ایران تا چه اندازه خطرناک است؟

روزنامه‌ی سوئیسی تاگس آنتسایگر : ایران واقعاَ تا چه حد خطرناک است؟

او ابتدای می‌پرسد: «ایران کشوری بحران‌ساز است که خشونت را به کشورهای دیگر منتقل می‌کند. رئیس جمهور این کشور نیز مردی خطرناک است. پرسش اینجاست که این گفته‌ها تا چه حد صادق هستند؟»

این مقاله سپس ۱۲ پرسش را طرح می‌کند و به آنها پاسخ می‌دهد. در اینجا فشرده‌ای از این پرسش و پاسخ را می‌خوانید:

۱. رئیس جمهور ایران تا چه حد قدرت دارد؟

قدرت محمود احمدی نژاد بسیار محدود است. تمام قانون‌های مصوب و همه‌ی نامزدهای انتخاباتی باید از سد شورای نگهبان بگذرند و تأیید شوند. علی خامنه‌ای، رهبر کنونی انقلاب، در تمامی مسائل

و حتا در پرونده‌ی اتمی این کشور، تصمیم‌گیرنده‌ی نهایی است. طرفداران احمدی‌نژاد بیشتر سران نظامی و مردم فقیر هستند که از سیاست تقسیم پول میان خود سود برده‌اند.

۲. دوستان ایران چه کشورهایی هستند؟

سوریه، روسیه و چین از متحدان ایران به‌شمار می‌روند. دو کشور اخیر از قدرت‌های دارنده‌ی حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل هستند. نفت ایران برای اقتصاد چین بسیار مهم است. روسیه نیز بازار مناسبی در ایران برای سلاح‌‌های خود یافته است و آن را در ساخت نیروگاه اتمی بوشهر یاری می‌کند. این دو کشور تاکنون وضع تحریم‌های سخت‌تر را علیه ایران ناممکن کرده‌اند.

۳. جهان عرب دوست ایران است یا دشمن آن؟

در بسیاری از کشورهای عربی بدبینی عمیقی نسبت به ایران وجود دارد. رژیم‌های سنی این منطقه با گذشت ۳۰ سال از انقلاب ایران از گسترش باورهای شیعی در کشورهای خود هراس دارند. اقلیت شیعه در کشورهای عربی همواره با آزار و تبعیض روبرو بوده است. پس از فروپاشی قدرت در عراق، ایران توانسته است به قدرتی منطقه‌ای تبدیل شود. مناسبات ایران با کشورهای عربی در عرصه‌های مختلف، متفاوت بوده و نوسان‌های بسیاری داشته است.

۴. ایران تا چه حد جنبش فلسیطینی حماس را رهبری می‌کند؟

ایران در اصل این جنبش را رهبری نمی‌کند. حماس یک گروه سنی با گرایش‌های ملی‌گرایانه‌ی عربی است. نزدیکی این گروه به ایران پدیده‌ای نسبتاَ جدید است. ایران تا به‌حال شعارهای بسیاری علیه اسرائیل داده، اما در عمل شفافیت لازم را نداشته است. جنگ غزه زمینه‌ی مناسبی برای آشکار شدن اختلاف‌ها میان اعراب بوده است.

۵. آیا ایران حزب‌الله لبنان را کنترل می‌کند؟

این سازمان شیعی رابطه‌ی نزدیکی با ایران دارد و از آغاز جنگ‌های داخلی دهه‌ی نود خواهان ورود به نظام سیاسی لبنان است. اما این سازمان از ایجاد یک جمهوری به شکل ایران و کنترل دین بر امور سیاسی فاصله گرفته است. ایران با پشتیبانی مالی و تسلیحاتی و آموزش نظامی از این سازمان پشتیبانی می‌کند، اما در سیاست‌های روزمره‌ی آن دخالتی ندارد.

۶. آیا شیعیان آن‌گونه که گفته می‌شود، تشنه‌ی مرگ هستند؟

واقعیت این است شیعیان در سراسر جهان ۱۲ تا ۱۵ درصد مسلمانان را تشکیل می‌دهند. آنها از "فرهنگ شهادت" آشکارا طرفداری می‌کنند که این امر به بزرگداشت امامان شیعه به‌خصوص امام علی بازمی‌گردد. اما ایران تاکنون هرگز آغازگر جنگی تهاجمی علیه کشور دیگری نبوده و خشونت اسلامی به‌رهبری القاعده جریانی سنی است.

۷. ملت ایران تا چه حد اسلامی است؟

از نظر ظاهری آداب دینی رایج، مانند نماز جمعه که ابزار سو استفاده‌ی حکومت بوده است، در نزد مردم جایگاه چندانی ندارد. نوروز از جشن‌های مهم ایرانی است که از آداب اسلامی بسیار کهن‌تر است. ایران نسبت به مصر از نظر التزام به ایمان دینی در رتبه‌ی پایین‌تری قرار می‌گیرد.

۸. آیا یک طبقه‌ی متوسط سکولار وجود دارد؟

در ایران تحصیل‌کردگانی وجود دارند که در شهرهای بزرگ زندگی می‌‌کنند. آنها در دوران ریاست جمهوری احمدی‌نژاد محدودیت‌ها را حس می‌کنند. بسیاری از این نخبگان دانشگاهی به کشورهایی چون کانادا و آمریکا سفر می‌کنند. این طبقه بیشتر غیرسیاسی هستند.

۹. ایران برای رسیدن به بمب اتمی به چقدر زمان نیاز دارد؟

ساخت بمب اتمی به‌شدت از سوی ایران انکار می‌شود. اما کارشناسان بر این باورند که چنین برنامه‌هایی وجود دارند. برخلاف ارزیابی سازمان‌های اطلاعاتی آمریکا در پایان سال ۲۰۰۷ و براساس اطلاعات جدید، ایران برنامه‌ی نظامی خود را برای ساخت بمب اتمی از سر گرفته است. اگر این گمانه‌زنی‌ها درست باشند، ایران به ساخت بمب اتمی بسیار نزدیک است.

۱۰. اگر اسرائیل ایران را بمباران کند، چه اتفاقی می‌افتد؟

بخش بزرگی از ایرانیان کاربرد انرژی اتمی را شایسته می‌دانند. حمله به تأسیسات اتمی ایران، حمله به منافع ملی این کشور ارزیابی خواهد شد، و ایران برخلاف عراق ظرفیت‌های نظامی‌ای دارد که می‌تواند تمامی منطقه‌ی خاورمیانه را با خطر روبرو کند.

۱۱. رژیم ایران تا چه حد سرکوبگر است؟

فهرست موارد نقض حقوق بشر در ایران طولانی است. این از کشورهایی به‌شمار می‌رود که بالاترین میزان اعدام را دارند. سازمان‌های غیردولتی و مطبوعات و پایگاه‌های اینترنتی به‌سرعت در ایران بسته می‌شوند.

۱۲. زنان تا چه حد در ایران سرکوب می‌شوند؟

زنان با محدودیت‌هایی مضاعف روبرو هستند. آنها باید از خوانش خاصی از قانون‌های اسلام پیروی کنند. پوشش اسلامی برای آنها الزامی است و حقوق آنها با مردان برابر نیست. رعایت این برداشت‌ها با به‌کارگیری نیروی بسیج بیش از گذشته اعمال می‌شود.