دولت دوم اوباما؛ چشم اندازهای تغییر

باراک اوباما با بازگشت به کاخ سفید اکنون در دور دوم ریاست جمهوری خود به تغییرات در کابینه، و دست کم تغییر سه تن از اعضای قدرتمند آن می اندیشد.

سه تن از اعضای دولت اوباما، لئون پانتا وزیر دفاع ، تیم گایتنر وزیر خزانه داری و هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه، قصد خود را برای ترک کابینه ابراز کرده اند؛ این تغییرات در دوره دوم دولت غیرعادی نیست.

خبرگزاری آسوشیتدپرس در یک بررسی، از تغییر در سیاست خارجی آقای اوباما در دور دوم ریاست جمهوری و گماردن تیمی برای بررسی دستور کار امنیت ملی کشور خبر می دهد.

هیلاری کلینتون ضمن اعلام تصمیم به بازنشستگی ، آمادگی خود برای ادامه وظیفه تا چند هفته پس از آغاز سال مسیحی آینده را نیز اعلام کرده ، و لئون پانتا نیز  پس از کلینتون پست خود را ترک می کند. ولی انتظار می رود دیوید پترایس همچنان در راس سیا ، سازمان مرکزی اطلاعات آمریکا باقی بماند.

از سوزان رایس، سفیر آمریکا در سازمان ملل، به عنوان فرد مطلوب برای پست وزارت خارجه نام برده می شود، ولی رایس پس از توضیح ناشیانه درباره حمله به کنسولگری آمریکا در بنغازی در لیبی با مشکل کسب تایید از جانب سنا روبرو خواهد بود؛ به این ترتیب این موضوع ممکن است موجب شود اوباما وی را برای پست مشاور امنیت ملی ، یعنی پستی که نیاز به تایید سنا ندارد انتخاب کند.

مهره دیگری که شانس احزار پست وزارت خارجه را داراست جان کری رییس کمیته روابط خارجی سنا است، ولی انتخاب کری با پر شدن کرسی وی در سنا توسط اسکات براون، کاندیدای جمهوریخواه که در انتخابات سنای ایالت ماسوچوست شکست خورد ، تضعیف می شود.

مقامات همچنین  از جان هانتزمن ، فرماندار سابق یوتا و رقیب جمهوریخواه آقای اوباما در انتخابات گذشته که سفیر آمریکا در چین است نیز نام می برند. انتخاب هانتزمن امتیازی به سود رییس جمهوری مبنی بر ادعای همکاری دوحزبی خواهد بود ؛ اینکه یک جمهوریخواه را در زمانی که ایالات متحده تمرکز خود را متوجه آسیا، پرجمعیت ترین قاره جهان می کند در راس سیاست خارجی کشور می گمارد.

در پنتاگون ، گمانه زنی ها در مورد جانشین لئون پانتا ، به نامهای اشتون کارتر معاون پانتا و میشل فلورنوی که در سمت رییس سیاست وزرات دفاع خدمت کرده محدود می شوند؛ در صورت انتخاب فلورنوی ، وی نخستین زن در این پست عالی خواهد بود.

اعضاب جدید کابینه در دوره ای کار خود را آغاز می کنند که جهان دستخوش چالشهای امنیتی بسیاری است. ولی  دور دوم ریاست جمهوری فرصتی دیپلماتیک و بی نظیر در اختیار اوباما قرار میدهد، و همانطور که وی در فروردین گذشته به دیمیتری مدودف، رییس جمهوری وقت روسیه گفت، وی پس از انتخابات، انعطاف بیشتری برای پرداختن به مسایل حساس خواهد داشت.

به گزارش آسوشیتدپرس، هر طرحی برای خاورمیانه به رهبری اوباما ، با ترس اسراییل در مورد برنامه اتمی ایران و جنگ داخلی در سوریه و رهبری اسلامی جدید مصر که جایگزین وفادارترین متحد عرب آمریکا شده ، پیچیده خواهد بود و روابط دشوار اوباما با نخست وزیر اسراییل نیز ممکن است به پیچیدگی این روند بیافزاید.

در مورد ایران رییس جمهوری آمریکا امیدوار است تحریمهای فلج کننده اقتصادی رهبران جمهوری اسلامی را به کاهش فعالیتهای غنی سازی اورانیوم وادارد. باراک اوباما بر تنگ بودن فرصت گفتگو برای تهران برای یافتن راه حل صلح آمیز اتمی تاکید کرده، و همزمان اسراییل را برای خودداری از هر گونه حمله یکجانبه به ایران تحت فشار قرار داده است.

مقامات می گویند دولت احتمالا طی هفته های آینده، امتیازاتی برای شفاف عمل کردن در برنامه اتمی به ایران پیشنهاد خواهد کرد؛ و همزمان جریمه های سختی نیز برای ادامه بی اعتنایی تهران مقرر خواهد کرد. هر چند در نهایت اوباما ممکن است در صورت ادامه غنی سازی اورانیوم با درجات بالا، ناچار به توسل به استراتژی نظامی در مورد ایران شود.

در افغانستان رییس جمهوری آمریکا خواهد کوشید برنامه ناتو برای خروج نیروهایش را تا پایان سال 2014 کامل کند، اقدامی که یکی از وعده های انتخاباتی وی بود. کوشش دولت برای گفتگوهای صلح میان حامد کرزای و طالبان ناموفق و این تلاشها به  متحد غیر قابل اعتماد آمریکا یعنی پاکستان تکیه داشته که گروههای افراطی اش مانند القاعده و حقانی  با حملات هواپیماهای بی سرنشین آمریکا روبرو بوده اند.

در ارتباط با روسیه ، باراک اوباما برغم موفقیت در انعقاد پیمان کاهش سلاحهای اتمی با روسیه در 2011، در مورد طرح دفاع موشکی آمریکا و یا جلب حمایت روسیه در مورد سوریه ناموفق بوده است.

و سرانجام سیاست آمریکا در قبال چین به دلایل اقتصادی از احتمال تغییر کمتری برخوردار است و برغم اختلاف بر سر نرخ تبادل پول چین و برخی مسایل دیگر هیچ یک از طرفین مایل به کاری که موجب جنگ تجاری و یا تهدید اقتصاد شکوفای چین و یا ترمیم شکننده بازار کار آمریکا شود نیست.