مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین

مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا با حضور کشورهای عضو توافق هسته ای برجام با هدف رفع تحریم های ایران و بازگشت این کشور به محدودیت های اتمی به زودی در وین آغاز خواهد شد.

از ایران عباس عراقچی معاون وزارت خارجه ایران سرپرستی هیات ایرانی را به عهده دارد و از شب گذشته در پایتخت اتریش به سر می‌برد. رسانه های ایران گزارش داده اند که امروز صبح پس از دیدار آقای عراقچی با انریکه مورا هماهنگ کننده اتحادیه اروپا و در هنگام ترک محل ملاقات، یک معترض با فحاشی قصد حمله به وی را داشته که قبل از تعرض، ناکام گذاشته است.

رسانه ها می گویند معترضان به سیاست های ایران در برابر هتل محل برگزاری کمیسیون مشترک تجمع کرده اند و سفارت ایران در اتریش هم به پلیس این کشور درباره حفظ امنیت مذاکره کنندگان ایرانی "هشدار" داده است.

قرار است نمایندگان دولت جو بایدن رئیس جمهور آمریکا امروز به گفتگوهای اتمی در وین ملحق شوند اما به گفته منابع ایرانی آنها در محل مذاکرات حضور نخواهند داشت. آیت الله علی خامنه ای مذاکره مستقیم میان ایران و آمریکا برای رفع تحریم ها را ممنوع کرده است.

جو بایدن رئیس جمهوری آمریکا گفته که آماده است تا از تصمیم سلف خود، دونالد ترامپ عقب نشینی کند و به توافق سال ۲۰۱۵ بازگردد. واشنگتن در سال ۲۰۱۸ از این پیمان خارج شد و به دنبال آن ایران نیز قدم به قدم از تعهدات برجامی خود کاست.

ایران خواستار پایان دادن فوری به تمامی تحریم‌های یکجانبه آمریکا است. این کشور در آخرین مذاکرات از دیدار با هیات مذاکره کننده آمریکا خودداری کرده‌ است. این بدین معناست که کشورهای اروپایی در گفتگوهای پیش رو نقش میانجی را بر عهده خواهند داشت.

اتحادیه اروپا همچنین ریاست مذاکرات فعلی را بر عهده دارد. در مذاکرات ایران، چین، فرانسه، آلمان، روسیه و بریتانیا شرکت خواهند کرد.

بنابر گزارش خبرگزاری فرانسه، هیات نمایندگی آمریکا در مکانی متفاوت از هیات ایرانی با مذاکره کنندگان اتحادیه اروپا دیدار خواهد کرد.

این نخستین باری است که از زمان خروج آمریکا از برجام نماینده این کشور به محل مذاکرات هسته‌ای می‌رود.

در ایران برخی از سیاستمداران از جمله ابراهیم رئیسی رئیس قوه قضائیه و برخی از روزنامه های منتقد از شروع مذاکرات اخیر انتقاد کرده اند.

روزنامه محافظه کار وطن امروز در تیتر اول خود مذاکره غیرمستقیم ایران و آمریکا در وین را "شتابزدگی دولت روحانی" خوانده که "فشار را از روی دولت آمریکا بر می دارد".

این تحولات پس از نشست مهم و اینترنتی کمیسیون مشترک برجام اعلام شد. در این نشست قرار شد مذاکرات حضوری سه‌شنبه در وین پی گرفته می‌شود.

نمایندگان ایران و ۱+۴ در این نشست درباره چشم‌انداز و شرایط بازگشت آمریکا به توافق هسته‌ای مذاکره می‌کنند.

کلسی داونپورت، مدیر سیاست منع گسترش سلاح های هسته‌ای در اتاق فکر انجمن کنترل تسلیحات گفت که قالب فعلی مذاکرات ایده آل نیست اما افزود که اتحادیه اروپا برای شکستن بن بست فعلی در موقعیت مناسبی قرار دارد.

یک دیپلمات مقیم وین گفته "مشکل مسائل برگشت ناپذیر است، مواردی مانند فعالیت‌های تحقیقاتی که تهران انجام داده است."

مشخص نیست که آمریکا حاضر باشد مطابق میل ایران کلیه تحریم‌ها را لغو کند.

در آستانه مذاکرات، رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران تنها درباره لغو تحریم‌های ناسازگار با برجام سخن گفت.

او پیش‌بینی کرده که اگر هر یک از طرفین موضع حداکثری داشته باشد، مذاکرات به مشکل خواهد خورد اما افزوده که اصل این گفتگو "راه درستی" است.

با اصرار متقابل ایران و آمریکا بر اینکه نخست طرف مقابل باید در بازگشت به اجرای تعهدات برجامی پیش‌قدم شود، مسیر احیای این توافق به بن‌بست رسیده است.

سه هفته پیش محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، وعده داد "برنامه عمل سازنده‌ای را از طریق مجاری مناسب دیپلماتیک" ارائه کند.