در حالی که باراک اوباما٬ رئیس‌جمهور آمریکا٬ بارها تاکید کرده که در صورت مخالفت کنگره با توافق جامع هسته‌ای با ایران٬ تصمیم نمایندگان را وتو خواهد کرد٬ صدای مخالفت با این توافق تاریخی در سنا و مجلس نمایندگان بلندتر از همیشه شده و به نظر می‌رسد کنگره آشکارا قصد دارد در برابر خواسته‌های کاخ سفید بایستد.

به گزارش خبرگزاری رویترز٬ اد رویس٬ رئیس جمهوری‌خواه کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان آمریکا٬ روز سه‌شنبه (۱۳ مرداد٬ ۴ اوت) طرحی را ارائه کرده که در صورت تصویب٬ توافق هسته‌ای با ایران را از اعتبار ساقط خواهد کرد. قرار است این طرح اوایل سپتامبر در مجلس نمایندگان آمریکا به رای گذاشته شود.

اد رویس٬ مبتکر این طرح٬ در این باره گفت: «این توافق بیش از اندازه و به سرعت به ایران که یک دولت تروریست است امتیازات زیادی می‌دهد و جهان را ناامن‌تر و بی‌ثبات‌تر می‌کند.»

بر اساس قانونی که در ماه مه به تصویب رسید٬ کنگره آمریکا تا ۱۷ سپتامبر (۲۶ شهریور) فرصت خواهد داشت تا توافق هسته‌ای با ایران را رد یا تایید کند.

در صورت تحقق خواسته‌های جمهوری‌خواهان٬ تنها قطعنامه رد توافق هسته‌ای با ایران در مجلس نمایندگان و سنا به رای گذاشته خواهد شد و تایید این توافق دیگر حتی به عنوان یک گزینه هم مطرح نخواهد بود. میچ مک‌کانل٬ رهبر اکثریت جمهوری‌خواه در سنای آمریکا نیز اعلام کرده که سنا هم قطعنامه رد توافق هسته‌ای را به رای خواهد گذاشت.

با این همه٬ ابتکار دیپلماتیک باراک اوباما برای پایان دادن به یک‌دهه بحران بر سر پرونده هسته‌ای ایران٬ روز سه‌شنبه در میان نمایندگان دموکرات با استقبال مواجه شد. حمایت دموکرات‌ها از توافق٬ امکان خنثی‌کردن حق وتوی رئیس‌جمهور را از جمهوری‌خواهان سلب می‌کند٬ چرا که آنها برای تحقق این هدف باید رای مثبت دو سوم اعضای کنگره را کسب کنند.

مجلس نمایندگان آمریکا اکنون ۲۴۶ نماینده جمهوری‌خواه و ۱۸۸ نماینده دمکرات دارد. یک کرسی جمهوری‌خواهان خالی است که در انتخابات سپتامبر پر می‌شود تا مجموع ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان تکمیل شود. حد نصاب دو سوم برای تصویب یک قطعنامه در مخالفت با توافق هسته‌ای، ۲۹۰ رای است.

باراک اوباما٬ رئیس‌جمهور آمریکا٬ سخت در تلاش است تا با بهره‌گیری از کمپینی گسترده در هفته‌های آتی بتواند حمایت کنگره را برای تایید توافق هسته‌ای با ایران جلب کند. او قرار است روز چهارشنبه در سخنرانی در دانشگاه واشنگتن توافق وین را تشریح و با دفاع از آن حمایت کسر بزرگ‌تری از افکار عمومی و قانون‌گذاران را جلب کند.

یکی از مقامات کاخ سفید که نخواسته هویت‌اش فاش شود٬ در گفت‌وگو با نیویورک‌تایمز گفته او در این سخنرانی تصریح خواهد کرد که «از دست دادن این فرصت٬ اشتباهی تاریخی است؛ محدودیت‌های اعمال‌شده بر برنامه هسته‌ای ایران در پی چنین تصمیمی برداشته خواهند شد٬ تاثیر تحریم‌ها به طور محسوسی کاهش خواهد یافت و اعتبار آمریکا در جامعه جهانی صدمه خواهد دید.»

در مقابل٬ آیپک٬ لابی یهودیان در آمریکا و دولت اسرائیل هم سرسختانه در تلاش‌اند تا راه تایید این توافق در کنگره را سد کنند. بنیامین نتانیاهو٬ نخست‌وزیر اسرائیل٬ روز سه‌شنبه در پیامی آنلاین خطاب به یهودیان آمریکا گفت «در نتیجه این توافق تروریسم افزایش خواهد یافت٬ حملات بیشتری صورت خواهد گرفت و انسان‌های بیشتری جان‌شان را از دست خواهند داد.»

نتانیاهو اظهارات کسانی را که مخالفان توافق هسته‌ای با ایران را جنگ‌طلب می‌خوانند٬ تکذیب کرد و آن را “کاملا نادرست” خواند و گفت «ما نمی‌خواهیم این توافق صورت گیرد چون راه دست‌یابی ایران به بمب را هموار می‌کند.»

به گفته او «این توافق این امکان را به ایران می‌دهد که هم با پای‌بندی به آن و هم با نقض آن به بمب هسته‌ای دست پیدا کند.» او همچنین هشدار داد که «در پی این توافق جنگی رخ خواهد داد که می‌تواند هراس‌آورترین جنگ‌ها باشد و به رقابت بر سر دست‌یابی به تسلیحات هسته‌ای در منطقه منجر شود.»

کنگره آمریکا تا ۸ سپتامبر در تعطیلات تابستانی است و نمایندگان پس از بازگشت کمتر از دو هفته فرصت خواهند داشت تا سرنوشت توافق جامع هسته‌ای با ایران را تعیین کنند.