayıb yedim. Sonra yerdən yığdığım cığala-dib` lərini mizin üstünə töküb bir neçəsini çəkdim. Səhər çağı zibil qabından götürdüyüm ruznaməni açıb xəbərlərinə bir baxış saldım. Çöl heyvanlarının, quşların nəğməsi, uzaq düşən kəndli insanların səsi, pəncərədən gəlirdi.

Yeməkdən sonra gündəlik xəbərini yazmaq üçün, əvvəl mərtəbənin pillələri ilə  yuxarı çıxdım. Yol, ikinci mərtəbəyə bir az qalan, kəsilmiş idi. Köhnə əl-ayaq yerlərində yapışar kən, bir metir yarım ucalıqda olan səkkiyə, dırmaşdım. Ağır əzab burada idi ki, bütün mərtəbələrə girmək üçün dırmaşmağa məcbur idim. Ancaq hər nə müsibət inən idi pələləri çıxdım. Son mərtəbəyə gəldiyim zaman dövrədəki otaqlara baxış saldım. Bir ağlar körpə uşağın səsi qulağıma dəydi. Gapı qabağına getdim. Uşaq nəfəs almadan çığırırdı. Vurnuxar kən qapını yavaşca bir az açdım. Birdən-birə üzüm toqquşdu içəridən çıxan bir qadının üzünə! Oyulub boşalmış, cüzamlılara bənzər özünə! Xurma telli, orta boylu, cılaz bir qadın . Rəngi getmiş buluz-şalvar ilə, tovaraq mənə sarı gəldi; və bir söz demədən məndən geçdi. Geçərkən bütün ilik-sümüyümü titrətdi! Elə bildim ki, gırdı canımdan çıxıb getdi! Mən özümə gəlirkən o yox oldu. Heç bilmədim hayana, haraya getdi!

Uşağı görmək istədim. Otağa baxdım, amma orada heç kim yox idi. Heç kım!
Qapısı bağlı yan otağa qulaq asdım. Bıxçı(bıçqı) səsi gəlirdi! Elə bil bir şeyi kəsirdilər! Və ayrı bir otaqda isə boğultu, xır-xa-xır səsi ucalmışdı!

Bu arada çeşidli qorxulu səslər daha çox, və daha yüksək ucalıb bir-birinə qarışdılar. Şüşənin düşüb sınması, miz üstünə vurulan sim, zəncir səsləri, və onların ardıca çeşidli iy-qoxular havanı bürüdü. Qan, çirk, dua, kimya, qoxusu! Və tər! Bir-birinə qarışmış cürə-bə-cürə tərlərin qoxusu!...

 Vəhşətə düşmüşdüm, az qalırdı bağrım çatlasın. Daha durub-dayana bilmədim. Asansora sarı qaçdım. İşləmirdi! Tələsik pillələrdən ikinci mərtəbəyə yendim. Heç bilmədim necə yendim! 
Hər yeri tüstü-duman basmışdı. Əl-ayağımı itirərkən ikinci mərtəbənin pəncərəsindən yerə atıldım; və əzilmiş qol-qıçımla, axsar-axsar, çətinliklə özümü burcdan qırağa çəkdim. Adamlar dəstə-dəstə Burcdan çıxıb qaçırdılar. Eləki bütün dövrəni tutdular. Burc, bır quru yonca tayası kimi, od içində alovlanırdı!...

Mən insanların arasında itmişdim. Cüzamlılara bənzər insanların arasında.

Üzümə baxıram, oyulub boşalıbdır! O, məndən geçib gedən, yox olan ana kimi. O ki, mənim simamdan suvay, və bir ac qışqırıqlı uşaqdan başqa, özündən heç bir nişan, qoymadı qalsın.

 

  Missing media item.

 

برج

 

ماشین شخصی یا اتوبوسی گیرم نیامد. روزنامه در دست، درست بعد از چهار ساعت پیاده روی در خارج شهر، به مقابل برج رسیدم که در بالای تپه ای قرار داشت؛ و با بزه ک-دوزه ک های فراوانش همواره همیطوری دایر بود و کار میکرد؛ و هیچ هم معلوم نبود که هدیه چه دوره و  عهد بوقی ست.

زنگ در را به صدا در آوردم،خانم جوانی در را باز کرد و گفت:

 « بلی؟»

 «سلام. ببخشید. آگهی کار داده بودید، مدارک ام را برایتان فرستاده ام.»

«بفرمایید تو.»

او مرا به اتاق اش راه نمایی کرد، و اجازه ی نشستن داد و پرسید:

« به دنبال کار هستید؟»

« بله.»

« اسم تان جناب آمان جان میرزایی ست؟»

« بله.»

« مدارک تان را دیدم، شما شیمی خوانده اید. کار ما فقط سرکشی ست. میتوانید انجام دهید؟»

« بله میتوانم. من بیکارم. هر کاری باشد مهم نیست، انجام میدهم. »

« بله میفهمم، انسان غذا لازم دارد. ولی قبلاً باید این را بگویم که اگر اینجا مشغول شوید، گاهاً ممکن است حقوق ماهانه یتان بیش از یکسال به عقب بیافتد. در هرحال نگران خورد و خوراکتان  نباشید، ما همیشه در آشپزخانه ی برج غذای اضافی داریم، میتوانید ببرید. راضی هستید؟»

« چرا راضی نباشم. البته که هستم.»

« بسیار خوب. برویم سر مقررات کار. قبل از شما خیلی ها اینجا کار کردند ولی نتوانستند ادامه بدهند. هم برای خودشان مشکل درست کردند و هم برای ما. امیدوارم شما از عهده کار بربیایید. اصل اول اینکه: در داخل برج نباید لب از لب باز کنید. دوم اینکه: در بیرون، برج را فراموش کنید. سوم اینکه: آنچه می بینید و می شنوید دقیق بنویسید و تحویل بدهید. چهارم اینکه: اگر چیزی از قلم بیافتد برایتان خیلی بد تمام میشود. آیا با این شرایط  موافق هستید؟»

« چرا موافق نباشم؟ البته که هستم.»

« خیلی خوب.میتوانید همین امروز کارتان را شروع کنید. اتاق بغلی برای کارمندان است. کیف تان را آنجا بگذارید. »

خانم جوان که هنوز جرئت پرسیدن اسم اش را نداشتم، زیر زمین و ده طبقه برج و اتاق کارم را نشانم داد و گفت:

« در ضمن شما موظف اید راه روی پله ها را نیز سرکشی کنید. فراموش نکنید، تنها بعد از سرکشی به پله ها، موقع برگشت، میتوانید سوار آسانسور شوید.»

در این گردش آنچه بیش از هرچیز توجه مرا جلب کرد سکوت سنگین حاکم بر طبقات برج بود. انگار غیر از ما کسی آنجا نبود. به ندرت صداهای نا مفهومی به گوش میرسید که معلوم نبود از داخل اند یا از بیرون. به قول خانم وقت استراحت بود.

گرسنه ام بود، به آشپزخانه رفتم که در طبقه دوم قرار داشت. چایی و غذا آماده کرده و خوردم. بعد ته سیگارهایی را که قبلاً از روی زمین جمع کرده بودم روی میز ریختم و  چندتا را کشیدم. روزنامه ای را که صبح از سطل آشغال برداشته بودم باز کرده نگاهی به اخبارش انداختم. از لابلای پنجره ی باز اتاق نوای پرندگان و جانوران صحرایی، و از آبادیهای دور دست، صدای آدمها، بگوش میرسید.

مدتی بعد، برای اینکه گزارش روزانه را آماده کنم از پله های طبقه اول بالا رفتم. راهرو، اندکی مانده به طبقه دوم قطع میشد، باید از سکویی حدوداً به ارتفاع یک و نیم متر که جاپاهای قدیمی داشت، خود را با چنگ و دندان، بالا میکشیدم تا به طبقه دوم میرسیدم. درد بزرگ این بود که برای ورد به هر طبقه ای می بایست از سکو بالا میرفتم. به هر زحمتی بود رفتم.

وقتی به طبقه ی آخر رسیدم نگاهی به اطراف انداختم. در درون اتاقی صدای گریه نوزادی به گوشم خورد. خود را به پشت در اتاق رساندم و گوش دادم. بچه جیغ میکشید. کنجکاو، لای در را کمی باز کردم. ناگهان صورتم با صورت پوک شده ی خانمی تصادف کرد که  شباهت عجیبی به چهره جذامیان داشت! میان قد بود و  لاغر. با موهای خرمایی. و بلوز و شلوار رنگ رو رفته ای پوشیده بود. بدون اینکه حرفی بزند به سرعت از من رد شد. احساس کردم از درونم گذشت! تمام تار و پودم به لرزه درآمد! بخود که آمدم دیدم ناپدید شده است. ندانستم به کدام سوی و  به کجا رفت. خواستم بچه را بینم. به درون اتاق نگاه کردم اما کسی آنجا نبود! هیچکس!

به در بسته اتاق بغلی گوش دادم. آوای اره میامد. انگار چیزی را اره میکردند! در اتاق دیگری هم صدای خر-خر بلند شده بود!
نواهای هراس انگیز گوناگون مدام بیشتر و بیشتر، و بلند و بلند تر میشدند و درهم می آمیختند. صدای شکستن شیشه ، صدای سیم بر روی میز، زنجیر. و در پی آنها بوهای گوناگون هوا را پر کردند. بوی خون، چرک، دعا، مواد شیمیایی. و عرق. بوی های مختلف و درهم آمیخته ی عرق تن...

وحشت برم داشته بود، داشتم زهره ترک میشدم. نمی توانستم آنجا بمانم. به طرف آسانسور دویدم. کار نمیکرد! وانیایستادم ، از راه پله ها خود را به طبقه دوم رساندم. و ندانستم چگونه. همه جا پر از دود بود! دست و پای خود را گم کرده بودم . سراسیمه از پنجره ی طبقه دوم به پایین پریدم؛ و با پیکر له شده و لنگ لنگان خورد را از برج دور کردم.
افراد داخل برج گروه گروه بیرون میامدند و میدویدند، تا اینکه اطراف را پر کردند.
برج مثل کومه های خشک یونجه در میان آتش زبانه میکشید.

من در بین آدمها گم شده بودم. آدمهایی که به جذامیان می مانستند.

*

به چهره ام می نگرم . سوراخ و پوک و تهی شده است! به مانند آن مادری که از من عبور کرد و ناپدید شد. و چیزی هم از خود باقی نگذاست . جز چهره ای که من دارم. و بچه ای که گرسنه جیغ میزند. 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

آ. ائلیار

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.