پیام بنی صدر در سالروز 16 آذر، روز دانشجو

»دو نوع برخورد با امور مستمر تاریخی، تقابل حق با ناحق، استقلال و آزادی با زور به عمل آمده و در وجدان ملی که حالت فعلی وجدان تاریخی است، بصورت دو حکم تبلور پیدا می کند. یکی را وسط بازان می سازند، آنهائی که در واقع در خدمت جبارند، توجیه می تراشند که آقا ایستادگی بر حق چه فایده ای دارد. 16 آذر شد، استبداد سلطنتی ماند. بعد انقلاب شد و استبداد ملاتاریا آمد، باز هم دانشگاه در برابر جبار قرار گرفت، 18 تیر شد و هجوم به خوابگاه دانشجویان بعد از سال 78 شد و استبداد ادامه دارد. بر این توجیه هم می افزایند، می گویند: "تقصیر یکطرفه نیست، آن طرف هم ناحق بود، تکان نخورید به مصلحت شماست مردم!" اما وقتی شما به تاریخ می نگرید می بینید که تاریخ تحول می کند، جهان تغییر می کند، انسانها رشد می کنند، پس معلوم است که این حکم ضد حرکت و ضد جنبش در خدمت جباریست که از حرکت زیان می بیند، از جنبش زیان می بیند. آن حکمی صحیح است که وجدان عمومی می کند و انسان را مدام به ایستادگی بر حق می خواند. آن حکم چه می گوید؟ می گوید به تاریخ بنگر، اگر تو ملت ایران حیات داری، برای این است که کسانی مدام برحق ایستاده اند، در برابر جبار ایستاده اند، جان خویش را فدای وطن کردند. اگر نایستی، نیستی! این حکم بر این استدلال بنا می‌شود که وقتی کسانی بر حق می‌ایستند و کسانی بر ناحق ایستاده، آلت قدرت می شوند و این دو مقابل می شوند، مساوی نیستند. اینکه به عنوان شخص، طرفی که بر حق ایستاده، چه کم و زیادها داشته، غیر از ایستادگی او بر حق است، وقتی بر حق ایستاد، عزیز می شود، این قاعده عمومی در وجدان تاریخی بشریت است، آنکس که حق را رها می کند، ذلیل می شود و آنکه بر حق می ایستد عزیز می گردد، پس آنان که بر حق می ایستند، نروید دنبال اینکه او در گذشته چه داشته ، چه کمی داشته، آنجا چه گفته، اینجا چه حرف زد، فلان قیافه را گرفت و یا نگرفت! بروید ببینید که بر حق ایستاد یا نایستاد؟ طرفی که او بود طرف حق بود یا نبود؟ بر این استدلال وجدان تاریخی و نیز وجدان عمومی حکم می کند که ای انسان اگر میخواهی زنده بمانی، بایست«.