وال استریت ژورنال: آمریکا، اسرائیل و کشورهای عرب خاورمیانه نشست محرمانه برای هماهنگی نظامی در مقابل ایران داشتند

 

نشریه وال استریت ژورنال به نقل از مقامات آمریکا و منطقه نوشته ایالات متحده در نشستی محرمانه با نظامیان ارشد اسرائیل و کشورهای عرب، راه‌های مقابله با توانایی‌های موشکی و پهپادی رو به رشد ایران را بررسی و هماهنگ کرده است.

به نوشته این روزنامه در این مذاکرات که در ماه مارس در شرم‌الشیخ مصر برگزار شد، برای اولین بار چنین طیفی از افسران عالی‌رتبه اسرائیلی و عرب تحت نظارت ارتش آمریکا برای بررسی چگونگی مقابله با یک تهدید مشترک ملاقات کردند.

این نشست در حالی برگزار شده که اسرائیل و همسایگانش در مرحله اولیه یک همکاری نظامی احتمالی هستند و گفته شده در این نشست افسران ارشد نظامی اسرائیل، عربستان سعودی، قطر، مصر و اردن شرکت داشته‌اند.

امارات متحده‌عربی و بحرین نیز افسرانی را به این نشست اعزام کرده بودند و ژنرال فرانک مک کنزی، رئیس وقت فرماندهی مرکزی آمریکا نماینده ایالات متحده بوده است.

وال استریت ژورنال نوشته چنین همکاری نظامی‌ای چند دهه پیش ممکن تلقی نمی‌شد. فرماندهان آمریکایی در خاورمیانه کشورهای عرب را برای هماهنگ کردن دفاع هوایی خود بدون دخالت اسرائیل تشویق می‌کردند در حالیکه بسیاری از این کشورها، اسرائیل را دشمن تلقی می‌کردند.

به نوشته وال استریت ژورنال این گفتگوها را اکنون تحولات متعددی امکان‌پذیر کرده از جمله «ترس‌ مشترک از ایران»، بهبود روابط سیاسی کشورهای عرب با اسرائیل پس از «پیمان ابراهیم» و همچنین تصمیم دولت ترامپ در ژانویه ۲۰۲۱ برای گسترش منطقه تحت پوشش فرماندهی مرکزی که شامل اسرائیل هم هست.

یکی دیگر از عوامل توسعه همکاری نظامی، تمایل کشورهای عرب برای دسترسی به فناوری و تسلیحات دفاع هوایی اسرائیل در زمانی است که ایالات متحده اولویت‌های نظامی خود را به سمت مقابله با چین و روسیه تغییر می‌دهد.

با این حال همکاری کشورهای خاورمیانه در دفاع هوایی راه درازی در پیش دارد و هنوز از نظر دیپلماتیک موضوعی حساس است.

سرهنگ جو بوچینو، سخنگوی فرماندهی مرکزی آمریکا، در بیانیه‌ای نشست شرم‌الشیخ را تایید نکرد اما بر تعهد قاطع به افزایش همکاری‌های منطقه‌ای تاکید کرد و توسعه ساختار یکپارچه دفاع هوایی و موشکی برای حفاظت از نیروی‌های آمریکا و شرکایش در منطقه‌.

او ایران را «عامل اصلی بی‌ثباتی» در خاورمیانه خواند.

به نوشته وال استریت ژورنال سخنگویان اسرائیل و کشورهای عرب به جز امارات از اظهار نظر در مورد این نشست خودداری کردند یا به درخواست اظهار نظر پاسخ ندادند.

امارات در بیانیه‌ای گفت: «امارات متحده عربی طرف هیچ اتحاد نظامی یا همکاری منطقه‌ای نیست که هدفش کشور خاصی باشد».

«علاوه بر این، امارات متحده عربی از هیچ گونه بحث رسمی در رابطه با چنین اتحاد نظامی منطقه‌ای آگاه نیست.»

وال استریت ژورنال به نقل از افراد آشنا با این مذاکرات نوشت مذاکرات در شرم‌الشیخ در سطح بالایی صورت گرفت اما پیش از آن، بحث‌هایی محرمانه در سطح پایین بین این کشورها در جریان بود و سناریوهای فرضی برای شناسایی و دفاع مشترک در برابر تهدید هوایی را بررسی کرده بودند.

بر اساس این گزارش، شرکت‌کنندگان در مورد روش‌های اطلاع‌رسانی سریع هنگام شناسایی تهدید هوایی به توافق اصولی دست یافتند. این کار در حال حاضر با تلفن یا رایانه انجام می‌شود اما نه به سبک ارتش ایالات متحده، از طریق هم‌رسانی پرسرعت دیجیتال.

افراد آشنا به جلسه همچنین گفته‌اند این تفاهم الزام‌آور نیست.

گام بعدی جلب حمایت رهبران سیاسی برای تدوین ترتیبات اطلاع‌رسانی و تعیین منافع رهبران خاورمیانه در گسترش همکاری است.

منبع تصویر،GETTY IMAGES

حمایت پادشاه اردن از یک ائتلاف نظامی در خاورمیانه

در همین حال ملک عبدالله دوم، پادشاه اردن به شبکه سی‌ان‌بی‌سی گفته است از تشکیل یک ائتلاف نظامی شبیه به ناتو در خاورمیانه حمایت می‌کند.

نسخه کامل این مصاحبه قرار است اوایل ماه ژوئیه، هفته آینده، پخش شود اما سی‌ان‌بی‌سی بخش‌های کوتاهی از آن را جمعه پخش کرد.

پادشاه اردن به این تلویزیون‌ آمریکایی گفت برای اینکه چنین ائتلافی بین «کشورهای هم‌نظر» ایجاد شود باید دستور کار بسیار روشن باشد وگرنه «همگان را گیج خواهد کرد».

با این حال او گفت اگر پیشنهاد تشکیل این ائتلاف مطرح شود از اولین کسانی خواهد بود که از آن حمایت می‌کند

ناتو یک ائتلاف نظامی است که علاوه بر کشورهای اروپایی و کانادا، آمریکا نیز در آن حضور دارد.

بر اساس منشور این ائتلاف، حمله به یکی از اعضای ناتو، حمله به همه اعضا تلقی می‌شود و همه اعضا از آن کشور دفاع خواهند کرد.

در دولت دونالد ترامپ، گام‌هایی برای تشکیل ائتلافی نظامی در خاورمیانه برداشته شد که به برپایی کنفرانس «ائتلاف استراتژیک خاورمیانه» یا «مسا» در سال ۲۰۱۹ میلادی انجامید.

کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به همراه اردن در این کنفرانس حضور داشتند.

 

درخواست اسرائیل برای تشکیل ائتلاف نظامی ضد ایران

حدود دوازده روز پیش، بنی گانتز وزیر دفاع اسرائیل خواستار تقویت نظامی کشورهای عرب منطقه و اسرائیل به رهبری آمریکا شد: «اسرائیل و کشورهای عرب که نگرانی‌های مشترکی در مورد ایران دارند، باید توانایی‌های نظامی خود را با حمایت آمریکا تقویت کنند.»

او گفت برای مقابله با «جنگ طلبی ایران»، فقط همکاری کافی نیست بلکه به «نیرویی منطقه‌ای به رهبری آمریکا نیاز است که توان (نظامی) همه طرف‌ها را تقویت کند.»

در همین حال جو بایدن قصد دارد اواسط ژوئیه، ماه آینده میلادی، از اسرائیل و عربستان سعودی دیدن کند.

بر اساس گزارش‌ها سفر آقای بایدن شامل دیدار از اسرائیل، سرزمین‌های فلسطینی و عربستان سعودی است. تلویزیون دولتی عربستان می‌گوید رئیس‌جمهور آمریکا در نشستی هم با سران کشورهای خلیج فارس، مصر، اردن و عراق شرکت خواهد کرد.

برنامه هسته‌ای ایران و مذاکرات بین‌المللی برای احیای برجام که تاکنون بی‌ثمر مانده هم احتمالا از جمله موضوعات گفتگوهاست.

ایران و اسرائیل روابط سیاسی با یکدیگر ندارند و مناسباتشان در حال حاضر بسیار پرتنش است.

نخست وزیر عراق در تهران: با ایران درباره آرامش در منطقه توافق کردیم

مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق که پس از سفر به عربستان سعودی و دیدار با محمد بن سلمان ولیعهد این کشور به تهران سفر کرد، گفت با جمهوری اسلامی درباره آرامش در منطقه توافق کرده است.

به گزارش خبرگزاری رسمی عراق، الکاظمی پس از دیدار با ابراهیم رئیسی در تهران، در یک نشست خبری مشترک با او گفت: «ما توافق کردیم از آتش‌بس در یمن و منطقه حمایت کنیم و توافق کردیم که بر چالش‌های امنیتی غذایی در منطقه غلبه کنیم و همکاری‌های دوجانبه میان عراق و ایران را تقویت کنیم.»

همزمان خبرگزاری جمهوری اسلامی گزارش داد که رئیسی در این نشست گفت: «بدون تردید ادامه این جنگ را بی حاصل می‌دانیم و معتقدیم جز رنج به مردم حاصل دیگری ندارد و هر چه زودتر باید این جنگ خاتمه یابد و آتش بس می تواند گامی در حل مسائل یمن و گفت و گو هایی که بین یمنی‌ها صورت خواهد گرفت، باشد.»

بر اساس این گزارش، رئیسی در این نشست خبری همچنین بار دیگر موضع مقام‌های جمهوری اسلامی درباره عادی‌سازی روابط کشورهای عربی با اسرائیل را تکرار کرد و گفت عادی‌سازی این روابط «به هیچ وجه امنیت‌ساز» برای اسرائیل نخواهد بود.

مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق در حالی روز یکشنبه پس از سفر به عربستان سعودی وارد تهران شد که دفتر رسانه‌ای نخست‌‌وزیر عراق اعلام کرد در دیدار الکاظمی با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی، بر نقش بغداد در نزدیک‌تر کردن دیدگاه‌های منطقه و پیشبرد تلاش‌های آرام و گفت‌وگوهای سازنده روبه‌جلو تاکید شده است.

همچنین خبرگزاری رسمی عراق روز یکشنبه به نقل از دفتر رسانه‌ای نخست وزیر این کشور درباره دیدار نخست وزیر عراق و ولیعهد عربستان سعودی نوشت: «در این دیدار بر تقویت یکپارچگی اقتصادی و همکاری‌های منطقه‌ای به گونه‌ای که موجب توسعه پایدار در منطقه شود و همچنین تقویت تلاش‌های دوجانبه برای مقابله با بحران‌های اقتصادی تاکید شد.»

دیدار نخست وزیر عراق با ولیعهد عربستان سعودی

الکاظمی روز شنبه در اولین مرحله از سفر منطقه‌ای خود وارد جده شد و سپس با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی دیدار و گفت‌وگو کرد.

نخست وزیر عراق و هیات همراهش صبح روز یکشنبه به مکه رفت و مراسم مذهبی عمره را به جا آورد.

خبرگزاری فرانسه روز شنبه به نقل از یک منبع در دفتر نخست وزیر عراق نوشت که الکاظمی در چارچوب میانجیگری بغداد برای ازسرگیری روابط میان ایران و عربستان سعودی این سفر را انجام می‌دهد.

روابط ایران و عربستان سعودی به دنبال حملات دی‌ماه ۹۴ به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد قطع شد اما از فروردین سال گذشته گفت‌وگوهایی بین دو کشور به میزبانی عراق آغاز شده و تاکنون پنج دور آن برگزار شده است.

پاییز سال گذشته، عبدالله المعلمی، سفیر عربستان سعودی در سازمان ملل، گفت ریاض خواهان گفت‌وگوهای اساسی‌تر با تهران است تا به رفتار جمهوری اسلامی در منطقه هم پرداخته شود، اما ایران تاکنون مذاکرات را «به بازی گرفته است».

با این حال، نخست وزیر عراق در پایان دور پنجم مذاکرات تهران و ریاض گفت که متقاعد شده که توافق بین جمهوری اسلامی و عربستان سعودی «نزدیک» است.

یکی از مقام‌های کابینه الکاظمی که نامش فاش نشده درباره سفر او به عربستان سعودی و ایران به خبرگزاری فرانسه گفت در دیدارهای رسمی این سفر، «موضوعات بسیار مهمی که به میانجیگری عراق برای احیای روابط دیپلماتیک میان عربستان سعودی و ایران مربوط می‌شود، پرداخته خواهد شد.»

در حالی که خود عراق اکنون با بحران سیاسی مواجه است و چندین ماه پس از برگزاری انتخابات پارلمانی هنوز دولت جدید بغداد تشکیل نشده، این مقام عراقی اضافه کرد: «این سفرها به مسائل سیاسی داخلی عراق مربوط نمی‌شود. گفت‌وگوهای مربوط به تشکیل دولت جدید عراق ربطی به این سفرها ندارد.»

عربستان سعودی و جمهوری اسلامی بر سر بحران یمن دچار اختلافند. در حالی که یک ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی از دولت قانونی یمن که از سوی سازمان ملل متحد نیز به رسمیت شناخته می‌شود حمایت می‌کند، شبه‌نظامیان شیعی حوثی مورد حمایت جمهوری اسلامی هستند.

همچنین عربستان سعودی پیشتر بارها اعلام کرده که جامعه بین‌المللی علاوه بر گفت‌وگو درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی، باید درباره برنامه موشکی ایران و همچنین مداخله‌های تهران در منطقه با جمهوری اسلامی گفت‌وگو کند.