نخستین مصاحبه مطبوعاتی سلمان رشدی بعد از ترور در نیویورک

سلمان رشدی، نویسنده بریتانیایی-آمریکایی که تابستان سال گذشته در جریان یک سخنرانی ادبی با چاقو مورد حمله قرار گرفت، در نخستین مصاحبه مطبوعاتی خود با مجله نیویورکر گفته احساس «خوش‌اقبالی و حس قدردانی» دارد.

او حتی به شوخی عکس جدیدی از خود در توییتر منتشر کرده و نوشته: «عکسی که نیویورکر گذاشته بود خیلی دراماتیک و قوی بود اما این عکس بیشتر شبیه به الان بنده است».

سلمان رشدی که به علت انتشار کتاب «آیات شیطانی» از سوی روح‌الله خمینی، رهبر سابق حکومت ایران، با فتوای مرگ روبرو شده بود و سال‌ها تحت‌الحفظ و در خفاء زندگی می‌کرد، ماه اوت گذشته در حالی که مشغول سخنرانی درباره پناهندگی نویسندگان به آمریکا بود از سوی یک جوان اهل نیوجرسی با چاقو مورد حمله قرار گرفت و از ناحیه سر و گردن به شدت زخمی شد.

او ۶ هفته در بیمارستان بستری بود و اکنون یک چشم خود و کنترل یک دست خود را از دست داده است.

سلمان رشدی: احساس خوش‌ شانسی می‌کنم؛ تحت تاثیر حمایت فوتبالیست‌ها از اعتراضات ایران قرار گرفتم

نشریه آمریکایی نیویورکر در گزارشی تفصیلی در مورد ترور نافرجام سلمان رشدی، ضمن یادآوری سابقه فتوای آیت‌الله خمینی، رهبر سابق جمهوری اسلامی برای این قتل نویسنده آیات شیطانی، متن مصاحبه‌ای با او را منتشر کرده است.

این مصاحبه چند ماه پس از حمله به سلمان رشدی در ماه اوت انجام گرفته است. در این مصاحبه نویسنده وضعیت جسمی و روحی خود را شرح می‌دهد و نظراتش در مورد اخبار ماه‌های اخیر از جمله مسابقات جام جهانی و اعتراضات ایران را عنوان می‌کند.

روز ۱۱ ماه اوت سال گذشته میلادی، هنگام سخنرانی سلمان رشدی در یک سالن عمومی در شهر شاتاکووا در ایالت نیویورک آمریکا، مردی به نام هادی مطر، ۲۴ ساله، با چاقو به او حمله کرد. نیویورکر گفته است که مطر تحت تاثیر آموزه‌های اسلامگرایان افراطی قرار گرفته بود.

در این حمله، سلمان رشدی به شدت زخمی شد و چند ماه تحت درمان قرار گرفت و درمان او همچنان ادامه دارد.

مصاحبه نیویورکر چندی پیش انجام شده و به نوشته این نشریه، در آن زمان سلمان رشدی نزدیک به بیست کیلو وزن کم کرده بود و با نابینا شدن یک چشم، شیشه راست عینکش سیاه بود. جای ضربات چاقو روی صورتش دیده می‌شد و عصب دست چپش به شدت آسیب دیده بود. در عین حال، او همچنان ذهنی فعال داشت و روان صحبت می‌کرد.

سلمان رشدی در مورد وضعیت جسمی خود گفت: «با توجه به اتفاقی که افتاد، خیلی هم بد نیستم و زخم‌های عمده رو به بهبودی است؛ با درمان‌هایی هم که روی دستهایم صورت گرفته، انگشت شست و سبابه و بخشی از کف دستم حس خود را بازیافته است».

سلمان رشدی گفت که به خاطر آسیبی که به دستش وارد شده، نمی‌تواند کار خود را تایپ کند اما به تدریج توانسته با دست بنویسد. آسیب به چشمانش باعث شده که مطالب را روی کامپیوتر یا صفحه موبایل بخواند که امکان تنظیم نور وجود دارد.

او گفت مشکلاتی که درمورد خوابیدن داشت، کم شده و کابوس‌هایی که پس از حمله سراغ او می‌آمدند کاهش پیدا کرده است. او افزود «درمجموع، خوبم، می‌توانم بلند شوم و راه بروم هر چند بخش‌هایی از بدنم همچنان به درمان نیاز دارد چون یک حمله خیلی شدید بود».

او از مرخصی از بیمارستان و بازگشت به دفتر کارش ابراز خرسندی کرد و از داستان جدیدش به نام «شهر پیروزی» سخن گفت. این کتاب اندکی قبل از حمله ماه اوت تمام شد و قرار است به زودی منتشر شود.

سلمان رشدی در عین حال گفت که نوشتن برایش دشوار شده و گاه چیزی می‌نویسد، اما بعد آن را پاک می‌کند هرچند امیدش را از دست نداده است. «یکی از چیزهایی که در هفتاد و پنج سالگی و پس از نوشتن بیست و یک کتاب می‌آموزی این است که اگر به نوشتن ادامه بدهی، حتما چیزی اتفاق خواهد افتاد.»

مصاحبه‌گر سئوال کرد احساس او پس از این حمله چیست، حمله‌ای که زمانی روی داد که پس از سال‌ها کناره‌گیری به خاطر تهدید فتوای قتلش، بار دیگر حس می‌کرد می‌تواند در انظار عمومی ظاهر شود، حمله‌ای که او را تا یک قدمی مرگ برد؟

سلمان رشدی گفته است که از روان‌د‌رمانگری که پیش از حمله به او کمک می‌کرده سپاسگزار است و افزود «او به من خیلی کمک کرد، و حالا کار بیشتری هم در پیش دارد.»

او همچنین گفت که از همدردی مردم نسبت به خودش متعجب شده است. «هرگز به این فکر نکرده بودم که اگر ترور یا تقریباً ترور شوم، مردم چه واکنشی نشان خواهند داد؛ حالا احساس می‌کنم خوش شانس هستم، آنچه واقعاً می‌خواهم بگویم این است که احساس اصلی من، احساس قدردانی است».

سلمان رشدی گفت که قدردان همه کسانی است که از او حمایت کرد‌ه‌اند به خصوص پزشکان، امدادگران، دو پسرش و همسرش که باید به این حمایت ادامه دهد.

او در این مورد که آیا کسانی مانند گروه محافظان خود در شهر شاتاکووا را برای حمله ماه اوت سرزنش می‌کند، گفت که تنها کسی را که مقصر می‌داند، ضارب است و درباره احساس خود از زمان صدور فتوای قتل توسط آیت‌الله خمینی گفت «در این سال‌ها بسیار تلاش کرده‌ام تا از سرزنش و نفرت اجتناب کنم و یکی از راه‌هایی که با این موضوع برخورد کرده‌ام این بوده که نگاهم به جلو باشد و به عقب نگاه نکنم، اینکه اتفاقی که فردا خواهد افتاد مهمتر چیزی است که دیروز روی داده‌است.»

نیویورکر نوشته است که هنوز مشخص نیست که آیا هادی مطر به تنهایی دست به این حمله زده یا از سوی کسانی ماموریت داشته است اما افزوده است که پس از حمله به سلمان رشدی، برخی مقامات و رسانه‌های حکومتی ایران از این اقدام استقبال و آن را ستایش کردند. این نشریه نوشته است که در پی انتشار کاریکاتورهای رهبران ایران توسط نشریه فرانسوی شارلی ابدو هم، رسانه‌های حکومتی ایران در هشدار به کارکنان این نشریه، حمله به سلمان رشدی را یادآور شدند.

در مورد هادی مطار، سلمان رشدی گفت که او را «یک فرد احمق» می‌داند هرچند دقیقا نمی‌داند در باره او چه طور باید فکر کند چون ضارب خود را شخصا نمی‌شناسد. رشدی افزود: «تنها چیزی که از او دیده‌ام مصاحبه احمقانه او در نشریه نیویورک پست است، کاری که او کرد فقط از یک فرد احمق ممکن است سر ‌بزند».

سلمان رشدی گفت که می‌داند تا تکمیل تحقیقات و آغاز محاکمه هادی مطر، هنوز راه زیادی در پیش است و شاید اواخر امسال دادگاه برگزار شود. او گفت « حدس می‌زنم در آن زمان اطلاعات بیشتری درباره او پیدا خواهم کرد.»

سلمان رشدی در مورد اینکه ماه‌های بعد از واقعه شاتاکووا را چگونه گذارنده، گفت به اندازه سهم خود «برنامه‌های مزخرف» تلویزیونی نگاه کرده، سریال «چرند» نیلوفر سفید و «ماجرای مبتذل» پرنس هری و همسرش مگان را دیده است.

او از دنبال کردن مسابقات جام جهانی لذت برده و از صعود تیم مراکش و بازی فوق‌العاده کیلیان آمپایه فرانسوی و لیونل مسی آرژانتینی هیجان‌زده شده است.

او همچنین گفت که تحت تاثیر حمایت فوتبالیست‌ها از اعتراضات ایران قرار گرفته و امیدوار است که این اعتراضات «یک نقطه تغییر برای رژیم ایران» باشد.