«ابراز نگرانی عمیق» اتحادیه اروپا و آمریکا از برنامه اتمی ایران؛ تهران می‌گوید در «نقطه توافق موقت قرار نداریم»

در حالی که امروز در دومین روز از نشست فصلی شورای حکام، موضوع ایران مورد بحث قرار گرفت، نمایندگان اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا در شورا، از وضعیت کنونی برنامه اتمی ایران انتقاد و درباره عواقب احتمالی آن ابراز نگرانی کردند.

نماینده اتحادیه اروپا در جلسه امروز شورای حکام گفت «شتاب نگران‌کننده برنامه هسته‌ای ایران حاکی از شدت مغایریت اقدامات این کشور با تعهدات در برجام، از جمله در مورد گسترش زیرساخت‌های غنی‌سازی دارد.

اتحادیه اروپا گفته است که برخی از جنبه های برنامه اتمی ایران که «هیچ توجیه غیرنظامی معتبری ندارد» موجب «خطرات بسیار مهمی در ارتباط با اشاعه اتمی» است.

سفیر ایالات متحده آمریکا در آژانس بین المللی انرژی اتمی هم گفته «ایران به گسترش برنامه هسته ای خود بسیار فراتر از محدودیت های مندرج در توافق اتمی برجام ادامه می دهد».

آمریکا از جمهوری اسلامی ایران خواسته غنی سازی اورانیوم که اینک سطح آن به ۶۰ درصد رسیده را همزمان «با سایر اقداماتی که در تضاد با معاهده منع گسترش سلاح های اتمی است» متوقف کند.

سفیر آمریکا در آژانس گفته ایران استدلال می‌کند که با آن کشور ناعادلانه رفتار می‌شود اما در واقع، این ایران است که با اقداماتش همچنان خود را در معرض چنین وضعیتی قرار می دهد.

نماینده ایالات متحده گفته «ما بار دیگر با نگرانی جدی به نتیجه گیری مدیرکل اشاره می کنیم که اقدامات ایران توانایی آژانس را برای تضمین ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای این کشور تضعیف کرده است.

این کشور از ایران خواسته به اقدامات اطمیمنان بخش برای جامعه جهانی بازگردد و روند کنونی برنامه اتمی خود را متوقف کند.

کسری ناجی، خبرنگار بی بی سی فارسی که به وین رفته است، به نقل از دیپلمات‌ها می‌گوید که قدرت‌های اروپایی سرگرم تهیه بیانیه‌ای هستند که ایران را به دلیل فعالیتهای غنی‌‌سازی ۶۰ درصدی اورانیوم به‌شدت «سرزنش» خواهد کرد.

وزیر خارجه ایران: امروز در نقطه توافق موقت قرار نداریم

همزمان اظهارات حسین امیرعبداللهیان در یک سخنرانی در جمع مدیران ارشد وزارت‌ خارجه ایران و «جمعی از اساتید رشته‌های علوم سیاسی و روابط بین‌الملل دانشگاه‌های ایران» منتشر شده که در آن گفته است «ما امروز در نقطه توافق موقت قرار نداریم و آنچه اتفاق افتاده، بازپس‌گیری عزتمندانه دارایی‌های ملت ایران در دو نوبت، از انگستان و کره جنوبی بوده است».

اشاره او به پس دادن پیش پرداخت پول مربوط خریدهای های نظامی لغو شده شاه از بریتانیا همزمان با آزادی انوشه آشوری و نازنین زاغری دو شهروند ایرانی-بریتانیایی از زندان های ایران و همچنین دسترسی غیرمستقیم ایران به ۶ میلیارد دلار مسدود شده در کره جنوبی است.

قرار است این پول با همکاری قطر به بانک های این کشور منتقل شود تا جمهوری اسلامی ایران بتواند بابت خرید کالاهای غیرتحریمی، با نظارت قطر و آمریکا آن را هزینه کند.

آقای امیرعبداللهیان گفته «جمهوری اسلامی ایران آماده است تا با حفظ خطوط قرمز، برای احقاق حقوق حقه ملت ایران و لغو تحریم‌ها بر مبنای سند سپتامبر مذاکره کند اما به آن اکتفا نکرده و همزمان به صورت جدی بی‌اثر کردن تحریم‌ها را در دستور کار خود قرار داده است».

در روزهای اخیر و پس از مشخص شدن یک توافق تبادل زندانی با آمریکا و امکان دسترسی غیرمستقیم ایران به ۶ میلیارد دلار دارایی‌های مسدود شده، گزارش‌های تایید نشده‌ای مبنی بر احتمال در جریان بودن مذاکرات اتمی میان ایران و ایالات متحده منتشر شده بود اما وزیر خارجه ایران می گوید دو کشور اکنون در چنین مرحله ای قرار ندارند.

اشاره مجدد امیرعبداللهیان به «سند سپتامبر»

این دومین باری است که وزیر خارجه ایران در هفته های اخیر درباره آمادگی کشورش برای مذاکره بر سر «سند سپتامبر» می گوید.

وزارت خارجه ایران پیشتر اعلام کرده که این سند مربوط به پیش نویس توافق احیای برجام است که تا تابستان سال گذشته میان ایران و آمریکا و با حضور قدرت های جهانی بر سر آن مذاکره می شد. علی باقری معاون سیاسی وزارت خارجه ایران مسئول این مذاکرات بوده است.

پس از شروع اعتراضاتی که شهریور ۱۴۰۱ در ایران آغاز شد و همزمان انتقاد مقام های اوکراینی از فروش پهپادهای ایران به روسیه و استفاده از آن در تجاوز نظامی به اوکراین، آمریکا اعلام کرد که دیگر انگیزه ای برای مذاکره با هدف احیای توافق برجام ندارد.

دونالد ترامپ رئیس جمهور پیشین آمریکا در سال ۱۳۹۷ از این توافق خارج شد و همه تحریم های رفع شده اتمی را همراه با رشته ای از تحریم های تازه علیه جمهوری اسلامی ایران به اجرا گذاشت.

ایران در واکنش به این اقدام به طور مرحله ای اجرای توافق برجام را متوقف کرد و با پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، غنی سازی در ابعاد بالاتری که قبل از برجام وجود نداشت را هم آغاز کرد.

غنی سازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصدی از اقدامات جدید ایران بود اما همزمان مذاکراتی با دولت آقای بایدن برای احیای برجام آغاز شد.

آیت الله علی خامنه‌ای اعلام کرده بود که این مذاکرات باید غیرمستقیم باشد. در حالی که به نظر می رسید ایران و آمریکا به پیش‌نویس توافق رسیده اند، آقای خامنه‌ای در انتقادات کم سابقه که در آخرین دیدار با هیات دولت حسن روحانی مطرح کرد، این پیش نویس را غیرقابل قبول خواند.

پس از وقفه ای هشت ماه، مذاکرات در دولت ابراهیم رئیسی آغاز شد اما تا تابستان گذشته که ادامه داشت، به هیچ چشم‌اندازی برای احیای برجام نرسید.

رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، گفته است که با توجه به اقداماتی که ایران در سال های اخیر انجام داده، امکان احیای برجام با همان متن قبلی وجود ندارد و به توافق دیگری نیاز است.

تازه ترین گزارش آقای گروسی درباره ایران حاکی است این است که این کشور در سه ماه گذشته، تولید اورانیوم ۶۰ درصدی خود را باز هم افزایش داده است.

مدیرکل آژانس به تازگی در شروع جلسه فصلی شورای حکام این نهاد گفته که توافق های دوجانبه ایران و آژانس هم از سوی تهران اجرا نشده و آژانس اکنون در مرحله‌ای نیست که بتواند صلح آمیز بودن همه جنبه های برنامه اتمی ایران را تایید کند.