از مصادره انقلابی تا چپاول مافیایی

نکاتی چند به بهانه نمایش فیلم نقاشی متحرک شهر قصه از کانال تلویزیونی من و تو در لندن

 

 

از  مصادره انقلابی تا چپاول مافیایی

1- مصادره

روزهای اول انقلاب به نام مصادره انقلابی بسیاری آثار فرهنگی و آرشیو ها از مراکز فرهنگی به غارت رفت .

نمایشنامه شهر قصه که در سال هزار و سیصد چهل و هفت برای یک بار پخش به تلویزیون ملی ایران فروخته شده بود جزو آثار غارت شده بود. بزودی این نمایشنامه به صورت غیر قانونی در فرمت تصویر و صدا تکثیر شد و در خیابانها ی مرکزی شهر تهران در سی سال گذشته به فروش میرسد.

2- چپاول

از همان روزهای اول انقلاب ، به زودی در خارج از ایران به خصوص در کالیفرنیا و شهر لوس آنجلس کاباره ها ، تلویزیون ها و رادیو های بسیاری به وجود آمد . بسیاری از هنرمندان و کارکنان عرصه فرهنگ ، درین مراکز مشغول به کار شدند. اما مشکل اصلی پیدا کردن بودجه و مخارج مالی بود.  همه این کارکنان یا باید در کنار کار فرهنگی شغل دیگری پیدا میکردند یا از مراکز تجاری و کاسبکاران آگهی قبول میکردند.   کم کم در غیبت یک سیاست فرهنگی فکر شده ، تصمیم گیری فرهنگی در رسانه ها به دست  تجّار خرد و گران افتاد . و ازان طرف  ممنوعیت موسیقی و برنامه ها ی قبل از انقلاب در ایران به دلالان خرده فروش امکان داد که در بازار آزاد و سیاه و بی قانون هرچه به دستشان میرسد چپاول کنند . چپاول بدان معنا که بسیاری ازین فروشندگان ، صاحبان اصلی این اثار را نمی شناختند و نمیدانستند از کجا آمده و چه کسی تولید کرده و مولفین و افرینندگان این اثار که هستند و کجا هستند ؟ بدین ترتیب نوارهای موسیقی و فیلم در بقالی ها کنار برنج و روغن و سبزیجات ایرانی به فروش میرسید و هنوز هم میرسد.  نمایشنامه شهر قصه و بسیاری از آهنگهای ساخته شده و آثار بیژن مفید  که قبلا بر نوار صدا تولید شده بود به وسیله چپاولگران که بیشتر مواقع حتا نام کمپانی خود را برآن حک کرده بودند پخش میشود و به فروش میرسد.   با مرور زمان بسیاری ازین چپاولگران روشهای مدرن را آموخته اند و رسما به چپاول مشغولند و از نظر مالی چنان توانایی دارند که به تولید رسمی موسیقی و برنامه هم پرداخته اند.  

تلویزیون من وتو از چنین پس زمینه وچنین  فرهنگی عبور کرده است . در شهر لندن به نام خانم مرجان عباسی ثبت شده است. برنامه های فرهنگی تولید میکند .و ادعا دارد همه قوانین  مولّفین را رعایت میکند.

سوال اصلی اینست که بهیچوجه روشن نیست بودجه این همه تولیدات از کجا تامین میشود. به طور ساده این شرکت عظیم چگونه دخل و خرج میکند؟ سرمایه گذاران چه کسانی هستند و سقف این سرمایه گذاری کجاست ؟  در اروپا برای هر کدام از کانالهای تلویزیون به راحتی میشود جواب این سوالها را پیدا کرد .  در مورد بسیاری از کانالهای فارسی زبان در خارج از کشور هم این اطلاعات وجود دارد . چرا در مورد تلویزیون من وتو جواب این سوال روشن نیست ؟

 

3- تخریب جدید- فیلم نقاشی متحرک تولید تلویزیون من و تو  .

برای نوروز امسال این کانال تلویزیونی  با همان فرهنگ چپاول ، نمایشنامه شهر قصه بیژن مفید را که بارها توسط چپاولگران کوچک مثله شده بود ، با ادعای فیلم نقاشی متحرک نمایش داد. و ظاهرا ، مجّانی در اختیار بینندگانش گذاشت تا هرچه میخواهند کپی کنند.

نام کیوان عباسی و مرجان عباسی به عنوان تهیّه کننده در تیتراژ آخر فیلم نوشته شده است. و برروی همه تصاویر فیلم نشان « تلویزیون من وتو یک »  حکّ شده است.  یعنی صاحبان اصلی  این فیلم ، از نظر قانونی ، این کانال و تهیه کنندگانش هستند.

اما اینهمه دبدبه و کبکبه ، فیلم بی ارزش و بی معنایی را به وجود آورده است .

شیدا ظریفیان و رضا یوسف زاده طرّاحان نقّاشی ها و کارگردانان فیلم ،

یک :  اطلاعات و توانایی کافی  حرفه خودشان را ندارند .

 دو :  مطلقا فکر و دید بیژن مفید را برای آفریدن این اثر نفهمیده اند .

سه : با تکه تکه کردن متن اصلی صدا ، به خود اثر لطمه فراوان وارد کرده اند.  

کارگردانان ، برای نقّاشی های اولیه طرحهای زیبایی کشیده اند که به تنهایی زیباست اما ربطی به نقشها و تداوم کلامی داستان ندارد.  عدم استفاده از تکنیک و تکنولوژی فیلمهای نقّاشی  متحّرک طرح ها را در حرکتهای کوچکی محدود کرده است. (1) این طرّاحان فیلمنامه ندارند. ( استوری بورد) که برای فیلم نقاشی متحرک ضروری ست ، ندارند. صدای نمایشنامه را بدون توجّه به ارزشهای حرفه یی آن بر کامپیوتر گذاشته اند و برای بعضی کلمات مفاهیمی ترشیده اند که سریع به ذهنشان رسیده است . در لحظاتی از فیلم ایده های جالبی وجود دارد که فقط چند ثانیه طول میکشد. و متاسفانه ربطی به کار اصلی ندارد . ومفاهیم برعکس را تداعی میکند . دینامیسم فیلمهای نقّاشی متحرّک که عموما بر باند صدا و موسیقی تکیه دارد  درین فیلم غایب است. از دوساعت نمایش اصلی شهر قصّه ، حدود پنجاه دقیقه انتخاب شده است که با تلاش بسیار به نقاشی ها نمی چسبد و بی معنی میشود.

نمایش اصلی برای صحنه فکر شده بود . تداوم صحنه ها با آهنگهای معینی خطّ داستان را جلو میبرد . زبان شعر و انتخاب صداها و نوع بیان برای نقشها طوری فکر شده بود که یک لحظه تماشاچی خسته نشود.   

بی توجهی این تهیّه کنندگان بیگانه با حرفه ،  لطمه بزرگی به کار و ایده این جوانان تازه کار زده است. مسلما اگر سو استفاده و افکار تجاری بر آنان غالب نبود واگر واقعا به دنبال تهیّه یک فیلم حرفه یی بودند ، لابد به جستجوی ادمهای حرفه میرفتند. اما متاسفانه مثل همان بقالی های مال خر ، یک شاهکار نمایشی مفت و مجانی به دستشان افتاده است و دو جوان طرّاح را پیدا کرده اند که هر طور میتوانند چون گوشت قربانی تکه تکه اش کنند. همین پنجاه دقیقه بی معنا ی سرهم بندی شده هم به چهار قسمت تقسیم شده است که در آینده بتوانند به راحتی تبلیغات احتمالی را درآن بگنجانند.

خلاف حرفه یی این جوانان و تهیه کنندگان زیر پا گذاشتن حقوق مادی و معنوی افرینندگان این کار است  که خود این خلاف  به تنهایی آنان را از دنیای خلاقیّت هنری طرد میکند.

به امید روزی که تولید کنندگان کارهای فرهنگی دلسوز به فرهنگ ایران ، تصاویر اجرای اصلی با میزان سن فکر شده بیژن مفید و برداشت سینمایی هژیر داریوش فیلمساز مولف ،را باز سازی کنند. این اثر جزو اثار ملی ایران است و باید همان گونه حفظ شود.

در چنین روزی جوانان حرفه فیلم و تئاتر خواهند توانست با برداشتهای جدید و اقتباسهای تازه ، نکات دیگری به شاهکار بیژن مفید بیفزایند.

تا رسیدن آن روز

چپاول ادامه دارد به دنیای مافیای ایرانی مدرن انقلابی خوش آمدید.

[1] سافت ویر افتر افکت را میشود مجّانی  از اینترنت لود کرد. و بسیاری از جوانان با ذوق برای کلیپ ها ، برای فیلمهای کوچک کم خرجشان طرحهایشان را به حرکت در میاورند.