نمایندگان مجلس با بررسی طرح محدود کردن اینترنت در کمیسیون فرهنگی موافقت کردند
نمایندگان مجلس در ایران سرانجام با بررسی طرح محدودسازی اینترنت موسوم به طرح «صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» در کمیسیون فرهنگی بدون ارجاع به صحن علنی موافقت کردند.
به گزارش ایسنا، در رای‌گیری مجلس برای درخواست بررسی این طرح بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی که روز چهارشنبه ۶ مرداد برگزار شد، ۱۲۱ نماینده رای مثبت دادند.
بنا بر اصل ۸۵، مجلس «در موارد ضروری می‌تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را به کمیسیون‌های داخلی خود تفویض کند».
اکنون با موافقت نمایندگان، این طرح جنجالی مجلس در کمیسیون فرهنگی بررسی و بدون ارجاع به صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال می‌شود. در صورت تایید در شورای نگهبان، این طرح به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد.
در پی این اقدام، علی خضریان نماینده مجلس، گفت: «امروز روز خوبی برای مجلس بود. همه می‌دانند که من بسیار نگران سیستان و بلوچستان هستم، اما طرح فضای مجازی درست، صحیح و انقلابی بود که در مجلس تصویب شد.»
علی یزدی‌خواه، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس هم با اشاره به طرح محدود کردن اینترنت گفت برای بررسی این طرح «بیش از ۱۵۰۰ ساعت» با حضور بخش‌های دولتی، غیردولتی، حاکمیتی و مراکز پژوهشی کار شده است.او افزود: «چون در این حوزه قانون نداریم، الان دچار ولنگاری هستیم و باید ساماندهی شود.»
کمی پیشتر، احمد راستینه عضو کمیسیون فرهنگی مجلس و از مدافعان طرح محدود کردن اینترنت به خبرگزاری مهر گفته بود: «تعداد موافقان ثبت نامی برای دفاع از طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی به ۵۰ نفر رسیده است، بسیاری از افرادی هم که به عنوان مخالف ثبت نام کرده‌اند، خود با کلیات طرح نه تنها مخالف نیستند بلکه از آن دفاع هم می‌کنند، اما با بررسی این طرح طبق اصل ۸۵ قانون اساسی مخالفند.»
راستینه مخالفان آن را «کاسبان فیلترینگ» خواند و گفت: «با سیاه‌نمایی و به دروغ موافقان این طرح را متهم به مسدودسازی اینترنت می‌کنند.»
چراغ سبز نمایندگان به اجرای آزمایشی این طرح در حالی است که نزدیک پنجاه کسب و کار آنلاین خواهان توقف طرح مجلس برای محدودسازی اینترنت و پیام‌رسان‌ها شدند و وزیر ارتباطات نیز در نامه‌هایی به قالیباف و رییسی، نسبت به نقض و واگذاری حقوق کاربران با تصویب این طرح به «نهادهای فراقانونی» هشدار داده است.
همچنین پیشتر حمیده زرآبادی، نماینده پیشین مجلس درباره این طرح گفته بود که اسم آن «صیانت از حریم خصوصی و ساماندهی پیام‌رسان‌ها» است اما به هیچ‌وجه صیانت وجود ندارد و بحث آن نیز ساماندهی پیام‌رسان‌ها نیست، بلکه روی کل اینترنت و پهنای باند ورودی و خروجی کشور و کل ساختاری اینترنت کشور قانون گذاشته و جرم‌نگاری می‌کند.
احتمال فیلتر شدن پیام‌رسان‌های خارجی
روح‌الله مومن‌نسب، دبیر «جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی» و یکی از «کارشناسان» طرح موسوم به «صیانت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی» اعلام کرد که دست‌کم پنج اپلیکیشن بومی و داخلی شبیه اینستاگرام وجود دارد که یکی از آنها می‌تواند جایگزین اینستاگرام شود.
او اپلیکیشن «روبینوست» را «که هم لایو دارد و هم استوری» یکی از این پنج اپلیکیشن معرفی کرد و به روزنامه همشهری گفت: «در صورت تصویب این طرح و دریافت نشدن مجوز و اخذ نمایندگی اینستاگرام در کشور این پلتفرم می‌تواند بلافاصله با اعلام جایگزینی یکی از این اپلیکیشن‌ها فیلتر و مسدود شود.»
مومن‌نسب که اظهارات سابقش در یک برنامه تلویزیونی درباره «باردار شدن دختر ۱۲ ساله به‌واسطه ۲ گیگ اینترنت رایگان» جنجالی شده بود، فضای مجازی را محیطی «ول و رها» توصیف کرد و پیشنهاد «هویت‌مند شدن فضای مجازی» را به وزارت ارتباطات ارائه داد.
او علاوه بر «اینترنت ایرانی»، خواستار تولید «گوشی ایرانی، اندروید ایرانی، سخت‌افزار و نرم‌افزار ایرانی» شد.
به گزارش همشهری، بر اساس تبصره یک ماده ۱۲ طرح مجلس، فعالیت اپلیکیشن‌های خارجی مانند اینستاگرام و موتور جست‌وجوی گوگل مستلزم معرفی نماینده قانونی است.
بر اساس این طرح، اگر این شرکت‌های خارجی مجوز فعالیت در ایران نداشته باشند، تا یک سال در صورت معرفی نشدن جایگزین مسدود نمی‌شوند، اما پس از مهلت چهارماهه از زمان اجرایی شدن طرح، در صورت نداشتن نمایندگی در ایران با معرفی جایگزین این پلتفرم‌ها باید فیلتر شوند.
همشهری افزود این موضوع به این معناست که در هر صورت، حداکثر پس از یک سال حتی با معرفی نشدن جایگزین همه سرویس‌های خارجی فیلتر می‌شوند و حتی اگر این پلتفرم‌ها فیلتر هم نشوند، براساس ماده ۱۷ این طرح، سرعت آنها به حدی می‌تواند کاهش یابد که عملا امکان استفاده از آنها فراهم نخواهد بود.
این روزنامه اضافه کرد که اگر شرکت‌هایی مانند گوگل یا فیسبوک بخواهند در ایران نمایندگی تاسیس کنند، تحریم و اف‌ای‌تی‌اف مانع بزرگی محسوب می‌شود.
طرح جنجالی محدودیت اینترنت در ایران یک گام به اجرا نزدیک‌تر شد
بر اساس تصمیم نمایندگان، این طرح در کمیسیون فرهنگی بررسی می‌شود و بدون ارجاع به صحن علنی مجلس به شورای نگهبان ارسال و در صورت تایید، به صورت آزمایشی اجرا خواهد شد. پیشتر برای سالیان متمادی قانون مجازات اسلامی به همین روش به اجرا گذاشته شده است.
در جلسه غیرعلنی مجلس ایران امروز درباره این موضوع بحث شده بود. نمایندگان خواستار رسیدگی به این طرح بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی شده بودند و روزنامه همشهری گزارش داده بود که مرتضی آقاتهرانی رئیس کمیسیون فرهنگی به دنبال اجرای این طرح به شیوه آزمایشی بوده است.
نمایندگان با ۱۲۱ رای موافق، ۷۴ رای مخالف و ۹ رای ممتنع با بررسی این طرح بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی در کمیسیون مشترک موافقت کردند.
بر اساس اصل ۸۵، مجلس شورای اسلامی "در موارد ضروری" می‌تواند اختیار وضع بعضی از قوانین را به کمیسیون‌های داخلی خود بسپارد، در این صورت این قوانین در مدتی که مجلس تعیین می‌کند بدون نیاز به تصویب در صحن علنی به صورت آزمایشی اجرا می‌شود.
نام رسمی طرحی که نمایندگان برای محدود کردن پیام رسان‌ها و شبکه‌های اجتماعی انتخاب کردند "صیانت از حقوق کاربران در فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های‌اجتماعی" است.
روزنامه همشهری چاپ تهران در شماره امروز خود گزارش داده است که " طراحان برای فیلترینگ اینستاگرام درصورت تصویب این طرح برنامه ویژه‌ای دارند" و "تلاش می‌کنند که آن را خارج از صحن علنی و به دور از چشم نمایندگان" و کاربران اینترنت و فضای مجازی تصویب و برای اجرای آزمایشی ابلاغ کنند.
طرح مجلس چه تبعاتی برای کاربران خواهد داشت؟
نیما اکبر‌پور، کلیک بی‌بی‌سی
برای درک بهتر "طرح صیانت" شاید لازم باشد که چند گام به عقب برویم تا دید واضح‌تری از نگاه جمهوری اسلامی به فرم ایده‌آل اینترنت به عنوان یک پیدا کنیم.
فرم ایده‌آل مورد نظر حکومت، ایجاد شبکه‌ای در داخل کشور است که در آن کاربران بتوانند با هم مرتبط باشند اما همه محتوای رد و بدل شده در بستر آن، مانیتور شود. کاربران در این شبکه که به غلط "اینترنت ملی" نام‌گذاری شده، می‌توانند خدمات موسوم به دولت الکترونیکی را دریافت کنند اما از نظر تولید و مصرف محتوا رصد خواهند شد. اما مساله اساسی دسترسی این شبکه به اینترنت جهانی است.
هر آن چه که از خارج از مرزها به داخل چنین شبکه‌ای وارد می‌شود باید "پالایش" شود. افزون بر این سطوح دسترسی متفاوتی بر حسب شغل کاربر تعریف می‌شود تا مجوز دست‌یابی هر کاربر به اینترنت، نسبت به کاربران دیگر متفاوت باشد. برای مثال یک خبرنگار یا دانشجوی پزشکی نسبت به یک معلم یا کارگر یا مهندس عمران، دسترسی متفاوتی به اینترنت بین‌المللی خواهد داشت.
با این تفاصیل "طرح صیانت" گامی بزرگ برای رسیدن به محدودیت‌های دلخواه حکومت ایران است. چیزی که این روزها اعتراضات به آن را پرشمار کرده، بخش مربوط به سرویس‌های خارجی نظیر شبکه اجتماعی اینستاگرام و پیام‌رسان‌هایی چون واتساپ است.
این طرح از شرکت‌های خارجی می‌خواهد که در ظرف مدتی معین مجوزهای لازم را برای فعالیت در ایران اخذ کنند، در غیر این صورت مسدود خواهند شد. در عین حال حمایت از ساخت سرویس‌های مشابه و بومی را در دستور خود دارد.
افزون بر این، مجازات‌هایی در این طرح تعبیه شده که برای مثال کارکنان مسئول در دستگاه‌های اجرایی کشور را در صورت استفاده از سرویس‌های خارجی "بدون مجوز" به انفصال از خدمت محکوم می‌کند.
اکثریت مخالفان این طرح ساخت سرویس‌های بومی با کیفیت مشابه را غیرممکن می‌دانند و این طرح را باعث نابودی کسب‌وکارهای اینترنتی و تحدید بیشتر آزادی بیان و حریم شخصی کاربران می‌شمارند.
اینستاگرام در ایران یکی از پرطرفداران ترین شبکه های اجتماعی است و شهروندان ایرانی در آن فعالیت اقتصادی همچون فروش کالا و عرضه خدمات انجام می دهند
بر اساس این طرح پس از مهلت ۴ماهه به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان همانند اینستاگرام درصورتی که نماینده رسمی در ایران نداشته باشند، فیلتر می‌شوند با براساس ماده ۱۷ این طرح، سرعت آنها به حدی می‌تواند کاهش یابد که عملا امکان استفاده از آنها ممکن نباشد.
روح‌الله مومن‌نسب از طراحان ایجاد محدودیت‌های تازه در اینترنت گفته است "حداقل ۵ اپلیکیشن بومی و داخلی شبیه اینستاگرام داریم".
روزنامه همشهری می گوید آقای مومن نسب "دبیرکل جبهه انقلاب اسلامی در فضای مجازی" است که از سال ۱۳۹۳ مشغول ساخت شبکه‌های پیام رسان و اجتماعی داخلی است.
وی گفته است در صورت اجرای طرح مجلس در اعمال محدودیت تازه برای کاربران اینترنت در ایران و فیلتر شدن اینستاگرام "باید به کسب‌وکارهایی که در اینستاگرام فعال هستند، فرصت انتقال داد و مزیت‌ها و امکاناتی ایجاد کرد که خسارت آنها جبران شود".
روح الله مومن نسب گفته است "از آنجا که اینستاگرام از حضور ایرانی‌ها سود می‌برد، دلیلی برای دریافت مجوز نمی‌بیند، اما اگر کاربران ایرانی از دست بروند، حتما احتمال دارد که برای دریافت مجوز اقدام کند".
یکی از نمایندگان مجلس یازدهم در روز افتتاحیه مجلس در حال گذاشتن پست اینستاگرام
اینستاگرام در ایران یکی از پرطرفداران‌ترین شبکه‌های اجتماعی است و شهروندان ایرانی در آن فعالیت اقتصادی همچون فروش کالا و عرضه خدمات انجام می‌دهند. مقام‌های ایران از جمله آیت الله علی خامنه‌ای هم به شکل وسیعی از این شبکه اجتماعی استفاده می‌کنند.
آقای خامنه‌ای اخیرا در یک سخنرانی از مقام‌های ایران گلایه کرده که "فضای مجازی ول و رهاست".
در سال‌های گذشته جمهوری اسلامی ایران با فیلترینگ شبکه پیام رسان "تلگرام" در صدد تشویق کاربران ایرانی به استفاده از پیام رسان‌های ساخت داخل ایران بود که با هزینه‌های بسیار سنگین ساخته شده بود.
در این شبکه ها کنترل کاربران از جمله نظارت ماموران امنیتی بر محتوای رد و بدل شده در آن نسبت به پیام رسان های غیرایرانی آسان‌تر بود اما این پیام رسان‌ها مورد توجه شهروندان ایرانی قرار نگرفت. اشکالات ساختاری این شبکه‌ها مانع به‌کارگیری آن به صورت فراگیر از سوی نهادهای حکومتی شد.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید