غرایب روابط ایران و پاکستان

  ایران در حملە موشکی و پهبادی خود بە خاک پاکستان ادعا کرد کە محل استقرار جیش العدل را مورد هدف قرار دادەاست. پاکستان هم در واکنش سریعی کە نشان داد از مورد هدف قرار دادن پایگاههای 'ارتش آزادیبخش بلوچستان' و 'جبهە آزادیبخش بلوچ' در خاک ایران گفت.

سالهاست کە جمهوری اسلامی در تریبونهای رسمی و غیررسمی از دولت پاکستان بە گفتە خود بابت پناە دادن گروههای تکفیری و تروریستی گلایەکردە و خواهان اقدام دولت اسلام آباد برای از میان بردن و یا تحدید فعالیتهای آنها شدەاست. این در حالیست کە هیچگاە جمهوری اسلامی از وجود دو جریان ارتش آزادیبخش بلوچستان و جبهە آزادیبخش بلوچ در خاک خود سخنی بە میان نیاوردەبود و همیشە چنین وانمود کردەاست کە این تنها طرف پاکستانی است کە دارد از نیروهای اپوزیسیون طرف مقابل پشتیبانی می کند، و در اصل دولت تهران قربانی رفتار غیردوستانە دولت همسایە بودە است!

اما درگیری های اخیر موضوع را روشنتر ساخت، و معلوم شد کە آش شورتر از آنی است کە تصور می شد. چیزی کە در این میان قابل توجە است، نوع رابطە میان پاکستان و ایران می باشد. بگذارید کمی بیشتر آنرا بشکافیم. در دهە شصت و بەگاە دشمنی میان ایران و عراق دوران صدام حسین، هر دو دولت از اپوزیسیون کرد همدیگر بشدت پشتیبانی می کردند.

درست زمانی کە پایان جنگ ایران و عراق فرارسید، و احتمال تفاهم بغداد با تهران بیشتر از هر زمان دیگری شد، شخص دکتر قاسملو برای جلوگیری از تکرار فاجعە دیگری کە در آن کردها بمانند سال ١٩٧٥ میلادی در کردستان عراق، قربانی بشوند، وارد مذاکرات با جمهوری اسلامی شد، کە متاسفانە جان خود را هم بر سر آن نهاد. بە بیانی دیگر آنگاە کە دولتها با همدیگر دشمنی می ورزند، و رابطە دوستانە ندارند، طبیعتا از هر اهرمی برای تضعیف یکدیگر بهرە می جویند؛ بویژە اینکە میانشان یک جنگ طولانی و خونین هم باشد. ولی ایران و پاکستان سالهای مدیدی است کە بظاهر و طبق ادعای خودشان دوست همدیگر محسوب می شوند، و علیرغم دشواری هایی کە در زمینەهایی میانشان موجود است بە این دوستی مباهات کردەاند.

حال سئوال این است کە این چگونە دوستی است کە در عین آن، دولتین از گروههای مسلح و اپوزیسیون یکدیگر پشتیبانی کردەاند؟ و باز این سئوال مطرح است کە چگونە جمهوری اسلامی، با وجود پشتیبانی از دو جریان مسلح بلوچ پاکستانی در خاک خود، اینقدر با اطمینان خاطر از رفتار درست خود و رفتار نادرست و غیردوستانە پاکستان می گوید؟ در دنیایی کە دولتها تقریبا همە چیز را در بارە همدیگر می دانند، گرفتن ژستهایی از این دست تنها عمق فاجعەای را می رساند کە در آن تظاهر و دورویی بیش از پیش بە منش و رفتار تبدیل می شود. خود را زرنگ پنداشتن تا این حد، نتیجەای ندارد بە جز تصادمات نظامی و جنگهایی کە باید انتظار آن را بکشند.