بیش از ۲۰۰ نفر از کنشگران مدنی، سیاسی، هنرمندان و روزنامه نگاران با انتشار بیانیه‌ای با حمایت از فعالان مدنی بازداشت شده در گیلان، خواهان آزادی فوری آنان شده‌اند.

آنان در این بیانیه با اشاره به «فشار مضاعف بر فعالان جامعه مدنی و خانواده‌های کشته شدگان و بازداشت شدگان از سوی حاکمیت» در سالگرد کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد و آغاز اعتراضات ایران نوشته اند:«بازداشت جمعی از فعالان حقوق زنان و فعالین سیاسی در گیلان (متین یزدانی، جلوه جواهری، شیوا شاه‌سیاه، نگین رضایی، زهره و زهرا دادرس، یاسمین حشدری، فروغ سمیع‌نیا، آزاده چاوشیان، واحده خوش‌سیرت، سارا جهانی و هومن طاهری) و تکرار سناریوهای بی‌اعتبار درباره آن‌ها توسط وزارت اطلاعات و رسانه‌های وابسته به نهادهای امنیتی، از جمله فشارهای اخیر بر فعالان مدنی است که به وضوح از هراس نزدیک‌شدن به سالگرد خیزش ژینا نشات می‌گیرد و با هدف انتقام‌جویی علیه خیزش درون‌زای «زن، زندگی، آزادی» ادامه دارد.»

پروین اردلان، نوشین احمدی خراسانی، ترانه علیدوستی، آزاده بیزارگیتی، ژیلا بنی‌یعقوب، فریبا وفی، نیره توحیدی، مریم زندی، شبنم مقدمی و هستی امیری از جمله امضا کنندگان این بیانه‌اند.

در بیانیه اداره اطلاعات گیلان فعالان بازداشتی متهم به «فراهم کردم مقدمات اغتشاشات» شده‌اند. در این بیانیه آمده بود که این فعالان پول‌هایی دریافت کرده‌اند که «در پوشش کمک به خانواده‌ آسیب دیدگان وقایع سال گذشته بوده از نکات قابل تامل بود اما در عمل جز درصد اندکی، آنهم برای رعایت پوشش محل هزینه مابقی وجوه دریافتی وضعیت نامشخصی دارد که در دست بررسی می‌باشد.»

دستگاه‌های اطلاعاتی ایران سابقه طولانی در اتهامات جعلی و ساختگی و اعتراف‌گیری اجباری از زندانیان سیاسی دارند.

این کنشگران مدنی در ادامه بیانیه خود نوشته‌اند:« اگرچه فشار وارده بر کنشگران اجتماعی زخم جدیدی بر تنِ جمعیِ فعالان برابری جنسیتی است اما، همان‌طور که بازداشت‌ها و کشتار گسترده پس از آغاز خیزش، موجب عقب‌نشینی مردم و بویژه زنان از خواسته‌هایشان نشد، بدیهی است که پرونده‌سازی‌های جدید نیز جوش و خروشی را که به نام ژینا برپا شده، خاموش نخواهد کرد.»

پروین اردلان، از امضا کنندگان بیانیه و از فعالان سرشناس جنبش زنان ایران، درباره بازداشت‌های اخیر در ایران به بی‌بی‌سی فارسی گفت: «شبیخون همزمان در چند شهر بیشتر از آنکه در جامعه ایجاد رعب و وحشت کند نشان دهنده وحشت حکومت است.»

خانم اردلان، که خود در ایران هدف برخوردهای قضایی و امنیتی بوده، اتهامات مطرح شده علیه فعالان بازداشتی را رد کرد و گفت: «این اتهام‌های تکراری و نخ نما نشان می‌دهد که برخلاف پویایی جامعه، هیچ چیزی در حاکمیت عوض نشده است. خودشان هم می‌دانند که چنین اتهاماتی هیچ اثری در افکار عمومی ندارد.»

پیش از این هم مری لالُر، گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضعیت مدافعان حقوق بشر، روز پنجشنبه در پیامی در شبکه اجتماعی «اکس» (توییتر سابق) نوشت: «عمیقا نگرانی خود را از دستگیری مدافعان حقوق زنان در ایران و بی‌اطلاعی خانواده‌هایشان از محل نگهداری آنها و اتهاماتشان ابراز می‌کنم. مقامات ایرانی باید فوراً آنها را آزاد کرده و آزار و اذیت مدافعان حقوق زنان را متوقف کنند.»

مهسا (ژینا) امینی،‌ دختر جوان کرد در ۲۲ شهریورماه ۱۴۰۱ در تهران بازداشت شد و ساعاتی پس از بازداشت،‌ «بیهوش» به بیمارستان کسری منتقل شد و سه روز بعد در بیمارستان درگذشت. خاکسپاری او در زادگاهش در سقز، با تدابیر امنیتی شدید و جمعیت انبوهی برگزار شد.

کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد به اعتراضات گسترده و سراسری در ایران و تجمعاتی در سراسر جهان منجر شد.

همزمان با فرارسیدن سالگرد مهسا امینی بسیاری از فعالان دانشجویی و مدنی و زنان در ایران بازداشت شده و خانواده‌های کشته شدگان هم برای برگزاری سالگرد آنها، از سوی نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی تهدید شده‌اند.