تلاش دموکرات‌ها برای ممنوع کردن حمله بدون مجوز به ایران در سنا شکست خورد

دموکرات ها تصویب این متمم را برای جلوگیری از بروز یک جنگ ناخواسته و فاجعه بار لازم می‌دانستند، هرچند برخی جمهوری‌خواهان چون میچ مک‌کانل، رهبر اکثریت جمهوری‌خواه سنا تصویب چنین متممی به چالش کشیدن اختیارات نظامی رئیس جمهوری خوانده بود و گفته بود در این مقطع چنین قانونی پیام نادرستی به ایران خواهد فرستاد.

جمهورخواهان که کنترل سنا را در دست دارند ابتدا مخالف به رای گذاشتن این طرح بودند اما نهایتا با تهدید دموکرات‌ها برای بلوکه کردن لایحه بودجه وزارت دفاع، آقای مک‌کانل موافقت کرد که این طرح را روز جمعه به رای بگذارد.

سناتور چاک شومر، رهبر اقلیت دموکرات سنا، روز پنجشنبه گفته بود: "مردم آمریکا به شدت نگران هستند که این رئیس جمهور (ترامپ)، حتی اگر نمی‌خواهد که جنگی را شروع کند، اشتباها وارد جنگ شود... اگر فقط یک زمان باشد که ما باید به وظیفه خود در چارچوب قانون اساسی درباره به بحث گذاشتن و موافقت با شروع جنگ عمل کنیم، الان است."

حق نشر عکسREUTERSImage captionدونالد ترامپ پیشتر گفته بود که امیدوار است جنگی با ایران درنگیرد اما درگیری احتمالی به گفته او کوتاه خواهد بود

پیام نمادین دمکرات‌ها با کسب ناکافی اکثریت سنا

بهمن کلباسی

بی‌بی‌سی

چند سناتور‌ دموکرات هفته‌ها بود که نگران از افزایش تنش‌ها میان ایران و آمریکا و آنچه تلاش‌های مشاورین دونالد ترامپ به ویژه جان بولتون برای ایجاد یک درگیری نظامی با ایران می‌خواندند، طرح ممنوعیت حمله بدون مجوز کنگره را به مجلس سنا ارائه کرده بودند.

رهبر اکثریت جمهوری‌خواه اما مانع رای‌گیری درباره طرح می‌شد. ساقط شدن پهپاد آمریکا به دست سپاه و تا لب مرز حمله نظامی به ایران رفتن آقای ترامپ اما سبب شد فشارها برای به صحن مجلس آمدن طرح افزایش یابد.

بر اساس آیین‌نامه‌های مجلس سنا تصویب این طرح به ۶۰ رای مثبت از ۱۰۰ سناتور نیاز داشت. دمکرات‌ها می‌دانستند شانس پیوستن ۱۳ جمهوری خواه به آنها کم است ولی توناستند با همراه کردن ۵-۶ سناتور جمهوری‌خواه دست کم نشان دهند که اکثریت مجلس سنا با آغاز جنگی دیگر در خاورمیانه مخالفند.

پیامی نمادین که برای آقای ترامپ الزام آور نیست. مخالفت صریح معاون وزیر دفاع با این طرح هم این ذهنیت را تقویت کرده که دولت ترامپ نمی‌خواهد با کمترین محدودیتی در راه یک جنگ احتمالی با ایران رو به رو باشد.

حق نشر عکسEPAImage captionاز مایک پومپئو، وزیر خارجه و جان بولتون، مشاور امنیت ملی آمریکا به عنوان حامیان حمله نظامی به ایران یاد می‌شود

اکنون دموکرات‌ها که مجلس نمایندگان کنگره را دست دارند راه دیگری را برای کاهش احتمال جنگ با ایران پیش گرفته‌اند. آنها با تصویب طرحی در پی لغو قانونی هستند که پس از حملات یازدهم سپتامبر دست کاخ‌سفید را برای عملیات نظامی علیه هم‌دستان القاعده و یا هرگونه تهدیدی علیه جان نظامیان این کشور باز می‌گذارد.

با وجود این حتی در صورت تصویب چنین طرحی در مجلس نمایندگان دموکرات‌ها با سدی به نام میچ مک‌کانل رهبر اکثریت جمهوری‌خواهان مجلس سنا روبرو خواهند شد.

هرچند دست کم با پیگیری چنین طرح‌هایی دموکرات‌ها در آستانه داغ شدن انتخابات‌های مقدماتی به هواداران خود نشان خواهند داد که آنها برای جلوگیری از جنگ با ایران تمام تلاش‌شان را کردند.

با وجود این، در میزان بازدارندگی این متمم حتی در صورت تصویب بین کارشناسان اختلاف نظر وجود داشت.

در حالی که ممکن بود چنین مصوبه‌ای بر میزان تحرک و پیش‌قدم شدن دولت برای حمله نظامی به ایران تاثیر بگذارد اما در صورت مورد حمله قرار گرفتن نیروهای آمریکایی از سوی ایران، آقای ترامپ بدون نیاز به مجوز کنگره قادر به صدور دستور حمله خواهد بود.

این اختلاف‌نظر طی چند هفته گذشته و همزمان با بالاگرفتن بی‌سابقه تنش میان تهران و واشنگتن بارها میان نمایندگان کنگره و کاخ‌سفید محل مناقشه شده است و مقام‌های دولت آمریکا در چند مورد از پاسخ صریح دادن به نمایندگان کنگره درباره استفاده کاخ سفید از مجوزهای اضطراری برای حمله به ایران طفره رفته‌اند.

دو ماه پیش، مایک پومپئو، وزیر امور خارجه آمریکا، در کنگره این کشور از پاسخ دادن به این سوال که آیا دولت ترامپ اختیار قانونی حمله به ایران را دارد یا نه خودداری کرد.

او که در برابر کمیته روابط خارجی مجلس سنا شهادت می‌داد همچنین ایران را به داشتن ارتباط با گروه القاعده متهم کرد.

اعضای کمیته روابط خارجی از آقای پومپئو پرسیدند آیا مجوزی که کنگره بعد از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ برای استفاده از زور علیه سایر کشورها به دولت این کشور داد، اجازه حمله به ایران را می‌دهد.

او در واکنش به این سوال سناتور رند پال، که منتقد مداخله نظامی آمریکا در سایر کشورهاست، از ارائه پاسخی صریح طفره رفت.

او گفت: "ترجیح می‌دهم این تصمیم را به وکلای حقوقی بسپارم.... سوال مربوط به ارتباط ایران با القاعده کاملا واقعی است. آنها میزبان القاعده بوده‌اند، آنها به القاعده اجازه داده‌اند از کشورشان عبور کند."

او افزود: "شکی نیست که میان جمهوری اسلامی ایران و القاعده ارتباط وجود دارد."

آقای پومپئو این سخن سناتور رند پال را رد کرد که تصمیم ماه آوریل دونالد ترامپ برای تروریستی شناختن سپاه پاسداران این هدف را داشته که مبنای حقوقی جنگ با ایران را فراهم کند.