ملکه زیبایی مقابل کودتای ارتش ایستاد

او در مسابقه بزرگ بین‌المللی "دوشیزه سال ۲۰۲۰" در تایلند گفت: "امروز در کشورم، میانمار... عده زیادی دارند می‌میرند. لطفا به میانمار کمک کنید. ما همین حالا به کمک فوری جهانی نیازمندیم."

کم‌تر از یک ماه پیش، هان لی ۲۲ ساله در خیابان‌های یانگون، بزرگ‌ترین شهر میانمار، به ارتش اعتراض می‌کرد.

نا‌آرامی‌ها در میانمار از دو ماه پیش شروع شد، ارتش نتایج انتخابات دموکراتیک را که آنگ سان سوچی برنده آن شد نپذیرفت و کودتا کرد.

ده‌ها هزار نفر در سراسر کشور در اعتراض به کودتا راهی خیابان‌ها شدند. ارتش میانمار ابتدا برای متفرق کردن معترضان به ماشین‌های آب‌پاش متوسل شد اما بعد از یک هفته شروع به استفاده از گلوله‌های لاستیکی و سپس تجهیزات جنگی کرد.

مرگبارترین روز اعتراض‌ها‌ شنبه گذشته بود که بیشتر از ۱۰۰ نفر کشته شدند. یک گروه ناظر محلی می‌گوید مجموع کشته‌ها به ۵۰۰ نفر رسیده است. به گفته موسسه "کودکان را نجات دهید"، ۴۳ نفر از کشته شدگان کودک بوده‌اند.

هان لی که دانشجوی روانشناسی در دانشگاه یانگون است تصمیم گرفت از موقعیت خود برای صحبت در مورد کشورش در سطح جهانی کمک بگیرد.

او در یک مصاحبه تلفنی از بانکوک به بی‌بی‌سی گفت: "در میانمار خبرنگاران زندانی شده‌اند... برای همین من تصمیم گرفتم صحبت کنم."

هان لی حالا نگران این است که سخنرانی دو دقیقه‌ای او مشکلاتی را برایش ایجاد کند و به همین دلیل تصمیم گرفته که دست‌کم سه ماه آینده در تایلند بماند.

او گفته قبل از این که کشورش را به مقصد تایلند ترک کند، می‌دانسته خودش را در خطر قرار می‌دهد و مجبور خواهد شد برای مدتی طولانی در تایلند بماند: "دوستانم گفتند به میانمار برنگردم."

ترس او بی‌اساس نیست. نیروهای امنیتی میانمار هفته گذشته ۱۸ سلبریتی و "اینفلوئنسر" شبکه‌های اجتماعی و دو خبرنگار را با اتهام "تلاش برای مقابله یا نادیده گرفتن وظیفه نیروهای مسلح" دستگیر کردند. تمام این افراد در اعتراض به کودتا صحبت کرده بودند.

هان لی می‌گوید پس از سخنرانی ارتش یا سایر مقام‌های رسمی با او تماس نگرفته‌اند اما در شبکه‌های اجتماعی تهدید شده است: "در شبکه‌های اجتماعی تهدیدم کردند و گفتند وقتی به میانمار برگردم، زندان در انتظارم است." هان لی نمی‌داند که این تهدیدها چقدر جدی هستند ولی می‌گوید که بیشتر کاربران شبکه‌های اجتماعی از او حمایت کرده‌اند.

بسیاری از دوستان دانشجوی هان لی که در هفته‌های نخست اعتراض در کنار او بودند، دستگیر شده‌اند. به گفته یکی از گروه‌های حامی زندانیان سیاسی، ارتش پس از کودتا دست‌کم ۲۵۰۰ نفر را دستگیر کرده است.

هان لی می‌گوید یکی از دوستانش کشته شده است: "آن پسر حتی جزء معترضان هم نبود. یک روز عصر برای نوشیدن قهوه به رستوران می‌رفت که یک نفر به او شلیک کرد."

او می‌گوید خانوده‌اش در امنیت هستند اما ارتباط مرتبی با آن‌ها ندارد چون اینترنت در میانمار معمولا قطع می‌شود. او از بی‌بی‌سی خواست به دلایل امنیتی شهر محل اقامتش را فاش نکند.

سخنان هان لی حاوی انتقاد مستقیم به ارتش میانمار و آرزوی "پیروزی انقلاب" در مصاحبه با کانال رسمی جایزه بزرگ بین‌المللی دوشیزه سال 2020 بود. این در حالی است که مسابقات ملکه زیبایی معمولا رویدادهایی غیرسیاسی هستند. برای مثال لیو چیلی ملکه زیبایی کامبوج قبل از رقابت‌ها از تماشاگران خواسته بود به سیاست کاری نداشته باشند.

ولی هان لی، زدن این حرف‌ها را "وظیفه" می‌داند و آنگ سان سوچی را "بزرگ‌ترین منبع الهام". خانم سوچی حالا با اتهام‌هایی روبرو است که می‌تواند تا ۱۴ سال زندان داشته باشد.

خانم لی قبلا تصمیم گرفته بود بعد از فارغ‌التحصیلی مهمان‌دار هواپیما شود ولی حالا می‌گوید شاید تصمیمش را عوض کند. او می‌گوید او را ترغیب کرده‌اند وارد سیاست شود اما فکر نمی‌کند اهل این کار باشد.

او در کوتاه مدت قصد دارد که اعتراض به کودتا را ادامه بدهد: "این‌ها جنایت علیه بشریت هستند و به همین دلیل من خواهان اقدام فوری سازمان ملل هستم. ما می‌خواهیم رهبرانمان برگردند. ما می‌خواهیم دموکراسی برگردد."