آغاز دور جدید مذاکرات احیای برجام؛ اسرائیل و آمریکا هشدار دادند

پیش از شروع رسمی دور هشتم مذاکرات احیای برجام در وین، علی باقری‌کنی، معاون سیاسی وزیر خارجه و مذاکره‌کننده ارشد ایران با نماینده فرانسه در این مذاکرات ملاقات کرده است.

پیش از این دیدار سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران از سه کشور اروپایی به دلیل آنچه وی "بی عملی" خوانده انتقاد کرده و گفته بود "اگر همگی در وین با این دستورکار بیایند که گفت‌وگوها در کمترین زمان ممکن به نتیجه خوب برسد، مطمئن هستم ما نتایج خوبی را در این دور که وارد محتوا خواهیم شد خواهیم دید".

رسانه های ایران به نقل از "منابع مطلع" نزدیک به گروه مذاکره کننده اتمی گزارش داده اند که فرانسه در مذاکرات اخیر، رویکرد سختگیرانه ای داشته است.

آقای خطیب زاده گفته "فکر می‌کنم سه کشور اروپایی خوب می‌دانند که انتظار از آنها این است که به این بی عملی پایان دهند و برنامه جدی خودشان را برای چگونگی بازگشت به تعهداتشان ذیل برجام ارائه کنند".

به غیر از دیدار دوجانبه با نماینده فرانسه، آقای باقری کنی ملاقاتی سه جانبه با نمایندگان چین و روسیه و دیداری با انریکه مورا معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انجام داده که به طور مشترک با وی جلسات کمیسیون مشترک توافق هسته ای برجام را رهبری می کنند.

در این دیدارهای دوجانبه و غیررسمی، ملاقاتی بین نمایندگان ایران با آلمان و بریتانیا گزارش نشده است.

دور هشتم مذاکرات احیای برجام از امروز میان ایران و گروه ۱+۴ آغاز می‌شود و ایالات متحده هم که نمایندگان ایران به دستور آیت‌الله علی خامنه‌ای با آن مذاکره نمی‌کنند، غیرمستقیم در گفت‌و‌گوها حاضر است.

حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه ایران گفته است که در دور جدید مذاکرات احیای توافق هسته‌ای برجام که امروز در وین شروع می‌شود "دیگر سند خرداد ۱۴۰۰ را کنار گذاشتیم". منظور او پیش‌نویس توافقی است که در زمان دولت حسن روحانی به دست آمده بود.

وزیر خارجه ایران گفته "امروز سند مشترک و قابل‌قبولی روی میز مذاکره‌کنندگان داریم که آن‌ها را اسناد یکم و پانزدهم دسامبر می‌خوانیم؛ هم در موضوع هسته‌ای و هم تحریم‌ها یعنی دیگر سند ژوئن ۲۰۲۱ (خرداد ۱۴۰۰) را کنار گذاشتیم به سند جدید و مشترکی رسیدیم. از امروز مذاکرات حول آن سند مشترک شروع می شود؛ از جمله موضوعات در دستورکار مذاکرات جاری بحث تصمین و راستی‌آزمایی است".

آقای امیرعبداللهیان گفته است: "باید در ذیل این واژه‌ها و موضوعات به نقطه‌ای برسیم که نفت ایران به آسانی و بدون هیچ منعی فروخته شود و پول نفت به صورت ارزی در حساب‌های بانکی ایران وارد شود و ما از همه مزایای اقتصادی که در برجام پیش‌بینی شده بتوانیم استفاده کنیم".

هدف از احیای توافق برجام رفع تحریم های هسته ای ایران در برابر توقف برخی از جنبه های برنامه اتمی این کشور است.

برخی از هیات های مذاکره کننده ابراز امیدواری کرده اند که در این دور از مذاکرات بتوانند به توافق نهایی برسند اما بعضی از رسانه ها به نقل از دیپلمات‌های آمریکایی گفته‌ اند که با هدف جلوگیری از طولانی شدن مذاکرات، ضرب‌الاجلی تعیین شده اما هنوز این موضوع به طور رسمی اعلام نشده است.

ایران می‌گوید درآمدهای نفتی‌اش از زمان تحریم های ایالات متحده از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال به کمتر از ۸ میلیارد دلار رسیده است.

به دلیل تحریم های مالی و بانکی برخی از کشورهای بدهی خود به ایران را به صورت کالا از جمله چای، برنج و پشم به ایران می دهند.

مقام‌های دولت ابراهیم رئیسی می‌گویند در صدد تهاتر نفت با کالا و خدمات هستند و از میزان درآمدهای نفتی نسبت به ماه‌های گذشته ابراز رضایت می‌کنند.

دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا در بهار سال ۱۳۹۷ از توافق هسته ای برجام بیرون آمد و با در پیش گرفتن "سیاست فشار حداکثری" با هدف "عادی شدن رفتار جمهوری اسلامی ایران" مجموعه کم سابقه ای از تحریم ها را به اجرا گذاشت.

پس از روی کار آمدن جو بایدن رئیس جمهور دمکرات در آمریکا، ایران و قدرت‌های جهانی در مذاکراتی غیرمستقیم در بهار سال جاری در وین تلاش برای احیای توافق برجام را آغاز کردند اما پس از شش دور از مذاکرات و آماده شدن پیش‌نویس توافق، با پیروزی ابراهیم رئیسی در انتخابات ریاست جمهوری ایران، مذاکرات به مدت پنج ماه متوقف شد.

آیت الله خامنه‌ای از توافق صورت گرفته در دولت حسن روحانی انتقاد کرده و آن را غیرقابل قبول خوانده بود.