روز جمعه ۲۷ سپتامبر (پنجم مهر) باراک اوباما، رئیس‌جمهور ایالات متحده آمریکا در یک کنفرانس خبری در کاخ سفید اعلام کرد که با حسن روحانی، همتای ایرانی خود مکالمه تلفنی داشته است.
بنابر نوشته دویچه وله و خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام آمریکایی نوشته است که طرف ایرانی پیش از ترک نیویورک به یک گفتوگوی تلفنی میان روحانی و اوباما ابراز علاقه کرده بود. بر اساس این گزارش این مکالمه حداقل ۱۵ دقیقه طول کشیده است.
به گفته آقای اوباما، دو رئیس‌جمهور از تیم‌های خود خواسته‌اند که برای رسیدن به یک توافق فوری بر سر پرونده هسته‌ای ایران با یکدیگر همکاری داشته باشند. وی افزود: «با اینکه رسیدن به توافق دشوار است اما با روی کار آمدن دولت جدید (در ایران) یک فرصت منحصر به فرد برای رسیدن به تفاهم با تهران به‌دست آمده است.»
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایرانرئیسجمهور ایالات متحده آمریکا با بیان اینکه موانع مهمی برای حرکت رو به جلو و دستیابی به توافق وجود دارد تصریح کرد: «موفقیت به هیچ وجه تضمین شده نیست اما من معتقدم که ما می‌توانیم به یک راه حل جامع برسیم.»
در همین حال یک مقام آمریکایی تصریح کرد که ایالات متحده دولت اسرائیل را در جریان تماس تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی قرار داده بود. اسرائیل می‌گوید نگران دستیابی ایران به سلاح هسته‌ای است.
از سوی دیگر ایران و برخی کشورهای منطقه خاورمیانه نیز اسرائیل را متهم می‌کنند به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اجازه نظارت بر زرادخانه سلاح‌های هسته‌ای خود را نمی‌دهد.
پوشش گفت‌گوی تلفنی در توییتر روحانی
حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران در حساب کاربری توییتر خود بخش‌هایی از این گفت‌وگو را منتشر کرد. البته برخی نقل قول‌های منتشر شده بعدتر حذف شد.
توییتر حسن روحانی که در طول حضور وی در نیویورک فعالیت‌ها و سخنان وی را پوشش می‌داد نوشته است که در گفتوگوی تلفنی روحانی و اوباما، به اراده قوی سیاسی دو طرف برای یافتن راه حلی سریع برای مناقشه هسته‌ای ایران وغرب تأکید شده است.
در پیامی دیگر اشاره شده است که روحانی و اوباما در مورد چهار موضوع از جمله مسایل مربوط به منطقه گفت‌گو کرده‌اند. به گزارش رویترز، در پیامی دیگر که ظاهراً بعداً از توییتر روحانی حذف شد اوباما در پاسخ به جمله انگلیسی "روز خوبی داشته باشید" حسن روحانی به فارسی به وی پاسخ داده است: "خداحافظ".
اکانت توییتر روحانی (@HassanRouhani) همچنین نوشت که آقای اوباما برای رئیس‌جمهور ایران آرزوی سفر خوشی کرده است و از ترافیک سنگین شهر نیویورک عذر خواسته است.
این اولین تماس رسمی میان روسای جمهور ایالات متحده آمریکا و ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷ خورشیدی است. توییتر حسن روحانی همچون بسیاری دیگر از رسانه‌ها این تماس تلفنی را "تاریخی" خوانده است.
امیدواری به بهبود روابط
در شرایطی که عدم دیدار باراک اوباما و حسن روحانی برای برخی از تحلیل‌گران سیاسی علامتی منفی در عادی‌سازی روابط میان ایران و آمریکا قلمداد می‌شد، اتفاقات دو روز پایانی حضور روحانی در نیویورک امیدواری‌ها را افزایش داده است.
علی واعظ، تحلیل‌گر ارشد در "گروه بین‌المللی بحران" به خبرگزاری رویترز گفته است که "بزرگترین تابو" در سیاست ایران شکسته شده است و این آغاز یک دوره جدید است.
روز پنجشنبه نیز محمد جواد ظریف و جان کری وزیران خارجه ایران و آمریکا در حاشیه نشست وزیران خارجه ۵+۱ و ایران که با حضور کاترین اشتون برگزار شد، با یکدیگر دیداری دوجانبه داشتند که دو طرف آن را مثبت و سازنده ارزیابی کرده‌اند.
خبرگزاری‌های رسمی در ایران، خبر گفتوگوی تلفنی روحانی و اوباما را به سرعت پوشش دادند. خبرگزاری فارس و مهر که به جریان‌های اصول‌گرا وابسته هستند این خبر را در صدر گزارش‌های خود منتشر کردند.
بنابر نوشته بی بی سبی به گفته مقام های آمریکایی این مکالمه در ساعت دو و نیم بعد از ظهر روز جمعه و به مدت ۱۵ دقیقه صورت گرفته است.
به گفته آقای اوباما، او پس از گفت و گو با همتای ایرانی خود به این نتیجه رسیده است که دو کشور می توانند به یک توافق جامع برای پایان دادن به مناقشه هسته ای دست پیدا کنند.
آقای اوباما گفت راه رسیدن به توافق با ایران دشوار است ولی با به روی کار آمدن دولت جدید در این کشور یک فرصت استثنایی برای پیش بردن گفت و گوها پدید آمده است.
حسن روحانی در حال ترک نیویورک؛ او این عکس را در توییتر منتشر کرده است
به گفته یک مقام آمریکایی که خواسته نامش فاش نشود، آقای روحانی پیش از ترک نیویورک خواستار گفت و گوی تلفنی با آقای اوباما شده بود.
آقای روحانی هم با انتشار پیام هایی در شبکه اجتماعی توییتر بخش هایی از مکالمه خود با باراک اوباما را نقل کرده است.
به نوشته آقای روحانی او به باراک اوباما گفته است که با عزم سیاسی می توان به سرعت به اختلافات بر سر برنامه اتمی ایران پایان داد.
آقای روحانی همچنین به باراک اوباما گفته است که به تعامل با اعضای گروه ۱+۵، به خصوص ایالات متحده در هفته ها و ماه های آینده امیدوار است.
آقای روحانی نوشت در پایان مکالمه او برای آقای اوباما آرزو کرده که روز خوبی داشته باشد و رئیس جمهوری آمریکا هم به فارسی گفته است: خداحافظ.
حسن روحانی در توییتی که بعدا حذف شد، نوشت که آقای اوباما برای او آرزوی سفری خوش داشته و بابت ترافیک سنگین نیویورک عذرخواهی کرده است.
این نخستین تماس روسای جمهوری ایران و آمریکا در سه دهه گذشته است.
به گفته یک مقام ارشد دولت آمریکا بخش عمده ای از گفت و گوی تلفنی باراک اوباما و حسن روحانی به مناقشه هسته ای ایران با غرب اختصاص داشت ولی آقای اوباما درباره وضع زندانیان آمریکایی در ایران هم ابراز نگرانی کرده است.
وزرای خارجه ایران و آمریکا نیز روز پنجشنبه در حاشیه مذاکرات جمهوری اسلامی و گروه ۱+۵ در نیویورک با هم دیدار داشتند و برای ادامه مذاکرات اتمی در ژنو در ماه آینده توافق کردند.
مکالمه تاریخی
تصویر منتشر شده به وسیله کاخ سفید از لحظه مکالمه باراک اوباما با حسن روحانی
باراک اوباما و حسن روحانی ارشدترین مقام های آمریکایی و ایرانی هستند که از زمان تصرف سفارت ایالات متحده در تهران به وسیله "دانشجویان پیرو خط امام" با یکدیگر گفت و گو کرده اند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران در کنفرانس مطبوعاتی که صبح جمعه داشت با استقبال از "تغییر لحن" مقام های غربی، به خصوص رئیس جمهوری ایالات متحده گفت برنامه‌ریزی‌هایی برای دیدار او و باراک اوباما انجام شده بود اما این دیدار با توجه به دهه‌ها تنش میان دو کشور پیچیدگی‌هایی داشت که مانع از انجام آن شد.
روسای جمهوری ایران و آمریکا سه شنبه در مجمع عمومی سازمان ملل متحد سخنرانی کردند و برخلاف پیشبینی های صورت گرفته این دو با هم رو در رو نشدند.
به گفته یک مقام آمریکایی تماس تلفنی روسای جمهوری ایران و آمریکا با ابتکار عمل آقای روحانی صورت گرفته است.
اما خبرگزاری رویترز به نقل از یکی از نزدیکان آقای روحانی گزارش کرده که تماس آقای اوباما برای رئیس جمهوری ایران غیرمنتظره بوده است.
به گفته آقای اوباما، او و حسن روحانی توافق کردند که به وزرای خارجه خود ماموریت دهند تا برای رسیدن به یک توافق تلاش کنند.
آقای اوباما که در کاخ سفید صحبت می کرد، گفت: "در حالی که مطمئنا موانع مهمی بر سر راه پیشرفت (گفت و گوها) وجود دارد و موفقیت آن به هیچ وجهی تضمین نشده است، من بر این باورم که می توانیم به یک راه حل جامع دست پیدا کنیم."
بعضی از نقل قول های آقای روحانی از همتای آمریکایی خود از توییتر حذف شدند
آقای اوباما همچنین گفت: "ما متوجه چالش های پیش رو هستیم، همین واقعیت که این اولین تماس میان رؤسای جمهور آمریکا و ایران از سال ۱۹۷۹ بود نشان دهنده بی اعتمادی عمیق میان دو کشور است اما همزمان چشم انداز حرکت به آن سوی این تاریخ دشوار را به ما نشان می دهد."
آقای اوباما تاکید کرد که حل مساله مربوط به برنامه اتمی ایران همچنین می تواند کمک زیادی به باز کردن فصلی تازه در روابط دو کشور براساس تامین منافع و احترام متقابل کند.
حسن روحانی هم در توییتر نوشته که دو طرف توافق کردند برای حل و فصل دیگر موضوع ها از جمله مسائل منطقه ای زمینه سازی کنند.
دیپلماسی توییتری
خبر گفتوگوی تلفنی روسای جمهوری ایران و آمریکا پیش از آن که به وسیله آقای اوباما اعلام شود، به وسیله آقای روحانی در شبکه اجتماعی توییتر منتشر شد.
حساب کاربری آقای روحانی علاوه بر انتشار بخش هایی از گفت و گوی دو رئیس جمهور، یکی از پیام های حساب کاربری وزارت امور خارجه آمریکا را منتشر (ری توییت) کرد.
این پیام به نقل از جان کری مکالمه تلفنی دو رئیس جمهور را تاریخی خوانده و با اشاره به دیدار وزرای خارجه آمریکا و ایران، از قدم های اولیه در برقراری گفت و گو بین دو کشور را خوب توصیف کرده است.
همزمان، حساب کاربری کاخ سفید در توییتر تصویر آقای روحانی در هواپیمای عازم ایران را که پیش تر به وسیله او در این شبکه اجتماعی منتشر شده بود، بازنشر کرده است.
'اطلاع‌رسانی به اسرائیل'
کاخ سفید دولت اسرائیل را از مکالمه باراک اوباما و حسن روحانی مطلع کرده است.
به گفته یک مقام آمریکایی که از او نام برده نشده، دولت آمریکا گفته است که دولت اسرائیل حق دارد به وعده های ایران برای حل و فصل نگرانی های بین المللی از برنامه اتمی خود بدبین باشد و ایالات متحده قصد دارد اسرائیل را در جریان تماس های آتی خود با ایران بگذارد.
بنیامین نتانیاهو دوشنبه آینده در واشنگتن با باراک اوباما دیدار می کند.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.
افزودن دیدگاه جدید