هم‌زمان با عملیات نظامی جمهوری آذربایجان در منطقه قره‌باغ کوهستانی، رسانه‌های هند از تشدید رقابت‌ها میان هند و پاکستان در صحنه جهانی گزارش داده‌اند.

هند روابط سیاسی و نظامی نزدیکی با ارمنستان دارد، در حالی که پاکستان به عنوان متحد سنتی جمهوری آذربایجان شناخته می‌شود.

هند به ایروان سلاح می‌فروشد که از جمله می‌توان به سیستم راکت‌انداز‌ چندگانه پیناکا و سامانه راداری سواتی اشاره کرد. در سال ۲۰۲۲، هند و ارمنستان قراردادی ۲۵۰ میلیون دلاری برای راکت‌اندازهای چندگانه و همچنین تسلیحات و مهمات ضد تانک امضا کردند.

در ماه ژوئیه، بعد از انتشار ویدیوهایی که ظاهرا انتقال سلاح‌های ساخت هند به ارمنستان از مسیر ایران را نشان می‌داد، جمهوری آذربایجان به روابط دفاعی و نظامی هند و ارمنستان اعتراض کرد.

به گفته تحلیلگران، این انتقال تجهیزات به معنای آن بود که هند در درگیری منطقه قره‌باغ کوهستانی، آشکارا در کنار ارمنستان ایستاده است.

سوبرامانیام جایشانکار، وزیر امور خارجه هند، هم روز ۲۴ سپتامبر در حاشیه ۷۸مین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، با همتای ارمنی خود، آرارات میرزویان، دیدار کرد.

در سوی دیگر، پاکستان به جمهوری آذربایجان کمک نظامی کرده است؛ بنا بر گزارش‌ها، نیروهای آذربایجان از سیستم‌های راکت‌انداز چندگانه ساخت پاکستان استفاده کرده‌اند.

اسلام‌آباد، ۱۰ سپتامبر سال جاری، برگزاری «به اصطلاح انتخابات» در منطقه قره‌باغ را، که رسما بخشی از خاک آذربایجان اما در کنترل جدایی‌طلبان ارمنی بود، محکوم کرد.

ممتاز زهرا،‌ سخنگوی وزارت خارجه پاکستان، در آن زمان تاکید کرد که کشورش منطقه قره‌باغ را بخشی از خاک سرزمینی جمهوری آذربایجان می‌داند.

بر اساس گزارش‌ها هند از این وضعیت نگران است چون پاکستان و ترکیه و جمهوری آذربایجان از منتقدان صریح سیاست‌های هند در قبال کشمیر بوده‌اند.

شاشنک ماتو، تحلیلگر هندی، می‌گوید موفقیت نظامی جمهوری آذربایجان می‌تواند این اتحاد را در جهت حمایت از افراط‌گرایان در منطقه کشمیر تقویت کند.

به گفته ماتو، دهلی منافع اقتصادی قابل توجهی در منطقه دارد و درگیری‌های اخیر می‌تواند بر «کریدور/راه‌گذر بین‌المللی شمال-جنوب» که قرار است شهر بمبئی در هند را از طریق ایران و قفقاز به اروپا وصل کند، تاثیر بگذارد.

جمهوری آذربایجان بخش مهمی از این پروژه است و هند نگران است که مجبور شود به دلیل تنش با جمهوری آذربایجان مسیر جایگزینی را در نظر بگیرد.

تمرکز رسانه‌های هند روی «پیوند آذربایجان-ترکیه-پاکستان»

رسانه‌های هند احتمال ضربه خوردن به منافع دیپلماتیک و اقتصادی هند در منطقه را در پی پیروزی «پیوند جمهوری آذربایجان-ترکیه-پاکستان» مطرح کرده‌اند.

مقاله‌ای که در ۲۷ سپتامبر در سایت خبری «نیوز۱۸» منتشر شده، ارمنستان را متحدی «طبیعی» و «استراتژیک» توصیف کرده و از دهلی خواسته است که برای مهار شبکه آذربایجان-ترکیه-پاکستان، موضع ارمنستان را «بی‌پروا و محکم» تقویت کند.

در این مقاله آمده است: «دهلی نو از تهدیدی که از این منطقه از جهان سرچشمه می‌گیرد، بی‌خبر و بی‌اعتنا نیست،‌ به ویژه با در نظر گرفتن حمایت جمهوری آذربایجان از ادعای پاکستان بر کشمیر. با این حال، سه‌گانه آذربایجان و ترکیه و پاکستان پایگاه ژئوپلیتیک هند در منطقه را تهدید می‌کند.»

مقاله‌ تحلیلی دیگری که در ۲۸ سپتامبر در روزنامه هندو زبان «نوبهارات تایمز» منتشر شده، ارمنستان را دوست هند خوانده و نوشته است که دهلی از نظر نظامی و دیپلماتیک به ایروان کمک کرده است. این مقاله افزوده است که ترکیه و پاکستان و جمهوری آذربایجان، دیدگاه مشترکی درباره کشمیر دارند.

در ۲۱ سپتامبر هم مقاله‌ای در سایت شبکه رسانه‌ای «جمهوری» چاپ شده است که می‌گوید درگیری قره‌باغ نقش روزافزون هند به عنوان تامین‌کننده تجهیزات نظامی برای متحدانش را پررنگ می‌کند؛ نقشی که از طریق آن می‌تواند جای خالی تامین‌کنندگان بزرگ دیگر را پر کند.

این مقاله می‌گوید: «این تحول زمانی آشکارتر می‌شود که همزمان با تمرکز روسیه روی بحران اوکراین، هند برای حمایت از ارمنستان پا پیش بگذارد و نشان دهد که برای ایجاد تنوع در شراکت‌های بین‌المللی خود آمادگی دارد و از این طریق موضعش را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای تقویت کند.»

مقاله‌ای دیگر در روزنامه «فایننشال اکسپرس» در ماه گذشته گفته است که تصمیم هند برای فروش سلاح به ارمنستان،‌ به چالش کشیدن مستقیم ترکیه و جمهوری آذربایجان و پاکستان است، و افزود که این کشورها برای تقویت توان نظامی خود و با هدف مقابله با نفوذ هند در خاورمیانه و آسیای مرکزی با یکدیگر همکاری می‌کنند.

این مقاله همچنین گفته است که روابط رو به گسترش هند با ارمنستان نشان‌دهنده تلاش‌های استراتژیک دهلی نو برای تنوع بخشیدن به شراکت‌های منطقه‌ای، و نگاهی فراتر از متحدان سنتی مانند روسیه و ایران است.