
صحنه سیاسی اخیر در جده مثبت و امیدوارکننده بود؛ بهویژه اینکه حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در این سفر نوعی «اطمینان بخشی» را منعکس کرد که مردم خاورمیانه پس از دههها سیاستهای بیثباتکننده تهران که مستقیم یا از طریق گروههای شبهنظامیاش دنبال میشود، آرزوی تحقق آن را دارند. با این حال همزمان با سفر امیرعبداللهیان به جده، حزبالله کارزار رسانهای گستردهای علیه عربستان سعودی به راه انداخت که برای همه پرسشبرانگیز بود.
عربستان سعودی با میزبانی از وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران میخواهد جدیتش را در پیشبرد موفقیتآمیز «توافق پکن» که اخیرا تاحدودی شکننده بهنظر میرسید، نشان دهد. در همین راستا، شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در جده از وزیر امور خارجه ایران استقبال کرد. اکنون آیا برای تناقض موجود بین تحولات مثبت در روابط ریاض و تهران و کارزاری که حزبالله از بیروت علیه عربستان سعودی راه انداخت، توضیحی وجود دارد؟
بر اساس بیانیه وزارت خارجه عربستان سعودی و گزارشهای منتشرشده در پایگاههای خبری مختلف، ولیعهد عربستان سعودی و وزیر امور خارجه ایران درباره گسترش روابط دو کشور، فرصتهای همکاری دوجانبه و راههای توسعه و تحولات در عرصههای منطقهای و بینالمللی گفتوگو کردند.
عبداللهیان در حساب کاربریاش در شبکه اکس (توییتر) نوشت: «دیدار با ولیعهد عربستان سعودی که حدود ۹۰ دقیقه به طول انجامید، گفتوگویی صریح، شفاف، مفید و ثمربخش مبتنی بر سیاست حسنهمجواری بود.» او افزود: «ما بر اراده قوی رهبران دو کشور برای برقراری روابط دوجانبه پایدار در همه زمینهها تاکید کردیم.»
همزمان با این اظهارات، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی هم با صدور بیانیهای به نقل حسین امیرعبداللهیان تاکید کرد: «کلید موفقیت منطقه تقویت گفتوگو و افزایش همکاریهای توسعهمحور میان دو طرف است.»
خبرگزاری هم ایرنا نوشت: «این نخستین بار است که یک مقام عالیرتبه ایرانی با ولیعهد عربستان دیدار میکند.»
به گزارش خبرگزاری عربستان سعودی، وزیر امور خارجه ایران سلام و تحیت ابراهیم رئیسی، رئیسجمهوری ایران، را به ولیعهد و ملک سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان سعودی ابلاغ کرد و شاهزاده محمد بن سلمان نیز از طرف خود و پادشاه عربستان به ابراهیم رئیسی سلام رساند. امیرعبداللهیان پیش از ترک عربستان سعودی گفت که شاهزاده محمد بن سلمان دعوت او را برای سفر به ایران پذیرفته است.
با این حال این اظهارات امیدوارکننده و فضای مثبت با تبلیغات منفی که در لبنان علیه عربستان سعودی آغاز شده است، همخوانی ندارد. پایگاه خبری العهد وابسته به حزبالله با نشر مطالب توهینآمیز بهویژه درباره جنگ یمن، کارزار تبلیغاتی گستردهای را علیه عربستان سعودی به راه انداخت.
در محافلی که روند پیشرفت روابط عربستان سعودی و ایران را دنبال میکنند، این پرسش مطرح میشود که آیا حزبالله بدون مشورت با ایران عمل میکند؟ این محافل که در این مورد شک و تردید دارند، درباره پیام احتمالی که ایران میخواست از طریق حزبالله ارائه کند، ابراز تعجب و شگفتی میکنند. این منابع میافزایند که حمله رسانهای حزبالله همزمان با سفر عبداللهیان به جده «عمدی بود نه تصادفی و این اقدام با برنامهریزی قبلی انجام شد تا ایران به گروههای شبهنظامی وابسته به خود اطمینان دهد». به گفته منابع یادشده، «همه میدانند که حزبالله در مسائل راهبردی بهویژه در پیوند با روابط ایران و عربستان سعودی، با آزادی مطلق عمل نمیکند».
کارشناسان معتقدند ایران «پیامی دوگانه» فرستاد. به این معنی که از یک سو با توسعه روابط با عربستان سعودی تا حد امکان موافق است و از سوی دیگر، این پیام را میدهد که نمیتواند بر حوثیهای یمن، نیروهای حشدالشعبی عراق، رژیم بشار اسد در سوریه، حزبالله لبنان و جناحهای فلسطینی تاثیرگذار باشد. این امر نشان میدهد که وضعیت در منطقه برای مدت طولانی دیگری به همین شکل باقی خواهد ماند.
بنابراین به نظر میرسد «تحول مثبتی» که در سفر عبداللهیان به عربستان سعودی به چشم میخورد، در عملکرد شبهنظامیان وابسته به جمهوری اسلامی ایران در منطقه منعکس نخواهد شد. در نتیجه، تهران باید در محاسباتش تجدیدنظر کند؛ زیرا توافق پکن موضوع «لزوم مداخله نکردن در امور کشورهای دیگر» را بهصراحت بیان کرده است. پرسشی که در فرجام مطرح میشود، این است که تهران چه زمان دست از سر منطقه برخواهد داشت و ملتهای این مرزوبوم را راحت میگذارد؟
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید