«درک نادرست» از بیانیه مشترک ایران و آژانس

به گزارش خبرگزاری ایرنا، روابط عمومی و اطلاع رسانی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی روز پنجشنبه در پاسخ به مقاله ای با عنوان «ضرورت فهم حقوقی از تعهدات هسته ای، دسترسی هدایت شده بازرسی است یا بازدید» که سوم دی ماه جاری در یکی از سایت های خبری منتشر شده است، توضیحاتی را با توجه به نظر کارشناسان منتشر کرده است. در پاسخ سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران آمده است: همانگونه که مسئولان سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت امور خارجه پیشتر اعلام کرده اند، اجازه بازدید از کارخانه آب سنگین اراک حسب درخواست اولیه آژانس بین المللی انرژی اتمی داده شده است و با امضای بیانیه مشترک میان سازمان و آژانس که در بند دوم ضمیمه آن با اشاره به هدف بازدید به شرح زیر آمده، رسمیت یافته است.

«تأمین اطلاعات مرتبط مورد توافق طرفین و دسترسی مدیریت شده به کارخانه تولید آب سنگین»

(Providing mutually agreed relevant information and managed access to the heavy water production plant)

در این گزارش خبری همچنین آمده است: ملاحظه می شود که خود آژانس از واژه بازرسی استفاده نکرده ما نیز تعمداً عبارت بازرسی را برای پرهیز از برخی سوتفاهمات به کار نبرده ایم.

دسترسی بر اساس توافق طرفین در قالب بازدید هم اکنون انجام شده است.

این سازمان افزود: برای فهم درست از واژه هایی چون دسترسی مدیریت شده، بازرسی و بازدید و بسیاری از اصطلاحات تخصّصی دیگر که روزانه بارها از جانب مسئولان متخصصین انرژی اتمی ایران و به ویژه آنهایی که با مسایل و تصمیمات بین المللی سروکار دارند، به کار می رود، توجه به معانی برخی از آنها در فرهنگ اصطلاحات آژانس بین المللی انرژی اتمی را توصیه می کند:

در مدل موافقت نامه پادمان جامع[1] از عنوان بازرسی (Inspection) برای فعالیت های راستی آزمایی مربوط به حسابرسی مواد هسته ای در محل، استفاده کرده است (مواد 70 الی 82) از طرفی از عنوان بازدید (Visit) برای تمام موارد حضور بازرسان در کشور استفاده شده است (مواد 87 الی 89) به طور مشخص تر، علاوه بر انواع ˈبازرسیˈ به منظور راستی آزمایی مواد هسته ای، آژانس می تواند پس از دریافت اطلاعات طراحی تاسیسات [2](DIQ)طبق مواد 42 الی 45 با همان کشور مورد نظر بازرسانی را به منظور بررسی و ˈراستی آزمایی اطلاعات طراحی[3](DIV) به تأسیسات اعزام کند که تحت عنوان ˈبازدیدˈ انجام می گیرد (ماده48).

انجام مذاکره در مورد تدوین رهیافت پادمان در موسسات و یا انجام مذاکرات مختلف با مراجع مسوول در سطح کشور و موسسات در خصوص اجرای پادمان نیز تحت عنوان ˈبازدیدˈصورت می گیرد.

در پایان و پس از طی مدتی مشخص، آژانس یافته های مربوطه را به صورت بیانیه ای برای مرجع ملی کشور ارسال می کند که توسط مراجع مرتبط کشور مورد توجه و بررسی قرار می گیرد.

سازمان انرژی اتمی افزود: اینکه بسیاری از کارشناسان حوزه های مختلف علمی و فنی سعی در فهم درست حقوقی در بحث های هسته ای داشته و در مقابل آنچه که حقوق حقه ملت ایران در استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای است، عکس العمل و تعامل مثبت نشان می دهند. مایه مباهات و امید است.

این سازمان عین عبارات مندرج در ˈواژه نامه پادمان آژانسˈ درباره کاربرد واژه های بازدید و بازرسی که در بخش یازده راهنمای مذکور به آدرس زیر

www.pub.iaea.org/MTCD/ Publications/PDF/nus-3-cd/PDF/ NVS3_Prn.Pdf

آمده است نقل کرده است .

11.1. Visit – the presence of IAEA inspectors at a facility for purposes other than a safeguards inspection (see No. 11.2) or complementary access (see No 11.25); examples of such purposes are the examination and verification of design information on a facility (see Noˈs 3.29 and 3.30), fact finding and technical discussions in connection with the development of safeguards approaches (see No. 3.1), and negotiations and discussions with facility and State authorities regarding safeguards implementation matters. Visits are not counted as person-days of inspection (see No. 11.20).

11.2. Inspection – under an INFCIRC/153-type safeguards agreement, a set of activities carried out by IAEA inspectors at a facility or a location outside facilities to verify that the nuclear material declared and placed under safeguards remains in peaceful nuclear activities or is otherwise adequately accounted for. Three types of inspection may be performed under these agreements: ad hoc, routine and special inspections (see Noˈs 11.4, 11.5 and 11.13, respectively). Under an INFCIRC/66-type safeguards agreement, inspections are performed to verify that the nuclear material declared and placed under safeguards remains in peaceful nuclear activities or is otherwise adequately accounted for and that the non-nuclear material, facilities, equipment, services and information specified and placed under safeguards are not used to further any proscribed purpose. Initial inspections, routine inspections and special inspections may be performed under such agreements (see Noˈs 11.3, 11.5 and 11.13, respectively).»

پایان خبر./.