دادستان در دادگاه نوری: او جزو شکنجه‌گران زندان بوده است
دادستان دادگاه حمید نوری، دادیار زندان گوهردشت در دهه شصت و متهم به دست داشتن در کشتار زندانیان سیاسی در سال ۶۷، با اشاره به پشتیبانی مسئولان جمهوری اسلامی از این کشتار،گفت نورى جزو شكنجه‌گران زندان بوده است.، چهارمين روز دادگاه نورى روز سه‌شنبه ۲۶ مرداد در استکهلم سوئد برگزار شد.
دادستان در این جلسه از دادگاه توضیحاتی از چگونگی اعدام هزاران زندانی سیاسی در سال ۶۷ ارائه کرد و گفت بسیاری از خانواده‌ها اجازه برگزارى مراسم نداشتند.
او ادامه داد که موج دوم اعدام‌ها از ٢٧ آگوست تا ٦ سپتامبر سال ۱۹۸۸ میلادی اجرا شد و اين بار فقط اعضای سازمان مجاهدين نبودند، بلكه چپ‌ها و كسانی كه به خدا باور ندارند هم اعدام شدند.
دادستان تاکید کرد: «ما مدعى هستيم حميد نورى در موج دوم اعدام‌ها هم نقش داشته، زندانی‌ها را به هيات مرگ می‌برده، بازجويى می‌كرده و آنها را براى اعدام به بخش مخصوص منتقل می‌کرده است.»
دادستان دادگاه این متهم با اشاره به خاطرات یک زندانی دهه ۶۰ از شكنجه‌هاى داخل زندان روایت کرد و گفت شکنجه‌گرانی چون حمید نوری زندانی‌ها را مجبور به نماز خواندن می‌كردند و اگر زندانی‌ها قبول نمی‌كردند روزى چهار بار با كابل شلاق می‌خوردند تا قبول كنند که نماز بخوانند.
او از راهروى مرگ روایت کرد و اینکه زندانی‌ها را بعد از بازجويى به راهرویى می‌بردند. كسانی را كه به سمت چپ راهرو می‌بردند اعدامى بودند و سمت راستى‌ها را به سلول می‌بردند و امكان داشت كسانی را كه به سلول می‌روند دوباره براى بازجويى بياورند.
دادستان دادگاه حمید نوری گفت: «مداركی داريم كه عبدالکریم موسوى اردبيلی [رییس پیشین دیوان عالی کشور] از هيات مرگ می‌خواهد در مورد افراد مرتد جدى عمل كند.»
دادستان دادگاه نوری اسامى اعدامى‌هاى ليست عفو بین‌الملل را با ليست‌هاى ديگر مقایسه کرد و گفت حكومت ايران جواب عفو بین‌الملل را داده و گفته فقط ۱۸۴ نفر اين اسامى درست است و مابقى وجود حقيقى نداشته‌اند.
او تاکید کرد: «ما مدعى هستيم حميد نورى يا همان حميد عباسى جزو شكنجه‌گران زندان بوده است».
دادستان به جلسه پرسش و پاسخ دانشجويان در سال ١٩٨٨ با علی خامنه‌اى، ریيس جمهور وقت، اشاره کرد که در آن دانشجویی می‌پرسد چرا به حقوق بشر احترام نمی‌گذارد و خامنه‌اى می‌گويد لحن اين دانشجو شبيه خارجى‌ها بوده است.
او در بخش ديگرى از حرف‌هاى مير حسين موسوى درباره اعدام‌های ۶۷ گفت و اشاره کرد موسوى گفته بود كسانی كه حمله مرصاد را انجام دادند چرا بايد زنده بمانند.
دادستان دادگاه نوری اين نمونه‌ها را مثال زد تا ثابت كند مسئولان جمهوری اسلامی پشتيبان اعدام در ايران بودند.
دادستان همچنین به كتاب خاطرات حسینعلی منتظرى اشاره کرد و از چاپ فتواى روح‌الله خمينى در آن گفت و افزود بر اساس خاطرات، منتظرى به خمينى گفته مگر می‌شود فقط براى پخش اعلاميه افراد را اعدام كرد.
بخشى از مصاحبه منتظرى هم در دادگاه نوری پخش شد. همچنین دادستان دادگاه نوری از صداى پخش‌شده جلسه حسینعلی منتظرى و هيات مرگ گفت که سال ٢٠١٦ توسط احمد منتظرى منتشر شد.
او افزود احمد خاتمى گفته اعدام‌هاى دهه ۶۰ حركت انقلابی و مذهبى بوده است. دادستان دادگاه نوری بخش‌هاى از گزارش ايران تريبونال را خواند و گفت به مردان و زنان در زندان‌هاى ايران تجاوز می‌شده است.
دادستان دادگاه نوری نتيجه کرد که در سال‌هاى ١٩٨١ تا ١٩٨٨ نقض آشكار حقوق بشر و جنايت در زندان‌های ایران شكل گرفته و مسئول اين جنايت را قاضى، دادستان، كارمند زندان، بازجو و شكنجه‌گران بودند و اين‌ها همه كارمند دولت بودند.
او اضافه کرد که تا به امروز رژيم ايران هيچ یک از مجرمين را كه اين جنايت را مرتكب شده‌اند محاكمه نكرده، بلكه آنها به مسئوليت‌هاى بالاى دولتى هم دست يافته‌اند.
هفته گذشته سه جلسه از دادگاه نوری برگزار شد که در اولین جلسه، دادستان پرونده نوری، كيفرخواست او را خواند و به اوضاع دهه ۶۰ ايران و دستور اعدام مخالفان حکومت از سوی روح‌الله خمينى، رهبر وقت جمهوری اسلامی اشاره کرد.
برگزاری دادگاه حمید نوری از این رو که برای اولین‌بار یکی از مقام‌های قضایی‌امنیتی جمهوری اسلامی دخیل در اعدام‌های گروهی سال ۶۷ در خارج از ایران بازداشت و محاکمه می‌شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
علاوه بر این، اکنون با نشستن ابراهیم رئیسی بر کرسی ریاست جمهوری اسلامی، دادگاه نوری بیش از پیش اهمیت یافته است.
رئیسی که در جریان اعدام‌های سال ۶۷، معاون دادستان تهران و از اعضای هیات منصوب روح‌الله خمینی برای اعدام زندانیان، مشهور به «هیات مرگ» بود، گفته است که باید از او قدردانی شود.
شاهزاده رضا پهلوی با اشاره به برگزاری دادگاه اعدام‌های دهه ۶۰ ایران در سوئد، در توییترش نوشت: «روزی که دور نیست هم‌دستان حمید نوری در دادگاه‌های یک ایران سکولار و دموکراتیک محاکمه خواهند شد»
محاکمه حمید نوری ؛ جزئیاتی از اعدام زندانیان دهه ۶۰ در آمفی‌تئاتر گوهردشت
علاوه بر این، اکنون با نشستن ابراهیم رئیسی بر کرسی ریاست جمهوری اسلامی، دادگاه نوری بیش از پیش اهمیت یافته است.
*جنبش دادخواهی* که بیش از هر چیز متکی بر تلاش خانواده‌ها و وابستگان آن جانباختگان می‌باشد، بی شک نقشی بسزایی بر مقابله با "فراموشی" بازی می‌کند. این جنبش می‌تواند تبدیل به *وجدان عمومی جامعه* ما گردد. جنبش دادخواهی می‌تواند تمامی فرهیختگان جامعه را که از راهکارهای خشونت‌آمیز اجتناب می‌کنند بدور خود گرد آورد و بدین ترتیب زمینه برای ایجاد *"کمیسیون حقیقت یاب"* فراهم آورد.
سومین روز محاکمه حمید نوری، دادیار پیشین قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران در زندان گوهردشت کرج، به اتهام جنایت جنگی (نقض حقوق عمومی بین‌المللی) و قتل عمد به‌دلیل مشارکت در اعدام‌های دسته‌جمعی تابستان ۶۷ در ایران، در شهر استکهلم سوئد برگزار شد.
در جلسه سوم دادگاه حمید نوری که روز پنجشنبه، ۲۱ مردادماه، برگزار شد، همچون جلسات روزهای سه‌شنبه و چهارشنبه، دادستان استکهلم به قرائت کیفرخواست صادرشده علیه متهم ادامه داد و به نقش نوری در بازجویی از زندانیان سیاسی و انتقال زندانیان سیاسی برای اعدام پرداخت.
به گفته دادستان، ابتدا زندانى‌ها را به سلول انفرادى منتقل می‌کرده‌اند و نوری و بازجوی دیگری به نام داود لشکری، پس از بازجویی چند دقیقه‌ای آنها را همراه با نگهبانان به هیئت مرگ می‌بردند تا در آنجا بدون داشتن حق دفاع از خود محاکمه شوند. زندانیان پیش از حضور در برابر هيئت مرگ، با دستان و چشمان بسته در صف‌های طولانی به انتظار محاکمه می‌ماندند و پس از آن اکثر افراد به محل اعدام فرستاده می‌شدند. این صف‌های طولانی به «راهروی مرگ» معروف بود و دادستان در این جلسه دادگاه، تصاویری از آن و همچنین تصاویری از مکان کمیته مرگ و حسینیه زندان، محل اعدام زندانی‌ها، را نمایش داد.
براساس دادخواست قرائت‌شده، حمید نوری ازجمله افرادی بود که در این روند، به‌طور سیستماتیک زندانیان سیاسی را به‌شدت شکنجه می‌داد. دادستان همچنین به موارد مختلفی از اظهار آمادگی حمید نوری برای شلاق زدن زندانیان سیاسی اشاره کرد.
در این جلسه دادگاه، دادستان براساس خاطرات زندانیان سیاسی دهه ۶۰ که در قالب کتاب منتشر شده است، به چگونگی برخورد حمید نوری و دیگر مسئولان زندان با افراد زندانی پرداخت. ازجمله کتاب‌های مورد استناد در این دادگاه می‌توان به كتاب خاطرات ايرج مصداقی، «نه زیستن، نه مرگ» و همچنین کتاب «آفتاب‌کاران»، نوشته محمود رویایی اشاره کرد. در دادگاه به نقل کتاب ایرج مصداقی مطرح شد که حمید نوری که با نام مستعار حمید عباسی شناخته می‌شد، پس از اعدام هر گروه از زندانیان سیاسی، شیرینی پخش می‌کرده است.
دادستان همچنین بخش‌هایی از اظهارات و خاطرات شهود دیگر ازجمله زندانیان سیاسی پیشین، حسین فارسی، محمد زند، حسن گلزار و اصغر مهدی‌زاده را درمورد روزهای اجرای این اعدام‌های دسته‌جمعی قرائت کرد. به نقل از اصغر مهدی‌زاده خوانده شد که او در اول اوت ۱۹۸۸ مقابل هیئت مرگ و سپس به سالن اجرای اعدام‌ها برده‌اند تا اجساد بی‌جان اعضای سازمان مجاهدین خلق و دیگر گروه‌های سیاسی بر چوبه دار ببیند.
با پایان سومین روز دادگاه، نشست‌های این هفته دادگاه به پایان رسید و اعلام شد که جلسه بعدی روز سه‌شنبه آینده، ١٧ اوت، برگزار خواهد شد. روند برگزاری دادگاه حمید نوری در جلسات متعدد تا آوریل سال آینده میلادی ادامه خواهد داشت.
همزمان با محاکمه حمید نوری در استکهلم از روز سه‌شنبه، شماری از خانواده‌ها و بستگان اعدام‌شدگان دهه ۶۰ در جمهوری اسلامی ایران و معترضان به جمهوری اسلامی هر روز مقابل ساختمان دادگاه در استکهلم تجمع‌هایی برگزار کردند و با قرار دادن تصاویری از اعدام‌شدگان در خیابان، خواستار دادخواهی برای آنها شدند. تعداد زیادی از شرکت‌کنندگان در این تجمع‌‌ها هواداران سازمان مجاهدین خلق بودند که علیه جمهوری اسلامی و مقام‌های آن شعار می‌دادند و محاکمه ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران و از دیگر متهمان پرونده این اعدام‌های دسته‌جمعی را خواستار بودند. در روز چهارشنبه، جلسه دوم محاکمه، وكيل حمید نورى به صداى تجمع مقابل ساختمان دادگاه اعتراض كرد که قاضی ضمن اعلام تنفسی ۱۵ دقیقه‌ای، از پلیس خواست تا تجمع‌کنندگان را به سکوت فراخواند.
در دومین روز از دادگاه حمید نوری، دادیار زندان گوهردشت در دهه شصت، به اتهام مشارکت در اعدام چندین هزار زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷، قتل و انجام جنایت آشکار و نقض حقوق بین‌الملل، جزئیاتی از چگونگی اعدام این زندانیان تشریح شد.
این جلسه روز چهارشنبه ۲۰ مرداد در استکهلم سوئد برگزار شد.
، در این جلسه، وكيل نورى اعتراض كرده که فتواى روح‌الله خمينى درباره اعدام‌های ۶۷ صحت ندارد، اما دادستان پرونده در جواب او از مدارکی سخن گفت كه نشان می‌دهد این فتواى خمينى است و در خاطرات حسینعلی منتظری هم به آن اشاره شده است.
همچنین در این جلسه از دادگاه نوری، دادستان پیامک‌های تلفن همراه این متهم را بررسى كرد و دو پیامک را در دادگاه نشان داد که نوری در آن خود را «حميد نورى» و «حمید عباسى» معرفى كرده است.
دادستان همچنین درباره زندان گوهردشت توضيحاتی ارائه داد و گفت اكثر زندانيان سياسى در آمفى‌تئاتر اين زندان پس از بازجويى كوتاه توسط كميته مرگ به دار آويخته می‌شدند.
در دادگاه نقشه كامل زندان گوهردشت كه توسط كارشناسان كشيده شده نیز پخش شد.
دادستان گفت در زندان گوهردشت مقابل دوربين از زندانيان اعتراف مى‌گرفتند و اين دوربين‌ها می‌توانست مربوط به تلويزيون ايران هم باشد.
او اضافه کرد زندانیان مستقيم بعد از بازجويى براى اجراى حكم اعدام می‌رفتند و در تاريخى هم دارهاى اعدام را به داخل سالن آمفی‌تئاتر برده‌اند.
به گزارش خبرنگار ایران اینترنشنال، وكيل نورى به صداى معترضان خارج از ساختمان دادگاه اعتراض كرد و پليس به داخل سالن آمد تا بررسى كند صداها چقدر براى روند دادگاه مزاحمت ايجاد مى‌كند.
همزمان با برگزاری دادگاه از روز سه‌شنبه، چند صد نفر از معترضان مقابل ساختمان دادگاه تجمع کردند و از دادگاه‌های سوئد و بین‌المللی خواستند که ابراهیم رئیسی، رییس جمهوری اسلامی ایران و دیگر متهم این پرونده را محاکمه کنند.
در هفته جاری، سه روز جلسه دادگاه برای نوری پیش‌بینی شده، اما روند طولانی محاکمه او تا آوریل سال آینده میلادی ادامه خواهد داشت.
برگزاری دادگاه حمید نوری از این رو که برای اولین‌بار یکی از مقام‌های قضایی‌امنیتی جمهوری اسلامی دخیل در اعدام‌های گروهی سال ۶۷ در خارج از ایران بازداشت و محاکمه می‌شود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
علاوه بر این، اکنون با نشستن ابراهیم رئیسی بر کرسی ریاست جمهوری اسلامی، دادگاه نوری بیش از پیش اهمیت یافته است.
رئیسی که در جریان اعدام‌های سال ۶۷، معاون دادستان تهران و از اعضای هیات منصوب روح‌الله خمینی برای اعدام زندانیان، مشهور به «هیات مرگ» بود، گفته است که باید از او قدردانی شود.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید