ریزگرد ۸۰ درصد کشور را تحت الشعاع قرار داده

معصومه ابتکار، رئیس سازمان محیط زیست برای ارائه گزارش عملکرد خود در دولت یازدهم و بیان برخی از مشکلات محیط زیستی ایران به مجلس رفت.

به گزارش اقتصادنیوز بررسی وضعیت دریاچه‌ها و تالاب‌های کشور، مشکل ریزگردها و اقدامات انجام شده برای مقابله با آن، کمبود بودجه محیط زیست و کاهش آب سفره‌های زیرزمینی از مهمترین نکات سخنان معصومه ابتکار در صحن علنی مجلس بود.

گزیده سخنان وی را در زیر می‌بینید.

گزیده سخنان رئیس سازمان محیط زیست در مجلس

ظرفیت زیستی جهان:ظرفیت زیستی زمین ۱.۷ هکتار جهانی است، در حالی که سرانه مصرف بشر ۲.۶ هکتار برآورد شده است. ما ۳ برابر ظرفیت محیط زیست از آن استفاده می‌کنیم.

مرگ و میر ناشی از آلودگی:                از ۷ مورد مرگ‌و‌میر در دنیا یک مورد مربوط به آلودگی هواست و ۲.۶ هزار میلیارد دلار به اقتصاد جهان ضربه می‌زند. ۲۳ درصد تولید ناخالص داخلی کشور به دلیل آلودگی در بخش بهداشت از بین می‌رود.

اقدامات دولت برای کاهش آلودگی:حذف بنزین پتروشیمی و عرضه بنزین یورو ۴ گام بزرگی است که وزارت نفت انجام داد و کل جایگاه‌های شهرهای بزرگ ما به عرضه بنزین یورو ۴ اقدام می‌کنند. پایش مستمر کیفیت سوخت عرضه‌شده در پایگاه‌ها و پایش مستمر وضعیت آلودگی هوا به طور مستمر انجام می‌شود و ما وضعیت هوای شهرهای بزرگ را تحت‌نظر داریم. اضافه شدن ۵۰ روز به تعداد روزهای هوای سالم تهران و سه برابر شدن تعداد روزهای پاک در اصفهان از اقداماتی است که در این سازمان مورد توجه قرار گرفته. نیروگاه‌های ما در سال ۹۲ بیش از ۴۰ درصد مازوت مصرف می‌کردند، اما اکنون این رقم به ۹ درصد رسیده است تا شاهد کاهش آلودگی باشیم. در سال ۹۲ خودروسازان ۱۰ سال در اجرای استانداردسازی خودرو عقب بودند، اما از سال ۹۲ تمام خودروها استاندارد را رعایت می‌کنند و اگر استاندارد یورو ۴ اجرا نشود، اجازه شماره‌گذاری خودرو نمی‌دهیم.

تغییر اقلیم و افزایش گرما:متاسفانه ایران جزو کشورهایی است که به شدت تحت تاثیر تغییرات اقلیمی قرار گرفته؛ به گونه‌ای که علاوه بر افزایش دما کاهش بارندگی را تجربه می‌کنیم. کشور ما حدود یک و نیم درجه سانتیگراد افزایش دما داشته ایران جز ۱۰کشور اول تولیدکننده گازهای گلخانه‌ای است بدان معنا که هم از آثار تغییرات اقلیمی رنج می‌بریم هم جزو کشورهای تولید گازهای گلخانه‌ای هستیم.

ریزگردها:معضل گردوغبار ۸۰ درصد کشور را تحت الشعاع قرار داده است، بسیاری از شهرهای جنوبی و غربی کشور به دلیل هجوم ریزگردها دچار مشکل شده‌اند. ۸ میلیون هکتار در عراق، ۱۱ میلیون در عربستان و ۲.۸ میلیون هکتار در ایران کانون‌ بحرانی گردوغبار است. با بودجه فعلی، مقابله با گردوغبار ۳۰ سال زمان می‌برد. حداقل یک‌هزار میلیارد تومان اعتبار برای مالچ‌پاشی و کاشت نهال لازم است. مذاکراتی با عراق برای مقابله با گرد وغبار صورت گرفته اما همه اراضی کانون‌های گردوغبار در عراق در دست گروهک تروریستی داعش است.

تالاب هورالعظیم:سال گذشته ۸ هزار هکتار کاشت نهال در استان خوزستان صورت گرفت. احیای تالاب هورالعظیم در این استان نیز انجام شد. در تالاب هورالعظیم پیمانکار برای اکتشاف نفت آب را قطع کرده بود که تخلف بود و ما با پیگیری این مورد را برطرف کردیم.

تالاب جازموریان:تالاب جازموریان از ۵۰ سال پیش به دلیل تشکیل سازمان کشت و صنعت جیرفت در معرض خشکی قرار گرفت و در حال حاضر ۴۰۰ هزار هکتار تالاب جازموریان خشک شده است، این تالاب یکی از کانون‌های مهم گردوغبار است.

دریاچه ارومیه:احیای دریاچه ارومیه یکی از اقدامات مهم دولت است. تراز این دریاچه نسبت به وضعیت قبلی آن یک متر بالاتر آمده است.

دریاچه هامون:در دولت یازدهم هامون در یونسکو به‌عنوان ذخیره‌گاه زیست‌کره ثبت شد و مذاکرات خوبی با افغانستان انجام شده است.

دریاچه گاوخونی:دریاچه گاوخونی در سال ۹۳ و ۹۴ بعد از ۱۰ سال خشکی مطلق و تبدیل شدن به کانون گردو غبار، آبگیری شد و جان تازه گرفت.

تخلیه سفره‌های زیرزمینی:سفره‌های زیر زمینی تهران، کرمان و یزد تخلیه شده است. سفره‌های زیرزمینی میناب آن‌قدر تخلیه شده که تبدیل به فرو چاله شده است.

مشکل فاضلاب در شمال کشور:بی‌توجهی به موضوع پسماند به‌خصوص در گیلان و مازندران مشکلاتی ایجاد کرده، چنانچه جاد‌ه‌سازی‌ها به سمت شمال جمعیت را به آنجا می‌برد اما هنوز مدیریت پسماند و فاضلاب در آنجا نداریم. قاچاق، زباله و تغییر کاربری باعث از بین بردن جنگل‌های شمال شده است.

بازیافت زباله موبایل:اتحادیه اروپا ۲۵ درصد رشد اقتصادی خود را در بازیافت می‌بیند و ما نیز در آینده با پیشرفت صنایع الکترونیک به زودی ۱۰ میلیون موبایل به‌صورت زباله خواهیم داشت که با بازیافت می‌توان ۱۰ تن طلا از آن استخراج کرد.

احیای صندوق توسعه محیط زیست:ما در سال ۹۲ صندوق ملی توسعه محیط زیست را که در دوره هشتم ریاست جمهوری تاسیس و بعد از آن تعطیل شده بود را احیا کردیم. این صندوق می‌تواند برای حمایت از طرح‌های محیط زیستی کمک‌های ملی و بین‌المللی دریافت کند.

هدر رفت آب در بخش کشاورزی:مصرف آب در بخش کشاورزی باعث تغییر اقلیم ایران شده که بیشترین تنش آبی را به همراه دارد؛ در دولت یازدهم با ارزیابی زیست محیطی فعالیت ۱۵ سد غیر ضروری را متوقف کردیم که در گذشته در مناطقی که آب نداشت و صرفا برای کسب درآمد برخی افراد احداث می‌شد.

شاخص جهانی حفظ محیط زیست:دنیا می‌گوید باید ۱۷ درصد محیط زیست کشور را حفظ کنید، اما تنها ۱۱ درصد آن حفظ می‌شود که از شاخص جهانی عقب هستیم و برای نسل آینده چیزی نمی‌ماند.

توجه به محیط زیست در مدارس:با همکاری وزارت آموزش و پرورش ۶۰ مورد اشاره به محیط زیست در کتب درسی مقاطع ابتدایی تا دبیرستان صورت دادیم و نیز با توسعه سازمان‌های مردم نهاد در حوزه محیط زیست اکنون ۸۰۰ سازمان فعال داریم.

بودجه اندک محیط زیست:تاکنون چند شهید در این حوزه داشته‌ایم که دولت تلاش کرده اقدامات پیشگیرانه‌ای در این حوزه صورت گیرد لذا با بودجه ناچیز که ۱۷ صدم درصد بودجه عمومی کشور است و تخصیص هم نمی‌یابد نمی‌توان کار زیادی از پیش برد.