هند و تلاش برای امضای قرارداد «۱۰ ساله»‌ با ایران در زمینه مدیریت بندر چابهار

وزیر امور خارجه هند می‌گوید که کشورش می‌خواهد با ایران در مورد مدیریت بندر چابهار به «توافق طولانی‌مدت» دست یابد.

این در حالی است که ساراباندا سونووال، وزیر کشتیرانی هند به ایران سفر کرده است و انتظار می‌رود در این مورد با مقام‌های ایرانی گفتگو کند.

اس. جایشانکار، وزیر خارجه هند روز دوشنبه، ۲۴ اردیبهشت به خبرنگاران در مومبای گفت: «همین که یک توافق بلندمدت منعقد شود، راه برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگتر در بندر "چابهار" باز خواهد شد.»

گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از یک منبع نزدیک به وزارت کشتیرانی هند حاکی است که انتظار می‌رود آقای سونووال در این سفر از امضاکنندگان «قراداد حیاتی» بین دو کشور باشد که اجاره طولانی‌مدت بندر چابهار را به هند، تضمین می‌کند.

پیشتر نشریه «اکونومیک تایمز» گزارش داده بود که این قراداد «احتمالاً ۱۰ ساله» است و براساس آن اداره بخشی از بندر چابهار در اختیار هند قرار داده خواهد شد.

هند در حال توسعه دادن بخشی از بندرچابهار در سواحل جنوب شرقی ایران است تا بندر کراچی و گوادر کشور رقیب خود پاکستان را دور بزند و از طریق چابهار کالاهای تجاری خود را به ایران، کشورهای آسیای میانه و افغانستان صادر کند.

این در حالی است که بنا به گزارش خبرگزاری ایسنا، رودرا گاوراو شرست، سفیر هند در ایران نیز دیروز با معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی ایران دیدار کرد و در جریان بازدید از بندر چابهار گفت که هند به تعهدات خود برای توسعه چابهار پایبند است.

سفیر هند در ایران همچنین گفت که «فصل جدید همکاری‌های دهلی نو و تهران» با استقرار «تجهیزات پیشرفته» در چابهار به زودی آغاز خواهد شد.

اما تحریم‌های وضع‌شده از سوی آمریکا بر ایران این روند را کند کرده است. هرچند در سال‌های گذشته بخشی از این تحریم‌ها «به دلایل بشردوستانه» برداشته شد.

در سال ۲۰۱۴ به‌رغم هشدار یک مقام ارشد آمریکا، هند و ایران تفاهم‌نامه‌ای تازه‌‌ای را برای توسعه بندر چابهار امضا کردند.

در سال ۲۰۱۶ میلادی ایران، هند و افغانستان موافقتنامه سه جانبه چابهار را امضا کردند که بر مبنای آن افغانستان و هند می‌توانند مبادلات تجاری‌شان را از این بندر انجام دهند.

در نوامبر سال ۲۰۱۸ برخی تحریم‌های آمریکا از بندر چابهار از جمله صادرات مواد نفتی از ایران به افغانستان از این تحریم‌ها معاف شدند. مایک پومپئو، وزیر خارجه وقت آمریکا گفت که برای کمک به توسعه افغانستان و حفظ مسیر ارتباطی برای ارسال کالاهای بشردوستانه به ایران، این تصمیم گرفته شده است.

در فوریه ۲۰۱۹ برای نخستین بار، کامیون‌های حامل کالاهای صادراتی افغانستان به هند، عازم چابهار شد.

در فوریه ۲۰۲۴ هیئتی از حکومت طالبان از بندر چابهار دیدن کرد و حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه ایران در امور افغانستان سپس اعلام کرد که قرار است حکومت طالبان ۳۵ میلیون دلار در این بندر سرمایه‌گذاری کند.