چرا گفتگو در ميان روشنفكران ايرانى سر نميگيرد ؟ يا سندروم غياب ميز گرد !

 

 

١- همه ما از يك جامعه ى سنتى آمده ايم . منشا اعتقادات ما از عقل نقاد ، تفكر ، و تحقيق نبوده است . خاستگاه فكرى ما ، از درك شهودى ، و دريافت هاى آرمانى نشأت يافته است .

٢- گفتگو يا ديسكورس ، انضمام و ابزار عقل است . دريافت هاى شهودى ، نيازى به گفتگو ندارند ، زيرا توسط عقل فهم نميشوند .

٣- دكارت گفت : "من شك مى كنم پس هستم ." هستى مدرن ، بر اساس انديشيدن است ، انديشه ، شك مى كند ، عقل براى يافتن پاسخ به كار مى افتد . تنهايى از پس جريان پيوسته ى ترديد به دانسته ها بر نمى آيد ،پس به عقل هاى ديگر رجوع مى كند . ابزار ارتباط بين اين عقل ها گفتگو است . چون عقل متكثر است ، بنابراين ابزار آن، يعنى ديسكورس نيز متكثر ميشود .

٤- ما از ايمان آمده ايم ، با مقولات مدرن در دوره هاى سنى بالا آشنا شده ايم . افكارمان تا حدودى زير سنگينى واقعيت ، به اكراه و اجبار تغيير يافته ، اين است كه ساختار ذهن ، و ناخودآگاه فرهنگى ما تحت تاثير مغناطيس نيرومند ساحت ايمان است و با المان هاى آن سازگار تر است .

خرد و ابزار آن ، از بيرون آمده ، غربى و غريبه مى نمايد ، ايمان و شهود ، شرقى و درونى است ، با ساختار فرهنگى شخصيت ما نزديك تر است .

٥- ايمان از آنجايى كه ايستا و صلب است ، با انسان دارنده ى خود يكى ميشود . آن انسان تا لحظه ى مرگ تغييرات اساسى فكرى را تجربه نمى كند ، و هسته ى سخت منش و روش خود را تغيير نمى دهد . لذا با شنيدن نقد عقايد خود توسط ديگرى خونش به جوش مى آيد ، و گفتگو را پايان ميدهد . احساس ميكند به او توهين شده ، زيرا كه حقيقت خود پنداشته را با خود حقيقى خود ،يكى ميداند .

انسانى كه دائم شك مى كند ، خود را با انديشه هايش يكى نمى داند . چون ميداند ذهن او تا چه حد خطا كار است ، و بين ذهن و حقيقت نسبى چه دره ى ژرفى وجود دارد كه بايد با توليد آگاهى مدام پرشود و هيچگاه پر نميشود .

براى يافته هاى خود قفس آهنين نمى سازد ، آنرا رها ميكند ، تا در تعامل و گفتگو با يافته هاى ديگران ، صيقل بخورد ، بزرگتر شود ، تغيير يابد ، تا دوباره مورد ترديد واقع شود و دوباره توليد آگاهى نو ....

اين است كه گفتگو ، ابزار انسان دوران مدرن است و پايانى براى آن متصور نيست .

ما هنوز وارد دوران مدرن نشده ايم ، اينگونه است كه يا سكوت مى كنيم ، يا زير ميز مى زنيم ، هر كارى جز گفتگو ى پايدار ، دور يك ميز گرد .