در نیویورک ارتش منطقه‌ای به شعاع یک و نیم کیلومتر را قرنطینه کرده است. بازارهای سهام بدترین روزهای خود از زمان رکود جهانی در سال ۲۰۰۸ را تجربه می‌کنند اما دونالد ترامپ همچنان تلاش می‌کند "خونسردی و آرامش" را به بازار بازگرداند چرا که به شدت نگران تاثیر این اپیدمی بر سرنوشت انتخابات پاییز آینده است.
در این میان بسیاری می‌پرسند چرا آمریکا که بهترین دانشگاه‌های پیشگام در علم پزشکی را دارد و نگران تامین منابع مالی هم نیست هنوز نتوانسته واکسنی برای ویروس کرونا (کووید-۱۹) بسازد؟
چرا کاخ‌سفید از ۲۰ سال پیش هزاران 'مرغ استخدام کرده'؟
پادکست "پلنت مانی" (Planet Money) که در شبکه ملی رادیوهای آمریکا (ان‌پی‌آر) تهیه می‌شود معمولا به دنبال رمزگشایی و ساده‌گویی سوالاتی است که با اقتصاد و سرمایه سر و کار دارند.
در پادکست این هفته آماندا آرونچک و سارا گونزالس، از مجریان این پادکست به دنبال پاسخی برای این پرسش رفته‌اند که چرا دولت آمریکا و یا ابرشرکت‌های داروسازی این کشور با توجه به سابقه اپیدمی‌های مرتبط با خانواده ویروس‌های کرونا که ابتدا در سال ۲۰۰۳ با بیماری سارس (SARS) و سپس در سال ۲۰۱۲ با بیماری مرس (MERS) شدت خطرناک بودن خود را ثابت کرده بودند واکسنی نساخته‌اند؟ و حالا که سومین اپیدمی از خانواده ویروس‌های کرونا بحرانی جهانی به وجود آورده چه قدر طول خواهد کشید تا با استفاده از منابع دولتی یا بخش خصوصی واکسنی برای مقابله با کووید-۱۹ (ناشی از نوع جدید وبروس کرونا) ساخت.
"واقعیت این است که ساختن واکسنی جدید آن هم در مدت زمانی کوتاه بسیار بسیار گران است. همزمان چون پیشبینی بازار فروش این واکسن جدید تقریبا غیرممکن است شرکت‌های داروسازی روی آن سرمایه‌گذاری نمی‌کنند... مثلا وقتی ویروس سارس در سال ۲۰۰۳ آمد چندین دولت و شرکت خصوصی برای ساختن واکسن آن دست به کار شدند اما بعد این ویروس خود به خود از بین رفت و کم‌کم منابع و برنامه‌های ساخت واکسن برای آن هم متوقف شد...."
گزارشگران ان‌پی‌آر برای اطلاع از برنامه دولت آمریکا برای مقابله با بحران‌هایی چون ویروس جدید کرونا با ریک برایت، مدیر 'موسسه دولتی توسعه و تحقیقات پیشرفته زیست‌پزشکی، باردا' (BARDA, the Biomedical Advanced Research and Development Authority) که مقر آن در واشنگتن دی‌سی است گفتگو کردهاند و از او درباره ماموریت اصلی این نهاد نسبتا تازه تاسیس در دولت آمریکا پرسیده‌اند.
حق نشر عکسNPR / PLANET MONEYImage captionبرنامه پلنت مانی از شبکه ملی رادیوهای آمریکا، ان‌پی‌آر، پخش می‌شود
به گفته آقای برایت موسسه باردا در حقیقت پس از حملات یازدهم سپتامبر در بدنه دولت آمریکا تاسیس شد چرا که کاخ‌سفید متوجه شد برای مقابله با حملاتی چون بیوتروریسم و یا اپیدمی‌های بزرگی چون آنفلوآنزا پرندگان آمادگی ندارد.
"در حقیقت بعد از حملات یازدهم سپتامبر که همه کشور مات و مبهوت شده بودند، ماجرای ارسال نامه‌های سمی پیش آمد که در آنها گرد سفیدی که شامل باکتری سیاه‌زخم (آنتراکس) وجود داشت پیش آمد. از این نامه‌های مرگبار برای خیلی از افراد به صورت "فرستنده گمنام" ارسال شد. گردی که استنشاق آن می‌تواند موجب مرگ شود و در آن زمان ۵ قربانی هم گرفت. در آن زمان پادزهری برای مقابله با یک حمله بیوتروریستی در مراکز پزشکی دولتی وجود نداشت... این واقعه در سال ۲۰۰۱ همزمان شد با شیوع آنفلوآنزای مرغی و این دو باعث شد که دولت آمریکا متوجه شود قادر نیست به هنگام بحران، واکسن و داروهای مورد نیاز را در حد کلان تامین کند چرا که در وضعیت غیر بحرانی بازار فروش برای آنها وجود ندارد. به همین علت هم در نظام اقتصادی مبتنی بر بازار آزاد تولید و نگه‌داری چنین داروهایی مقرون به صرفه نیست مگر دولت با پرداخت یارانه به کمک صنعت داروسازی برود. همین موضوع باعث شد که کاخ‌سفید تصمیم بگیرد موسسه توسعه و تحقیقات بیوپزشکی، باردا، را تاسیس کند."
سارا گونزالس، مجری پادکست پلنت مانی: "در آن زمان، کنگره آمریکا چند میلیارد دلار بودجه تصویب کرد و تلاش‌ها چند سال بعد به تاسیس باردا ختم شد. موسسه‌ای که به شرکت‌های داروسازی می‌گوید ما هزینه‌های تحقیقاتی و برنامه‌های توسعه شما را تامین می‌کنیم تا شما بدون نگرانی از بازار فروش، روی واکسن‌ها کار کنید چرا که حملات بیوتروریستی و اپیدمی‌های بهداشتی تهدیدی برای امنیت ملی محسوب می‌شود."
"برای مثال، همین واکسن آنفلوآنزا را در نظر بگیرید. فرآیند ساخت آن بسیار زمان‌بر و حساس است و نیازمند خرید صدها هزار تخم مرغ به طور روزانه است."
ریک برایت از موسسه برادا: "میلیون‌ها تخم‌مرغ که ردیف می‌شوند روی نقاله شرکت و بعد سرنگ‌ها با سوراخ کردن نوک آنها مقداری ویروس آنفلوآنزا وارد سفیده تخم‌مرغ می‌کنند. بعد سوراخ ایجاد شده مسدود می‌شود و تخم‌مرغ‌ها در محفظه‌های مخصوص قرار می‌گیرند تا ویروس‌ها فرصت رشد و نمو پیدا کنند. بعد مجددا با سرنگ سفیده تخم‌مرغ‌ها را بیرون می‌کشند و با دستگاه‌های سانتریفوژ مانند آنها را تجزیه و خالص کرده و سپس همه ویروس‌ها را می‌کشند و با مایع شوینده آن قدر می‌شویند که تقریبا هیچ چیزی از سفیده تخم‌مرغ باقی نمی‌ماند... در نهایت با افزدون ویروس کشته شده به محلول‌های دیگر، واکسن آنفلوآنزا می‌سازند."
ریک برایت: "در حقیقت خیلی‌ها نمی‌دانند که برای ساخت واکسن آنفلوآنزا چه قدر زمان و منابع صرف می‌شود. مثلا اگر یک اپیدمی آنفلوآنزا شیوع پیدا کند ما هر روز به ۹۰۰ هزار تخم‌مرغ به مدت ۶ ماه نیاز داریم تا بتوانیم واکسن مورد نیاز برای همه مردم آمریکا را تامین کنیم."
سارا گونزالس: "در سال ۲۰۰۱، فقط یک شرکت داروسازی در خاک آمریکا چنین عملیاتی برای ساخت واکسن انجام می‌داد و بقیه نیاز باید از خارج تامین می‌شد. همین موضوع باعث شد کاخ‌سفید به این فکر بیفتد که برای قطع نیازمندی و وابستگی واکسنی به کشورهای خارجی، در داخل آمریکا برنامه‌هایی اجرا شود... و این یعنی خرید مرغ‌هایی که برای دولت آمریکا هر روز تخم می‌گذارند... هزاران هزاران مرغ که رسما در استخدام برنامه‌های دولتی هستند!"
ریک برایت: "اونها مرغ‌های زحمتکش دولتی هستند که هرکدام در بخشی از کشور مستقرند... محل استقرار آنها محرمانه است چرا که موضوع به امنیت ملی مرتبط می‌شود."
آماندا آرونچک: "ما حتی تعداد دقیق این مرغ‌ها را نمی‌دانیم چون آمار آنها فوق محرمانه است."
ریک برایت در ادامه این گفتگو توضیح می‌دهد که در حقیقت دولت آمریکا چه طور سالانه با صرف چند میلیارد دلار بازار مصنوعی تولید واکسن و داروهای حساسی را فراهم کرده که به طور عادی برای شرکت‌های داروسازی تولید آنها سودآور نیست.
"این هزاران هزاران تخم‌مرغ‌ها که هر روز با بودجه دولت خریداری می‌شوند اگر به واکسن تبدیل نشوند به عنوان خوراک دام و طیور مورد استفاده قرار می‌گیرند. انبارهایی که واکسن‌ها و داروهای این فهرست را در آنجا نگه‌داری می‌کنند در نقاط محرمانه و سری آمریکا پخش شده‌اند و ما امیدواریم واکسن ویروس کرونا جدید - کووید-۱۹- را هم به زودی به فهرست این انبارها اضافه کنیم."
سارا گونزالس: "البته باید بدانیم که روش‌های دیگر ساخت سریع‌تر واکسن بدون استفاده از تخم مرغ هم وجود دارد. در حقیقت اکنون حدود ۲۰ شرکت و مرکز تحقیقاتی در نقاط مختلف آمریکا به طور جدی به دنبال ساخت واکسن کرونا هستند".
"موسسه ما، باردا، با دو شرکت وارد قرارداد شده و آنها تمام متخصصان و محققان خود را متمرکز بر ساخت واکسن کووید-۱۹ کردهاند."
همزمان با پخش این پادکست "پلنت مانی" (سیاره پولی) از رادیو ملی آمریکا، ان‌پی‌آر، در ایران چند مقام حکومتی و نظامی از تئوری ارتباط شیوع ویروس کرونا و "حملات بیوتروریستی" از سوی "دشمنان خارجی" سخن گفتند. با وجود این، هیچ کدام از این مقام‌ها از برنامه‌های فعلی یا آینده دولت ایران و یا به طور مثال سپاه پاسداران برای مقابله با چنین حملات احتمالی خبر نداده‌اند.
حق نشر عکسWASHINGTON POSTImage captionواشنگتن‌پست به مقایسه عملکرد پکن و سئول در مقابله با کرونا پرداخته است
کره جنوبی نشان داد که چه طور دموکراسی با کرونا می‌جنگد و موفق می‌شود
جاش روگین، ستون‌نویس واشنگتن‌پست به مقایسه تجربه مقابله با ویروس کرونا در چین و کره‌جنوبی پرداخته و روش‌های اقتدارگرایانه حزب کمونیست چین را با روش‌های دموکراتیک دولت کره‌جنوبی مقایسه کرده و نتیجه گرفته که برعکس باور رایج این روزها که خیلی‌ها "موفقیت پکن" در کنترل ویروس کرونا را ناشی از سیاست‌های سخت‌گیرانه و سنت‌های به جا مانده از دوران کمونیسم می‌دانند، این کره‌جنوبی است که بدون استفاده از این روش‌های مناقشه برانگیز که برخی آنها را "غیرانسانی" هم تفسیر می‌کنند، توانسته کمترین نرخ مرگ و میر بر اثر بیماری کووید-۱۹ را ثبت کند.
"روزنامه نزدیک به حزب حاکم کمونیست پکن نوشته 'فواید نظام حکومتی در چین یک بار دیگر به همگان ثابت شد'. وال استریت ژورنال هم در همین رابطه نوشته: 'مبارزه چین با شیوع کرونا نشان داد که حزب حاکم این کشور قدرتمند‌ترین نظام سیاسی موجود در جهان برای مقابله با یک بحران انسانی است'... قضیه این است که اینجا دو مشکل وجود دارد؛ یکی این که برای باور کردن گزارش‌های (پروپاگاندا مانند) دولت چین باید خیلی به صداقت پکن باور داشته باشیم و دوم این که صحه گذاشتن بر موفقیت دولت چین در مبارزه با کرونا به این معنی است که پنهان‌کاری و سانسور آنها و اهمال اولیه‌شان که موجب سرایت این ویروس به نقاط دیگر جهان شد را نادیده بگیریم."
جاش روگین البته به مثال‌های ایتالیا و آمریکا به عنوان دو کشور برخوردار از نظام دموکراسی اشاره کرده و اقدامات آنها برای مقابله با شیوع کرونا را ناموفق ارزیابی کرده است.
"در ایتالیا محدودیت‌ها گسترده برای آمد و شد مردم بیشتر موجب رعب و وحشت شده تا اطمینان و اعتماد. در آمریکا هم دونالد ترامپ به علت اصرار بر کمرنگ جلوه دادن مشکل و تلاش برای پایین نگه داشتن تصنعی آمار مبتلایان آن هم با نیت سیاسی مورد انتقاد قرار گرفته است. اما این ناکامی‌ها متوجه دولت‌ها و مقام‌های این دو کشور است و خیلی به نظام و ساختار دموکراتیک حکومت در این کشورها مربوط نیست. همزمان در کره‌جنوبی، بعد از مجموعه اقدامات مهمی که صورت گرفت آمارها طی یک هفته گذشته شیب نزولی متناوبی داشته‌اند. استراتژی کره‌جنوبی بر آموزش، شفافیت و بسیج مردمی استوار بوده است. برعکس چین که میلیون‌ها نفر را به طور قهری در خانه‌هایشان محصور کرده، از قشر اقلیت جامعه به مانند برده برای اجرای برنامه‌های خود کار کشیده و هر کس هم که انتقادی از دولت کرده را به طریقی سر به نیست کرده."
به عقیده ستون‌نویس واشنگتن‌پست موثرترین راهکار دولت کره‌جنوبی برای مقابله با شیوع کرونا انجام گسترده تست شناسایی این ویروس بوده است.
"بنابر آمار رسمی سئول، این کشور هم اکنون تعداد روزانه تست تشخیص کرونا را به ۱۵ هزار تست رسانده و از روز سوم ژانویه تا دیروز، سه‌شنبه دهم مارس، ۲۱۰ هزار تست کرونا انجام داده است. این آمار در آمریکا تا روز سه‌شنبه (۱۰ مارس) ۶۵۰۰ تست بوده است. البته که انجام گسترده تست به جهش آمار رسمی مبتلایان هم منجر شده و این کشور تا دهم مارس ۷۵۱۳ مبتلا به ویروس کرونا گزارش کرده اما آمار قربانیان این کشور تاکنون تنها ۵۴ نفر بوده است. یعنی میزان مرگ و میر کرونا در کره جنوبی چیزی حدود هفت دهم درصد بوده. آمار تازه مبتلایان هم از دوم مارس (۱۰ روز پیش) روند نزولی بارزی پیدا کرده و از ۶۸۶ تازه مبتلا در روز دوم مارس به تنها ۱۳۱ مورد جدید در روز دهم مارس رسیده است. دولت حتی ۵۳ تیم سیار تست به خیابان‌ها فرستاده که به رانندگان خودروها اجازه می‌دهد بدون مراجعه به مراکز پزشکی و حتی بدون تماس فیزیکی رانندگان پشت فرمان خودرو تست می‌دهند."
دیگر عامل مهم در موفقیت کره‌جنوبی که همراه با ایران و ایتالیا بیشترین آمار مبتلایان به ویروس کرونا در خارج چین را گزارش کرده است، از نظر آقای روگین همکاری داوطلبانه مردم این کشور بوده است.
"مردم تجمعات عمومی و دورهمی‌های بزرگ را لغو کردند. کلیساها نیایش‌ها را به فضای مجازی و آنلاین بردند. دولت موفق شد مردم را از سفر به شهر دئگو، که کانون شیوع کرونا معرفی شده بود، منصرف کند آن هم بدون این که کل شهر دئگو را قرنطینه کند... البته بعضی از اقدامات دولت کره‌جنوبی هم مناقشه‌برانگیز بوده مانند وصل کردن دستگاه جی‌پی‌اس به مبتلایان که به همگان اجازه می‌دهد از طریق یک اپلیکیشن نقشه حرکت آنها را ببینند (بدون این که بدانند آنها کیستند) و اگر خواستند از تماس مستقیم با آنها پرهیز کنند. اگر چه چنین اقدامی نقض آزادی‌های این افراد ارزیابی شده اما شاید بهتر از چین باشد که با پهپاد مردم را کنترل می‌کند و دمای بدن آنها را می‌گیرد و یا آن طور که از برخی نقاط چین گزارش شده از آسمان روی مردم موادضدعفونی‌کننده می‌پاشد."
ستون‌نویس واشنگتن‌پست همچنین به روش‌های کره‌جنوبی برای جلوگیری از سرایت ویروس کرونا به خارج از این کشور اشاره کرده و تدابیر ویژه‌ای که در فرودگاه‌های این کشور برای مسافرانی که قصد خروج از کره جنوبی، به ویژه به مقصد آمریکا را دارند در نظر گرفته شده است.
"با این اقدامات کره‌جنوبی تلاش می‌کند که به جهان این اطمینان را بدهد که سئول مسئولانه گام بر می‌دارد. این هم برای ادامه سفرهای بین‌المللی به این کشور موثر است و هم احتمالا به کاهش صدمات به اقتصاد کره‌جنوبی، بهداشت عمومی مردم کره و عبور سریع‌تر این کشور از بحران کرونا کمک می‌کند."
در پایان این گزارش، نویسنده "شفافیت" را رمز موفقیت دولت کره‌جنوبی دانسته و به دونالد ترامپ پیشنهاد کرده به جای تلاش برای کمرنگ کردن ابعاد بحران، از کره‌جنوبی پند بگیرد. جاش راگین، البته با استناد به گزارش اخیر سازمان جهانی بهداشت که از اقدامات چین برای مقابله با شیوع کرونا تقدیر کرده، یادآوری کرده که احتمالا بخش بزرگی از موفقیت در چین را باید مدیون مردم این کشور دانست که برای محصور نگه داشتن ویروس کرونا در ووهان و استان هوبی همکاری کردهاند.
"نظام‌های دموکراتیک به دنبال توازن برقرار کردن میان آزادی‌های فردی و مسئولیت‌های حکومتی هستند. شهروندان ما (آمریکا) زندگی بهتری دارند چرا که شأن آنها رعایت شده و به آنها اطمینان داده شده که از حقیقت مطلع خواهند شد. ارزش‌های ما، ما را آسیب‌پذیرتر نمی‌کنند بلکه آنها ما را قوی‌تر می‌کنند. تنها کاری که باید انجام دهیم این است که این ارزش‌ها را والا نگه داریم."
سایر اخبار کرونا در رسانه‌های آمریکا
کرونا پشت در کاخ‌سفید
پس از آن که یکی از شرکت‌کنندگان در همایش مهم محافظه‌کاران در واشنگتن دی‌سی مبتلا به کرونا شناسایی شد، همه میهمانان و مقام‌های برجسته که با او دست داده بودند یا خود را قرنطینه کردهاند و یا تست کرونا داده‌اند و حسابی مراقب خود هستند.
تقریبا تمام چهره‌های برجسته جمهوری‌خواهان از جمله دونالد ترامپ در این همایش شرکت کرده بودند اما آن طور که کاخ‌سفید می‌گوید آقای ترامپ هیچکدام از نشانگان بیماری کووید-۱۹ را بروز نداده و در کمال سلامتی به سر می‌برد و نیازی هم به تست کرونا نداشته است. با این حال، تحلیل‌گران رسانه‌های آمریکا می‌گویند اگر رئیس جمهوری تا این حد به ویروس کرونا نزدیک بوده باید برای محافظت از او که دائما در مراسم‌های مختلف شرکت می‌کند و به طور هفتگی هم میتینگ‌های انتخاباتی چند هزار نفری برگزار می‌کند، تدبیری اندیشید.
بنابر این گزارش‌ها، سرویس مخفی آمریکا که مسئولیت محافظت از دونالد ترامپ را دارد اکنون با چالشی جدید برای حفاظت از او در برابر ویروس کرونا روبروست. به ویژه که هم آقای ترامپ و هم دو رقیب انتخاباتی او یعنی جو بایدن و برنی سندرز همگی بالای ۷۰ سال سن دارند و جزو پرخطرترین گروه سنی آسیب‌پذیر از بیماری کووید-۱۹ محسوب می‌شوند.
حق نشر عکسGETTY IMAGESImage captionسناتور سندرز و جو بایدن برای به دست آوردن نامزدی حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری آمریک رقابت می‌کنند
پای کرونا به انتخابات آمریکا باز شد
روز سه‌شنبه، دهم مارس، جو بایدن و برنی سندرز، دو نامزد اصلی رقابت‌های درون حزب دموکرات برای انتخابات ریاست‌جمهوری و وریارویی با دونالد ترامپ، بنابر توصیه مقام‌های ایالت اوهایو میتینگ‌های انتخاباتی خود را لغو کردند. رسانه‌های آمریکا پیش بینی کرده اند که با گسترده تر شدن شیوع کرونا در نقاط مختلف آمریکا، میتینگ‌های انتخاباتی حزب دموکرات و احتمالا دونالد ترامپ هم تحت تاثیر اقدامات پیشگیرانه قرار گیرد.
'کرونا را برای خراب کردن ترامپ علم کردهاند'
ترشا ریگان، مجری شبکه فاکس‌نیوز مدعی شده که بحران کرونا یک "خدعه" دیگر از سوی لیبرال‌ها در آمریکاست تا به بهانه آن از ناکارآمدی دولت دونالد ترامپ ایراد بگیرند و برای استیضاح دوباره او دلیل‌تراشی کنند. او این سخنان را دقیقا در روزی عنوان کرده که چندین چهره برجسته جمهوری‌خواه مانند تد کروز، سناتور تگزاس، در پی تماس با یک مبتلا به ویروس کرونا در همایش محافظه‌کاران در واشنگتن دی‌سی، خود را قرنطینه کردهاند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید