به دنبال انتشار خبر ارسال نامه محمد خاتمی رییس جمهوری پیشین ایران به خامنهای که در آن بر «وفاداری» اصلاحطلبان به رهبر و تلاش آنان برای «حفظ نظام» تاکید شده، برادر و رییس دفتر محمد خاتمی اصل نامه را تایید کرد.
پایگاه «خاتمی مدیا» به نقل از علی خاتمی که ریاست دفتر محمد خاتمی را بر عهده دارد نوشت که او «هرجا و هر مناسبتی اقتضاء کند دغدغههای خود را عملا به دور از تبلیغات دنبال» میکند.
برادر محمد خاتمی با این حال اضافه کرد: «آنچه به این مقدار راجع به محتوای نامه بیان میشود ناشی از حدسیات و گمانهزنی است.»
پیشتر پایگاه خبری رویداد۲۴ در گزارشی از این نامه خبر داده و نوشته بود خاتمی در آن، اصلاحطلبان را «نیروهای وفادار به رهبر و نظام» معرفی کرد که «توان خود را برای حفظ نظام گذاشتهاند.»
بر اساس این گزارش، نامه خاتمی با اشاره به گذشته او آغاز شده، «با دغدغههایش برای انقلاب» ادامه یافته و او سپس تاکید کرده که «هیچگاه علیه انقلاب و رهبری و حاکمیت» نبوده است.
در حالی که برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ایران نزدیک است، به نوشته رویداد۲۴، خاتمی در ادامه از «نقش مهم» خامنهای «در محوریت انقلاب» سخن گفته و خواسته که «رهبری از این نقش برای حضور همه نیروهای سیاسی استفاده کند».
این وبسایت خبری ادامه داد: «ظاهرا در نامه به مسائلی همچون مذاکرات با آمریکا و انتخابات ۱۴۰۰ و حصر نیز اشاراتی شده و از خامنهای درخواست شده که این مسائل در دوره کنونی حل شود، زیرا اگر این مسائل به صورت حل نشده به آینده موکول شود، مشکلات سختی برای جمهوری اسلامی به جا خواهد گذاشت.»
رویداد۲۴ اضافه کرد: «محتویات این نامه را در حقیقت میتوان به عنوان حسننیت محمد خاتمی خواند که خواسته همچون گذشته، خود را در چارچوب انقلاب و حاکمیت حفظ کند تا با توجه به نزدیکی به انتخابات ۱۴۰۰ موضوع مشارکت بالای مردم در دستور کار همه جریانهای سیاسی به ویژه اصلاحطلبان قرار بگیرد.»
بر اساس این گزارش، این نامه «چند ده صفحهای» و «به دستخط خود خاتمی» بوده و علی خاتمی برادر بزرگتر محمد خاتمی، این نامه را «به یکی از مقامهای عالیرتبه در بیت رهبری» تحویل داده است.
همزمان محمدجواد حقشناس، عضو شورای مرکزی حزب اعتماد ملی، در این باره به ایلنا گفته است: «این نامه تقریبا برای دو ماه گذشته است و در مجموع ۳۷ صفحه است.»
به گفته حقشناس، خاتمی در این نامه درباره «دغدغهها و آینده انقلاب و کشور» با خامنهای صحبت کرده و «برای دهه پیشرو راه حلهایی ارایه کرده» است.
رهبر جمهوری اسلامی از زمان تحویل دولت به احمدینژاد در سال ۸۴، دیدار با خاتمی را نپذیرفته و نامهها و پیامهای او را بدون پاسخ گذاشته است.
محمد خاتمی به رهبر انقلاب نامه نوشت +جزییات نامه
رویداد۲۴ - آخرین دیدار رسمی سیدمحمد خاتمی با آیت الله خامنهای سال ۸۴ بود؛ زمانی که قرار بود دولت هشتم به محمود احمدی نژاد تحویل داده شود. از آن زمان تا کنون دیداری میان رهبر ایران و رییس جمهور پیشین انجام نشده است. هر چند از سال ۸۴ تا ۸۸ سید محمد خاتمی در برخی از مراسمات مانند عزاداری ماه محرم در حسینیه امام خمینی حضور مییافت، اما بعد از حوادث انتخابات ۸۸ این دیدارها به کلی قطع شد.
حتی زمانی که رهبری برای عمل جراحی در بیمارستان بود، تقریبا تمام مسئولان کشور و حتی بازیگران و نویسندگان برای عیادت نزد ایشان رفتند، اما ظاهرا به سیدمحمد خاتمی اجازه عیادت داده نشد. با این حال این روابط به صورت ضمنی و گاه یکطرفه ادامه داشته است؛ از جمله سال ۹۳ که آیت الله خامنهای عمل کرده بود، سیدمحمد خاتمی در نامهای به رهبری خوشحالی خود از موفقیتآمیز بودن عمل را اعلام کرد: «خبر عمل جراحی موفقیتآمیز انجام شده موجب مسرت اقشار مختلف در خارج و داخل کشور به ویژه ملت بزرگ ایران گردید. گزارش رییس محترم گروه پزشکی آرامبخش خاطر همه علاقهمندان در سراسر کشور شده است. با کمال خرسندی از سلامت وجود مبارک، عافیت جنابعالی و دوام عمر شریف را از خداوند بزرگ مسالت داریم. امید است عنایت خاصه حضرت بقیه الله اروحنا له الفدا همواره و در همه حال شامل وجود مبارک باشد. ایام عزت مستدام.»
پیش از این سیدمحمد خاتمی زمانی که تهدیدهای ترامپ افزایش یافته بود، طرحی به نام «آشتی ملی» پیشنهاد کرده بود و میخواست با همافزایی همه نیروهای کشور، جبههای در مقابل آمریکا ایجاد کند. با این حال این پیشنهاد مورد موافقت قرار نگرفت. آن زمان رهبر انقلاب گفته بود: «مگر مردم با هم قهر هستند که بخواهند آشتی کنند؟ قهری وجود ندارد، البته مردم ما با کسانی که در سال ۸۸ به روز عاشورای حسینی اهانت کردند و با قساوت و لودگی و بیحیایی، جوان بسیجی را در خیابان لخت کردند و کتک زدند، قهر هستند و با آنها آشتی هم نمیکنند.»
بار دیگر پس از درگذشت مادر سیدمحمد خاتمی، رهبر انقلاب پیامی تسلیتی فرستاد، اما گیرنده این پیام خواهر سیدمحمد خاتمی بود و با تمام اختلافاتی که در میان بود، به حرمت آیت الله خاتمی پیام تسلیت ارسال شد. پس از آن دیگر هیچ ارتباطی وجود نداشت تا مدتی پیش که رویداد۲۴ کسب اطلاع کرده که سیدمحمد خاتمی نامهای بلند به رهبری ارسال کرده و از ایشان درخواست کرده مشکلات موجود در کشور را حل کند.
محتوای نامه خاتمی به رهبر انقلاب
با اینکه دو سه بار پیشنهاد سیدمحمد خاتمی مورد موافقت قرار نگرفته، اما او بار دیگر دست به کار شده و نامهنگاری کرده است. اطلاعاتی که به رویداد۲۴ رسیده از این نامه، نامه بلندی بوده و با بیان سابقه و گذشته سیدمحمد خاتمی و خانواده او و اینکه «من که بودم و که هستم» آغاز شده و با دغدغههایش برای انقلاب ادامه یافته و با طرح این سوابق بر این پیام تاکید شده که او «هیچگاه علیه انقلاب و رهبری و حاکمیت» نیست.
سیدمحمد خاتمی در ادامه نامه از نقش مهم آیت الله خامنهای در محوریت انقلاب سخن گفته و خواسته که رهبری از این نقش برای حضور همه نیروهای سیاسی استفاده کند. آنگونه که رویداد۲۴ کسب اطلاع کرده در این نامه اصلاح طلبان نیروهای وفادار به رهبر و نظام معرفی شدهاند که توان خود را برای حفظ نظام گذاشتهاند.
در نامه خاتمی چالشها و موضوعات پیش روی نظام مطرح شده و از رهبری رهنمود خواسته است. ظاهرا در نامه به مسائلی همچون مذاکرات با آمریکا و انتخابات ۱۴۰۰ و حصر نیز اشاراتی شده و از آیت الله خامنهای درخواست شده که این مسائل در دوره کنونی حل شود، زیرا اگر این مسائل به صورت حل نشده به آینده موکول شود، مشکلات سختی برای جمهوری اسلامی به جا خواهد گذاشت.
این نامه چند ده صفحهای به دستخط خود سیدخاتمی بوده است و ظاهرا خاتمی خواسته فقط خودش در جریان باشد، به همین دلیل است که خیلی اطرافیان خاتمی از جزییات نامه باخبر نیستند اما رویداد۲۴ توانسته تایید ارسال این نامه توسط چند فرد نزدیک به سیدمحمد خاتمی را دریافت کند.
طبق اطلاعاتی که رویداد۲۴ به دست آورده نامه توسط سیدعلی خاتمی برادر بزرگتر سیدمحمد خاتمی به یکی از مقامات عالی رتبه در بیت رهبری تحویل داده شده است. سیدعلی خاتمی زمانی رییس دفتر رییس جمهور بود که هنوز هم اعتبار خوبی در بیت رهبری دارد.
محتویات این نامه را در حقیقت میتوان به عنوان حسن نیت سیدمحمد خاتمی خواند که خواسته همچون گذشته خود را در چارچوب انقلاب و حاکمیت حفظ کند تا با توجه به نزدیکی به انتخابات ۱۴۰۰ موضوع مشارکت بالای مردم در دستور کار همه جریانهای سیاسی به ویژه اصلاحطلبان قرار بگیرد. این حسن نیت در دوره افزایش قیمت بنزین نیز وجود داشت و خاتمی پس از اعتراضات آبان ۹۸ گفته بود: «دولت باید بسیار سپاسگزار رهبری باشد که با موضعگیری خود امواج مخرب سازمان داده شده علیه دولت و ملت را به محاق بردند.»
واکنشها به نامه خاتمی چه خواهد بود؟
بخشی از اصولگرایان معتقدند جریان اصلاح طلب و مشخصا چهرههایی همچون سیدمحمد خاتمی حق بازگشت به قطار انقلاب را ندارند. هنگام انتشار نامه پیشین، روزنامه رسالت در مطلبی خاتمی را اهل «فتنه و بغی» توصیف کرده بود و نوشت: «خیرخواهانه و از سر دلسوزی از شما میخواهیم به این رویه یکی به نعل و یکی به میخ زدن پایان دهید و با این دست رفتارها، شیپور بازگشت به دامان نظام را از سرگشاد آن نزنید.»
زمان انتشار آن نامه، چند ماه قبل از انتخابات مجلس دهم بود و اصولگرایان ارسال چنین نامهای را «باز کردن راه برای اصلاح طلبان در انتخابات مجلس» خوانده بودند؛ از جمله سایت جهان نیوز که در مصاحبهای به نقل از سروری نوشت «خاتمی و اصلاحطلبان قصد دارند تا با اقداماتی از این دست، به بازسازی وجهه ازدسترفته خود بپردازند.»
حمید رضا ترقی عضو موتلفه اسلامی هم معتقد بود «هدف اصلاحطلبان این است که با مهندسی کردن افکار عمومی جامعه و رسانهای کردن اینگونه نامهها خودشان را بر نظام تحمیل کنند.»
خاتمی در نامه «عذرخواهی از مردم» که قبلا منتشر کرده بود، مشخصا به «رفع حصر»، «تغییر نگاه رسانه ملی»، «آزادی زندانیان سیاسی و عقیدتی» و «ایجاد فضای باز، امن و آزاد سیاسی» اشاره کرده است.
اگرچه اصولگرایان معتقدند نگاه رهبری به اصلاح طلبان و سیدمحمد خاتمی، نگاهی خصمانه است اما اسحاق جهانگیری در گفتوگویی چنین مسئلهای را رد کرده و گفته انتقاداتی وجود داشته اما نگاه کلی رهبری به خاتمی مثبت بوده است: «من رفته بودم از طرف جریان اصلاحات صحبت کنم، ویژگیهایی از آقای خاتمی گفتم، تعبیر مقام معظم رهبری این بود که من آقای خاتمی را روحانی تمیزی میدانم که نه آلودگی مالی دارد و نه آلودگی اخلاقی. البته انتقاداتی هم داشتند و گفتند.»
احتمالا اشاره جهانگیری به تعبیر مثبت رهبری، همان تعبیری بود که بعدا درباره نامه به نقل از آیت الله خامنهای گفته شد: «نامه خاتمی را دو بار خواندم، نامه نجیبانه نوشته شده بود اما آقای خاتمی ناآگاهی دارد که باید به وی اطلاعات صحیح داده شود.»
البته جهانگیری در همان گفتوگو تلویحا تایید کرده که سردار سلیمانی قرار بوده برای حل مشکلات میانجیگری کند اما با ترور و شهادت او این موضوع متوقف شده است.
ارسال نامه جدید خاتمی به آیت الله خامنهای، احتمالا پیامدهای زیادی دارد؛ از جمله اینکه همانطور که در آستانه انتخابات مجلس دهم اصلاح طلبان متهم به «تمایل به حضور در قدرت و به بازی گرفته شدن» بودند، این بار که نامه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ ارسال شده، همان اتهامات تکرار خواهد شد.
چه شد که رهبر اصلاحات دست به دامان رهبر انقلاب شد؟
محمد خاتمی در نامهای ۳۷ صفحهای بر وفاداری خود و گروهش به علی خامنهای تاکید کرده است
امیر سلطانزاده - ایندیپندنت فارسی، خبر ارسال نامه سید محمد خاتمی، به علی خامنهای، از سوی رسانههای نزدیک به اصلاحطلبان مورد توجه بسیاری قرار گرفته است. با توجه به نزدیکی انتخابات و وجود شواهد متعدد مبنیبر عدم اقبال اکثریت به شرکت در آن، به نظر میرسد این نامه نوعی تلاش برای استفاده اصلاحطلبان از مشروعیت از دست رفته حکومت در انتخابات قبلی است. متن اصلی نامه منتشر نشده است، اما با رجوع به رسانههای اصلاحطلب میتوان بخشی از فحوای نامه را درک کرد. به نظر میرسد خاتمی عامدانه از رسانهای کردن متن این نامه خودداری کرده است. اما آنچه که بیش از هر چیز در متن نامه جلبتوجه میکند، تاکید او بر وفاداری اصلاحطلبان به نظام و رهبر جمهوری اسلامی است.
به نظر میرسد بیان این نکته تلاشی از سوی خاتمی است تا ثابت کند که این گروه همچنان قابلاعتماد هستند و رهبر جمهوری اسلامی میتواند به شورای نگهبان اجازه دهد تا برخی از چهرههای جذابتر جناح آنها از نظارت استصوابی گذر کنند. اگرچه خاتمی در متن نامه از در صلح و تضرع وارد شده است، اما اشاره وی به انتخابات ریاست جمهوری آینده نشان از آن دارد که خاتمی به شکل تلویحی نسبت به عدم مشارکت اکثریت مردم در انتخابات، به رهبر جمهوری اسلامی هشدار داده است.
نظرسنجیهای متعددی که این روزها از سوی نهادهای غیررسمی منتشر میشود نشان میدهد که اکثریت مردم اقبالی به حضور در انتخابات ندارند. این خبر قطعاً بهصورت رسمی و دقیقتر در اختیار علی خامنهای نیز قرار دارد.
ازاینرو خاتمی سعی دارد تا هشدار دهد که تنها راه جمهوری اسلامی برای برگزاری انتخابات پرشور و کسب مشروعیت، استفاده از حضور اصلاحطلبان است. گروهی که در انتخابات مجلس پیشین، هم از سوی شورای نگهبان منکوب شدند و هم به دلیل استقبال نکردن مردم از انتخابات توفیقی نیافتند. آمارها نشان میدهد که در انتخابات میاندورهای مجلس در برخی شهرها مانند کرج و کرمانشاه مشارکت به زیر ۱۰ درصد و حتی به ۶ درصد رسید.
از سوی دیگر برای بسیاری از مردمی که به تجربه دریافتهاند که ساختار جمهوری اسلامی اساسا پتانسیل اصلاح و بهبود را ندارد، اذعان خاتمی به وفاداری به رهبر جمهوری اسلامی که سررشته تمامی امور و مشکلات فعلی به دست اوست، ثابت می کند که اصلاح طلبان نیز دیگر قصد ندارند حتی به صورت صوری، نقش اپوزسیون داخل کشور را بازی کنند.
گروهی که از خرداد سال ۷۶ با فروش امید به اصلاح و شعار آزادی بارها و بارها طبقه متوسط را به دنبال خود کشید و سد این راه را هسته سخت قدرت و رهبر جمهوری اسلامی معرفی می کرد، حال به طور تمام قد از سوی رهبرش خود را مطیع و وفادار به علی خامنه ای معرفی میکند. اما مشخص نیست که این نامه چقدر میتواند برای اندک حامیان باقی مانده اصلاحات مثبت ارزیابی شود.
به طور سنتی حامیان اصلاحات در مخالفت با عملکرد جمهوری اسلامی و در تلاش برای عبور از خطوط قرمز آن، پشت اصلاحطلبان میایستادند. اما حال یقین حاصل شده که قرار نیست اصلاحطلبان از خطوط ترسیم شده رهبر جمهوری اسلامی گذر کنند و فعالیت در همین چهارچوب را کافی میدانند. در این شرایط حتی شکلگیری مجلسی مانند مجلس ششم نیز دیگر حتی سقف آرزوی خاتمی و حامیانش نیز به شمار نمیرود.
بهعبارتدیگر به نظر میرسد این نامه بیش از آنکه بتواند راه اصلاحطلبان را به درون حاکمیت هموارتر کند، پشتپا به اندک حامیان باقیمانده آنها است. شاید خاتمی نیز قصد دارد با تغییر استراتژی خود را در چهارچوب ترسیم شده از سوی رهبر جمهوری اسلامی بازتعریف کند و این نامه نیز اعلام همین موضوع است.
واکنشها به نامه خاتمی از سوی اصلاحطلبان و اصولگرایان بسیار بوده است. بااینحال به نظر میرسد این قبیل مانورهای تبلیغاتی بیشتر در راستای تلاش برای دوقطبیسازی جهت تهییج افکار عمومی برای حضور در انتخابات آتی است. جایی که نیروهای سپاه و نظامیان خود را برای تصرف کرسی ریاست جمهوری آماده کردهاند و بعید به نظر میرسد به غیر از آنها کس دیگری بتواند به آن دست یابد.
منتقدان خاتمی معتقدند که او هر چهار سال یک بار و تنها در زمان انتخابات با نگارش این قبیل نامهها یا پیشنهاداتی نظیر «آشتی ملی» سعی دارد تا تیتر اخبار را به خود متوجه کند تا از آن بهرهبرداری انتخاباتی کند. پیشتر و در زمانی که رئیسجمهوری پیشین جمهوری اسلامی پیشنهاد آشتی ملی داد، بسیاری در پاسخ گفتند چرا دهها گروه حذف شده مانند چپها، ملیگراها، لیبرالها و دگراندیشان در طرح خاتمی جایی ندارند.
در واقع خاتمی یک موضوع را چه در این نامه و چه در گذشته بهصراحت روشن کرده است: منافع اصلاحطلبان و کلیت نظام جمهوری اسلامی همسو است. ازاینرو، توقع اینکه اصلاحطلبان تغییری وسیع و رویکردی جدید را برای بهبود در وضعیت اسفناک امروز کشور ارائه کنند، زیادهخواهی است. زیرا اساس ایدئولوژیک اصلاحات همانطور که خاتمی تأکید کرده، وفاداری به نظام و رهبر آن است.
دیدگاه و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمیکند.
توجه داشته باشید کامنتهایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد!
افزودن دیدگاه جدید