موافقت روز جمعه مجلس جمهوری آذربایجان با گشودن سفارت در اسرائیل بیشتر جنبه نمادین و سمبلیک دارد، چرا که اولا اسرائیل سه دهه است که در آذربایجان سفارت دارد. و ثانیا مناسبات دو کشور بدون سفارت هم از مناسبات بسیاری از کشورها که با هم مناسبات دیپلماتیک رسمی دارند تنگاتنگ‌تر است.

اسرائیل از اولین کشورهایی بود که سال ۱٩٩١ آذربایجان تازه استقلال یافته را به رسمیت شناخت، که تنها به دلیل حضور جامعه نسبتا بزرگی از یهودیان (حالا حدودا ۱۶ هزار نفر تحمین زده می‌شود) در این کشور نبود.

دست‌کم از سال ١٣٩۴ و در جریان جنگ اول قره‌باغ اسرائیل حامی تسلیحاتی آذربایجان بوده است. این که چرا اسرائیل در مناقشه میان آذربایجان و ارمنستان طرف اولی را گرفته دلایل چندگانه‌ای دارد که فعلا موضوع بحث نیست.

چالش‌های آذربایجان با ایران هم مسئله مضاعفی بوده که با اسرائیل دلیل محکم‌تری برای همگرایی و همکاری در عرصه‌های مختلف پیدا کند.

بر همین بستر حالا اسرائیل تامین کننده ۷۰ درصد نیاز تسلیحاتی آذربایجان است و همین امکانات بود که نقش موثری در پیروزی آذربایجان در جنگ ۴۴ روزه قره‌باغ در تابستان ۱۳۹۹ داشت.

این که آذربایجان حدود ۴۰ درصد نفت اسرائیل را تامین می‌کند و این که در مسائل امنیتی و نظامی همکاری‌های محرمانه گسترده‌ای میان دو کشور جریان دارد و از جمله بخشی از اقداماتی که اسرائیل در خاک ایران انجام داده و می‌دهد بدون استفاده از قلمرو و امکانات آذربایجان میسر نمی‌شد هم، کمتر قابل تردید است.

الهام علی‌اف، رئیس جمهور آذربایجان در باره مناسبات دو کشور جمله معروفی دارد که نیازی به تفسیر و حاشیه ندارد: روابط ما و اسرائیل مثل کوه یخی است که تنها نوک آن دیده می‌شود و بخش عمده آن نامرئی است.

ولی چرا آذربایجان حالا تازه به افتتاح سفارت در اسرائیل تصمیم گرفته است و این تصمیم چه ارتباطی با کم و کیف مناسبات جاری باکو و تهران دارد. در این باره در مصاحبه با بی بی سی توضیحات مختصری داده‌ام. از دقیقه 35:45

https://www.bbc.com/.../bbc.../tv_programmes/w13xttnr