کابوس های خنده دار جنگ در تماشاخانه ایرانشهر تهران

درحالی که شبح جنگ خاورمیانه را دربرگرفته، یک کارگردان و یک نمایشنامه نویس ایرانی در تهران پایتخت یکی از کشورهای استراتژیک منطقه، کابوس جنگ را به روی صحنه نمایش برده اند.

«کابوس های خنده دار برای روز و چندتایی هم برای شب»، عنوان نمایش مدرنی است که طی ماههای مرداد و شهریور در تماشاخانه ایرانشهر (تالار استاد سمندریان) در قلب تهران به روی صحنه رفت. نمایشی نوشته محمد چرم شیر که بسیاری او را یکی از مهم ترین نمایشنامه نویسان ایرانی می دانند و به کارگردانی رضا حداد.

«کابوس های خنده دار…» بیش از آنکه یک نمایش دراماتیک باشد تلاشی است متفاوت از جنس «پرفورمنس آرت» برای به تصویر کشیدن کابوس و وهم جنگ و فجایع آن. نمایشی که شش بازیگر اصلی آن زن هستند. فاطمه نقوی، ستاره پسیانی، ناز شادمان، پگاه طبسی نژاد، آرزو عالی و مریم نورمحمدی، دخترانی که روی صحنه فرم های مدرنی را به بازی می گیرند.

رضا حداد، کارگردان بیشتر توضیح می دهد: «توی دنیایی زندگی می کنیم که هر آن نگران آن هستیم که دوباره تو مرز و بوم مان جنگ بشود و این جنگ تن و بدن همه ما را می لرزاند، نگرانیم. در دنیایی هستیم که دیکتاتورها آن دنیا را برای ما تلخ کردند و این مثل کابوسی می ماند که ما را رها نمی کند. ما تمام تلاشمان را می کنیم که آن را به تصویر بکشیم و با تماشاگرمان راجع به آن حرف بزنیم. در جهانی که نه فقط در خاکی که من در آن زندگی می کنم، فکر می کنم گوشه گوشه این جهان بزرگترین دغدغه و نگرانی چالشی است که به نام جنگ و نابودی های آن اولین قربانیان آن کودکان هستند. این ها دغدغه اصلی ذهنی من و اجراست.»

در سه دهه ی اخیر رویدادهای سیاسی ایران و جهان از دغدغه های مهم مردم این کشور به حساب می آيد، چرا که کوچکترین تحول سیاسی در ایران، خاورمیانه و حتی در آمریکا نیز می تواند در زندگی و معاش مردم ایران تاثیرگذار باشد. به همین دلیل است که دغدغه های سیاسی و اجتماعی بیشترین حجم سوژه های آثار هنری، هنرمندان ایرانی را شامل می شود. نمایش کابوس های خنده دار … نیز از این قاعده مستنثنی نبوده است.

نمایش که تجربه ای تازه ای در تئاتر امروز ایران است، جنگ را به عنوان تجربه عمومی بشر به تصویر می کشد. آشوب های جهانی و تاثیرشان بر انسان امروز، جلوه ای از اقدامات بشر علیه خودش توسط بازیگرانی که هویت مشخصی ندارند و نمادی از انسان معاصر هستند، با بهره بردن از تکنیک های مختلف در مقابل مخاطب جان می گیرند.

محمد چرم شیر، نویسنده تئاتر«کابوس های خنده دار …» می گوید: « ما دچار یک دغدغه هایی هستیم، این دغدغه ها چقدر واقعی هستند، این دغدغه ها چقدر برمی گردند به محاسبات ذهنی ما از اخبار، اطلاعات و آن چیزهایی که دور و بر ما هستند و ما را به این نتیجه می رسانند که خطری رو در روی ما قرار دارد، فاجعه ای به ما نزدیک می شود، این سبب می شود که ذهن من نویسنده دائماً درگیر آن باشد و این در گیری بازتاب های خاص خودش را هم پیدا می کند. دارم سعی می کنم آنچه که به عنوان فاجعه احساسش می کنم را بر روی کاغذ بیاورم و یک شکل نمایشی به آن بدهم.»

او ادامه می دهد: «تمام ذهنیت ما این بوده که این فاجعه نزدیکی را که حسش می کنیم، این دغدغه ای که ما را دربرگرفته را، چگونه با مخاطبینمان در اشتراک قرار بدهیم، گشتیم دنبال یک زبان، گشتیم دنبال یک تصویر، گشتیم دنبال یک طراحی، گشتیم دنبال یک جنس از بازیگری، تا این دغدغه را سریعتر به دست مخاطبینمان برسانیم.»

انتظار می رود پس از انتخابات ریاست جمهوری در خرداد گذشته و روی کار آمدن طیف نزدیک به اصلاح طلبان، فعالیت های فرهنگی و هنری هنرمندان ایرانی که در سال های اخیر با محدودیت های پرشماری مواجه بودند، بیشتر شود، کارهایی که عمدتا در آنها به موضوعات سیاسی و اجتماعی پرداخته می شود.