کسری ناجی
ایران بار دیگر تاکید کرده که خواستار جنگ با ایالات متحده نیست، اما گفته است که با قاطعیت به هرگونه حملهای به خاک یا علیه منافع خود در خاورمیانه پاسخ خواهد داد.
ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران، روز جمعه این موضع را مورد تاکید قرار داد. او گفت: «آغاز کننده هیچ جنگی نخواهیم بود، اما اگر کشوری یا نیروی ظالمی بخواهد قلدری کند، جمهوری اسلامی ایران جواب او را محکم و مقتدارانه خواهد داد.»
اظهارات آقای رئیسی در پی گزارشهایی ایراد شد حاکی از اینکه ایالات متحده برای یک رشته حملات به هدفهای متعلق به ایران در سوریه و عراق برنامهریزی کرده است.
این برنامهریزی در واکنش به حمله پهپادی روز یکشنبه به پایگاه نظامی کوچک آمریکا معروف به برج ۲۲ در داخل مرز اردن با سوریه انجام شده است.
در این حمله سه نظامی آمریکایی کشته و بیش از ۳۰ نفر دیگر زخمی شدند. از زمان آغاز عملیات نظامی گسترده اسرائیل در غزه در واکنش به حمله حماس که منطقه را به یک درگیری گستردهتر نزدیک کرد، این اولین بار بود که نظامیان آمریکایی در نتیجه آتش دشمن جان خود را از دست دادند.
جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا، گفته است که شبهنظامیان تحت حمایت ایران مسئول این حمله بودهاند و روز پنجشنبه، لوید آستین، وزیر دفاع، گفت که هواپیمای بدون سرنشین مورد استفاده در این حمله در اصل ایرانی بوده است.
او همچنین گفت که از ۷ اکتبر، شبهنظامیان تحت حمایت ایران در منطقه ۱۶۰ بار پایگاهها و نیروهای آمریکایی را هدف قرار دادهاند، هرچند اضافه کرد که اکثر این حملات بیتاثیر بودهاند.
ایران بارها هدایت این حملات به وسیله نیروهای نیابتی خود را تکذیب کرده و گفته است که شبهنظامیان دستورهای خود را از تهران دریافت نمیکنند.
جزئیات کاملی از چگونگی واکنش ایالات متحده به کشته شدن سه سرباز این کشور در دست نیست.
وزیر دفاع آمریکا گفته است که حمله آمریکا «چند لایهای» خواهد بود و ممکن است چند روز ادامه یابد و منافع ایران و شبهنظامیان مورد حمایت ایران در عراق و سوریه را هدف قرار دهد.
گزارش شده است که مقامات ایالات متحده در حال بررسی شرایط آب و هوایی هستند و ترجیح میدهند حملات در آسمان صاف انجام شود تا خطر آسیب زدن به غیرنظامیان به حداقل کاهش یابد.
اما ملاحظات کلیدی آنها پرهیز از هرگونه اقدامی بوده است که ممکن است جنگ را در منطقه گسترش دهد.
دولت ایالات متحده تحت فشار جمهوریخواهان قرار دارد تا هدفهایی را در خود ایران مورد حمله قرار دهد با این استدلال که تنها یک پاسخ قاطعانه علیه ایران حملات آینده به منافع ایالات متحده را مهار خواهد کرد.
اما دولت بایدن تصمیم گرفته است از حمله به اهدافی در خاک ایران اجتناب کند و این پیامی به تهران است که آمریکا نمیخواهد اوضاع از کنترل خارج شود.
مشخص نیست که ایران چگونه خود را برای حملات آماده میکند، اما گزارشهایی منتشر شده حاکی از اینکه بسیاری از پرسنل نظامی کلیدی خود را از سراسر منطقه فرا خوانده است.
در گذشته مواردی وجود داشته است که ایران و آمریکا برای جلوگیری از تلفات، قبل از حملات یکذیگر را از آنها آگاه کردهاند.
اما حسین سلامی، فرمانده سپاه پاسداران، اخیرا به آمریکا هشدار داد که «شما ما را در میدان های قبلی آزمودهاید، ما هم شما را در میدان های قبل آزمودهایم و فصل مشترک ما این است که همدیگر را میشناسیم و شما میدانید ما هیچ تهدیدی را بی پاسخ نمی گذاریم و با اینکه دنبال جنگ نیستیم نه میهراسیم و نه میترسیم و ما ایستادگی میکنیم.»
به نظر میرسد ایران در تلاش است تا به روشهای دیگر دمای منطقه را کاهش دهد.
اسماعیل قاآنی، فرمانده نیروی قدس که بخشی از سپاه پاسداران است در روزهای اخیر به بغداد رفته است.
او از شبهنظامیان در عراق آنجا خواسته است تا حملات خود به نیروهای آمریکایی را مهار کنند و یکی از گروه های اصلی با آن موافقت کرده است.
کتائب حزبالله که مظنون به دست داشتن در حمله روز یکشنبه به پایگاه آمریکایی است، اعلام کرده که به درخواست ایران هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی را متوقف کرده است.
اما گروههای دیگری به صراحت گفتهاند که در پیگیری هدف خود برای بیرون راندن نیروهای آمریکایی از منطقه، به حملات خود ادامه خواهند داد.
اظهارات آنها نشان میدهد که ایران ممکن است با وجود تامین مالی و تسلیحاتی این گروه ها، نفوذ کاملی بر آنها نداشته باشد.
به نظر نمیرسد که اینها محاسبات ایالات متحده را تغییر دهد. لوید آستین، وزیر دفاع آمریکا، گفته است: «ما همیشه به آنچه که اشخاص میگویند گوش میدهیم و کارهایش را هم زیر نظر داریم.»
به نظر میرسد ایران مایل است از کشیده شدن به یک جنگ منطقهای گستردهتر اجتناب ورزد، اما بسته به اینکه اوضاع چگونه پیش میرود، ممکن است دور ماندن از هر گونه تنش دشوار باشد.
پاسخ ایران در نهایت توسط آیتالله علی خامنهای، رهبر تندرو جمهوری اسلامی ایران تعیین خواهد شد که از طریق سپاه پاسداران، سیاستهای ایران در خاورمیانه را طراحی و مدیریت می کند. او تاکنون در مورد این موضوع سکوت کرده است.
او می داند که ایران همتراز آمریکا نیست اما این را هم میداند که سپاه پاسداران او می تواند دردسرهای زیادی را در منطقه ایجاد کند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید