معرفی ادوارد اسنودن به‌عنوان نامزد دریافت جایزه ساخاروف

فراکسیون سبزها و چپ‌های پارلمان اروپا در استراسبورگ روز چهارشنبه (۱۱ سپتامبر/ ۲۰ شهریور) ادوارد اسنودن را به‌عنوان نامزد دریافت جایزه ساخاروف ۲۰۱۳ معرفی کردند. چندی پیش نیز سه نهاد مدنی آلمان با اعطای جایزه "افشاگران" به اسنودن، از عمل وی در راستای دفاع از حقوق شهروندی تقدیر کردند.

جایزه حقوق بشر پارلمان اروپا که از سال ۱۹۸۸ با شعار "برای آزادی اندیشه" اعطا می‌شود، به نام آندری ساخاروف، فیزیکدان اتمی روس و برنده جایزه نوبل صلح (۱۹۸۹ - ۱۹۲۱) نامگذاری شده است. ۵۰ هزار یورو وجه نقد نیز به همراه جایزه به فرد برنده تعلق می‌گیرد. دیگر فراکسیون‌ها هنوز نامزد مورد نظر خود برای دریافت جایزه را اعلام نکرده‌اند. پارلمان اروپا در ماه اکتبر در مورد برنده جایزه تصمیم‌گیری و در ماه دسامبر جایزه را اعطا می‌کند.

به گفته ربکا هارمس، و دانیل کوهن-بندیت، رئیسان فراکسیون سبزها در پارلمان اروپا، «ادوارد اسنودن آزادی خود را به خطر انداخت تا از ما حفاظت کند». به اعتقاد ربکا هارمس، «شرم‌آور است که کشورهای عضو اتحادیه اروپا از او [اسنودن] هیچ‌گونه حمایتی نمی‌کنند و او را در مهاجرت خودخواسته در روسیه به حال خود رها کرده‌اند».

ایالات متحده آمریکا پس از افشاگری ادوارد اسنودن در مورد جاسوسی آژانس امنیت ملی آمریکا از شهروندان آمریکایی و دیگر کشورها، گذرنامه اسنودن را باطل کرد. این کارمند پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا پس از چند هفته سکونت در بخش ترانزیت فرودگاه مسکو، از روسیه اجازه پناهندگی موقت گرفت و از فرودگاه خارج شد.

یکی از نمایندگان فرانسوی چپ در پارلمان اروپا معتقد است که با افشاگران نباید همچون بزهکاران رفتار کرد بلکه باید از آنان به صورت ویژه‌ای حمایت کرد. به زعم این نماینده، اسنودن نقض قوانین اتحادیه اروپا در زمینه حفاظت از داده‌های خصوصی و همچنین نقض حقوق اساسی انسان را برملا کرده است.

جایزه ساخاروف ۲۰۱۲ به نسرین ستوده، وکیل و فعال حقوق بشر، و جعفر پناهی، کارگردان اعطا شد. پارلمان اروپا جایزه حقوق بشری خود را به دلیل "ایستادگی برای ایرانی بهتر" به این دو شخصیت ایرانی اختصاص داد. نلسون ماندلا، رهبر مبارزات ضد نژادپرستی و نخستین رئیس جمهوری سیاه‌پوست آفریقای جنوبی، و کوفی عنان، دبیرکل پیشین سازمان ملل، نیز جایزه ساخاروف را در ویترین افتخارات خود دارند.