آمریکا از پیشرفت گفتگوها برای آزادی زندانیان آمریکایی خبر داد

همزمان رابرت مالی، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، روز چهارشنبه از دیدار خود در خاورمیانه با مقام‌های عمان و قطر و گفتگو درباره ایران خبر داد.

ان‌بی‌سی در گزارش اختصاصی روز چهارشنبه - ۱۵ فوریه، ۲۶ بهمن - خود نوشته: «چهار منبع مطلع از این موضوع به ما گفتند که مذاکرات غیرمستقیم بر سر مبادله زندانیان میان ایران و آمریکا با وساطت قطر و بریتانیا در حال انجام است... این منابع از پیشرفت مذاکرات خبر داده‌اند اما می‌گویند مطمئن نیستند که توافق نهایی هنوز حاصل شده باشد».

این شبکه خبری آمریکایی به نقل از سه منبع خود این مذاکرات را در ادامه «راهکار و پیش توافقی که در سال ۲۰۲۱» مطرح شده بود دانسته و نوشته: «آن طرح شامل این بود که در برابر آزادی زندانیان آمریکایی، ایران به میلیاردها دلار دارایی خود که به علت تحریم‌های آمریکا در کره‌جنوبی بلوکه شده دسترسی پیدا کند».

«مطابق این راهکار ایران می‌تواند به پول خود دسترسی پیدا کند اما تنها اجازه خواهد داشت که آن را برای خرید محصولات غذایی و دارویی و اقلام انسان‌دوستانه هزینه کند؛ در حقیقت تنها در مواردی که با محدودیت‌های تحریم‌های این کشور هم راستا باشد».

آن طور که ان‌بی‌‍سی به نقل از منابع خود نوشته اکنون یکی از موضوعات مهم در مذاکرات توافق بر سر سازوکاری است که پول‌های بلوکه شده ایران به قطر منتقل و از آنجا مطابق ضوابط نظارتی در زمینه‌های مورد توافق آزاد شود.

ان‌بی‌سی در بالای گزارش خود عکسی از دیدار روز جمعه آنتونی بلینکن، وزیرخارجه آمریکا و دستیارانش از جمله رابرت مالی با محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، معاون نخست‌وزیر و وزیرخارجه قطر در واشنگتن را منتشر کرده است و چند پاراگراف پایین‌تر از این دیدار به عنوان بخشی از مذاکرات غیرمستقیم میان کاخ‌سفید و تهران یاد کرده است.

مذاکرات روز جمعه میان وزرای خارجه قطر و آمریکا در واشنگتن تنها دو هفته بعد از مذاکرات مشابهی میان وزیر خارجه قطر و حسین امیرعبدالهیان، وزیرخارجه ایران در تهران روی می‌دهد.

در پی آن دیدار - ۲۹ ژانویه، ۹ بهمن - محمد بن عبدالرحمان آل ثانی، وزیرخارجه قطر گفته بود که حامل پیامی از سوی آمریکا برای ایران است.

آقای آل ثانی اوایل بهمن ماه جاری گفته بود: «آمریکایی‌ها یک پیام به ما دادند که به ایران منتقل کنیم که مرتبط با موضوع توافق است، گرچه شاید ارتباط مستقیمی به آن نداشته باشد».

ان‌بی‌سی همچنان به مصاحبه چند روز پیش حسین امیرعبدالهیان با شبکه ان‌پی‌آر آمریکا که خبرنگارش به تازگی به تهران سفر کرده بود اشاره کرده که در جریان آن وزیرخارجه ایران به تلاش یک «مقام بریتانیایی» به عنوان «نماینده آمریکا» در مذاکرات غیرمستقیم میان تهران و واشنگتن اشاره کرده بود.

آقای امیرعبدالهیان در مصاحبه خود با ماری لوئیس کری، خبرنگار ان‌پی‌آر که به تهران سفر کرده بود، گفته: «بله ما در این باره (معاوضه زندانیان) با آمریکا توافق کردیم و توافقنامه مربوط هم ماه مارس (سال گذشته) تنظیم شد. معاوضه زندانیان یک موضوع انسان‌دوستانه است. مارس گذشته، حتی آمریکایی‌ها نماینده خود را به ایران فرستادند که یک مقام بریتانیایی بود. کمتر از دو ماه پیش هم این نماینده دوباره به تهران آمد. توافقنامه روی میز است. چند گام تکنیکی هست که آمریکایی‌ها باید بردارند».

در ادامه این گفتگو وزیرخارجه ایران به پیشرفت در مذاکرات تهران با واشنگتن در ارتباط با موضوع معاوضه زندانیان اشاره می‌کند و به خبرنگار ان‌پی‌آر می‌گوید: «این آمریکایی‌ها هستند که امروز و فردا می‌کنند. ما کاملا آماده‌ایم. ما آماده‌ایم که به محض حصول توافق ظرف چند دقیقه به تعهد خود در ارتباط با آن از طریق یک کشور ثالث، عمل کنیم».

همزمان رابرت مالی، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا روز چهارشنبه در توییتر از دیدار خود با معاون وزیرخارجه عمان، خلیفه علی عیسی حارثی، خبر داده و نوشته از طرف آمریکا بابت تلاش‌های عمان در آزادشدن باقر نمازی تشکر کرده است.

در چند سال گذشته، عمان میانجی موفقی میان تهران و واشنگتن به ویژه در موضوع تبادل زندانیان بوده است هر چند معلوم نیست آیا دیداری که امروز - چهارشنبه ۱۵ فوریه، ۲۶ بهمن - رابرت مالی و معاون وزیرخارجه عمان از آن خبر داده نشانه‌ای از نزدیکی توافق و آزادی قریب‌الوقوع زندانیان آمریکایی از سوی ایران است یا خیر.

این موضوع به ویژه با توجه به آزادی گسترده بازداشت‌شدگان اعتراضات سراسری ۱۴۰۱ طی چند روز گذشته و افزایش تلاش‌های دیپلماتیک ایران برای از سرگیری گفتگوهای برجام با غرب و لغو تحریم‌های اقتصادی این کشور، می‌تواند حائز اهمیت تلقی شود.

در همین حال، از زمان آغاز اعتراضات به کشته شدن مهسا امینی پس از بازداشت توسط گشت ارشاد پلیس تهران، معترضان در این کشور و مخالفان جمهوری اسلامی در خارج این کشور بارها از آمریکا و دولت‌ها اروپایی خواسته‌اند هرگونه گفتگو با ایران و آزادسازی منابع مالی حکومت در خارج از ایران را در حمایت از اعتراضات مردم ایران، متوقف و لغو کنند.

آخرین نمونه از این گونه تلاش‌ها، دیدار بهمن قبادی، سینماگر ایرانی با رابرت مالی در واشنگتن بود که بنابر گفته آقای قبادی طی آن به نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا گوشزد کرده بود که نباید هیچ مذاکره‌ای با جمهوری اسلامی صورت گیرد.