اینکه در تاریخ ایران، نه تنها «کوروشی» بوده است، بلکه چنگیز خان و تیمور خان و هلاکو خان و نادر شاه و ناصرالدّین شاه و امیر کبیر و مصدّق و بختیار و رضا شاه و محمّد رضا شاه و خمینی نیز بوده اند و باید آنقدر شعور و فهم و درایت و دانش و تجربه داشت که بتوان نسبت به هر کدام از ایهمه شاهان و سلاطین و زمامداران و نخست وزیران و غیره و ذالک، داوری به حقّ بدون هیچگونه پیشداوری یا غرض ورزیهای کینه توزانه کرد، معضلیست که به جرات میتوانم بگویم، نود و نه در صد تحصیل کردگان و کنشگران ایرانی، هنوز که هنوز است به درک و فهم آن نرسیده اند.
اینها هنوز نیاموخته اند که هر گرایشی و حزبی و سازمانی و فرقه ای و غیره و ذالک باید به اعتبار «خویشکاریهای خودش» در نظر مردم، نیک آید تا لیاقت آفرینگویی مردم را بیانگیزاند؛ نه اینکه همچون متجاوزین با آویزان شدن به اعتبارات پادشاهان و زمامداران و نخست وزیران درگذشته برای کتمان و استتار بی لیاقتیهای خود، وجهه و خلعت فریبنده بتراشند.
گرایشهای سیاسی امروزی باید یاد بگیرند که اعتبار سیاسی خود را از «فروزه ها و هنرها و استعدادها و ابتکارات و ایده ها و افکار بدیعی که محصول زحمات مغز اندیشینده و بیشتر و مهم تر از همه، مسئولیّتهای خودشان» استتنتاج و مردم را در رفتار و گفتار و عمل اجرای مجاب و متّقن و مطمئن کنند؛ نه با آویخته شدن به «خویشکاریهای درگذشتگانی» که در گذشته های دور یا نزدیک میزیستند و نقشی و اعتباری در تاریخ و فرهنگ ایرانی داشته اند. اگر کنشگران و گرایشها و احزاب و گروهها و سازمانهای سیاسی، ارزشی برای خود و اقدامهایشان قائلند، باید یاد بگیرند که با انگیخته شدن از خویشکاریهای شاهان و نخست وزیران و نقشگزاران و هنرمندان و شاعران و نویسندگان و متفکّران و فیلسوفان و کوشندگان ارجمند در گذشته های میهن، چگونه میتوان نقش خود را در دوران خویش ایفا کرد؛ نه اینکه با عَلَم کردن و سینه زدن و هوچیگری و فریب و نیرنگ و دروغگویی و شارلاتانبازی و شبانه روز حکایتهای «صحرای کربلایی» کردن برای خودشان اعتبار بخواهند دست و پا کنند و فوری بر اریکه قدرت، سلطان صاحبقران شوند!.. حضرات مدّعو هنوز نفهمیده اند که آنچه را مثلا شاهان پهلوی (پدر و پسر) در طول زمامداری خود اجرا کردند از خدمات بگیر تا سهل انگاریها و حتّا کشتارها فقط به پای همان سلسله پهلوی نوشته خواهد شد و هرگز به پای چنگیز خان مغول یا کوروش هخامنشی یا ناصرالدبین شاه یا حتّا خمینی نوشته نخواهد شد. تاریخپژوهی-؛ یعنی دادگزار بودن در سنجشگری خدمات و غفلتها و ضرر و زیانهای هر پادشاه و زمامدار به ایران و مردمش در دوران خودش.
گروهها و سازمانها و احزابی که تلاش دارند با تکیه به درگذشتگان برای خودشان دنگ و فنگی را برپا کنند، همه بدون استثناء، قدرتپرستانی هستند که هیچ حقّانیّتی به قدرت ندارند؛ زیرا مردم ایران را در جامعیّت وجودی، همواره هیچ و پوچ و صغیر و نفهم و بیسواد و بی فرهنگ و جاهل فرض میگیرند. آنها هیچ احترامی برای شعور و فهم و نیروی تمییز و تشخیص مردم خود قائل نیستند و به جای آنکه بیایند دست همکاری به همدیگر بدهند از بهر کاری کارستان برای میهن و مردم، آمده اند نزدیک به چهار دهه ممتد فقط علیه یکدیگر زرّادخانه های تهاجمی و اتّهامی و حساب و واحساب و کاه کهنه بر باد دادن و نفرت و کینه را از سطح زمین نیز به اوج کائنات در حقّ همدیگر توسعه و امتداد داده اند. وای بر ملّتی که کنشگرانش، طلبکاران عقده ای باشند!.
در هر صورت، دست مریزاد آقای اووجی. آفرین!.
شاد زی و دیر زی!
فرامرز حیدریان