نگرانی' از موج دوم کرونا در ایران

رسانه‌های ایران و مقام‌های محلی از "موج دوم" کرونا در کرمانشاه، خوزستان و چند استان دیگر می‌گویند اما مقام‌های کشوری چنین چیزی را رسما اعلام نکرده‌اند و حسن روحانی، رئیس‌جمهور ایران گفته با بیان "نقطه دوم و سوم" نباید "فضای روانی جامعه را به هم زد."

نشانه‌ها چیست؟‌

روند افزایش موارد جدید بیماری از یک ماه قبل شروع شد. یعنی از ۱۳ اردیبهشت که ۸۰۰ مبتلا شناسایی شد و بعد بتدریج به بالای سه هزار نفر رسید.

اما در همین حال، موارد مرگ گرچه کمی بیشتر شده اما از ۱۳ اردیبهشت تغییر معناداری نداشته است.

از نگاه وزارت بهداشت شرایط بیمارستان‌ها نشان می‌دهد که وضع بدتر نشده و ایران "هنوز در موج اول است" اما آمار ابتلا و مرگ در ایران از ابتدا با تجربه کشورهای دیگر تفاوت داشته است.

در بسیاری از کشورها مانند ایتالیا، اسپانیا و جمهوری چک مقررات سفت و سخت قرنطینه وقتی آسان‌‌تر شد که شمار مبتلایان جدید کاهش چشمگیری یافته بود اما در ایران همزمان با برداشتن ممنوعیت‌ها، شمار مبتلایان بیشتر و در بیش از ۱۰ استان وضعیت قرمز یا هشدار اعلام شده است.

به گفته استاندار هرمزگان تخت‌های آی‌سی‌یو پر شده و استاندار کرمانشاه هم از موج دوم بیماری در این استان خبر داده است.

آمار کل تا یکشنبه ۱۸ خرداد

• مرگ: ۸۲۹۱ نفر
• ابتلا: ۱۷۱ هزار و ۷۸۹ نفر
• بیماران بدحال در بیمارستان: ۲۵۹۶ نفر

حق نشر عکسAFP

آیا این افزایش ابتلا، فقط نتیجه دسترسی ارزان و افزایش موارد آزمایش کرونا است یا ایران با موج دوم شیوع کرونا مواجه است؟

کیانوش جهانپور، سخنگوی وزارت بهداشت، می‌گوید فقط تعداد آزمایش‌ها بیشتر شده از جمله اینکه تعداد تست‌ها نسبت به اول اردیبهشت دو برابر شده است.

اما آرش علایی، مدیر انستیو بهداشت جهانی و آموزش بین‌الملل، معتقد است یا شیوع کرونا اصلا از اول بر خلاف گفته مسئولان مهار نشده، یا موج دوم آغاز شده است.

او به بی‌بی‌سی می‌گوید: "هنوز اطلاع دقیق نداریم که منبع آمار ایران تست آنتی‌بادی است یا پی‌سی‌آر. هر کدام از این دو نوع تست می‌تواند تفسیر متفاوتی داشته باشد هرچند نتیجه همان است."

تست پی‌سی‌آر: اگر مثبت باشد افرادی را نشان می‌دهد که در بازه فعال بیماری هستند یعنی از ورود ویروس به بدن تا ۱۰ یا گاهی ۱۴ روز بعد. پس از ۱۴ روز تعداد ویروس معمولا آنقدر کم می‌شود که با این تست قابل تشخیص نیست.

تست پادتن (آنتی‌بادی): نشان دهنده وجود پادتن در بدن فرد است که یعنی یا بیماری در مرحله پایانی است یا بهبود یافته است.

به گفته دکتر علایی اگر آمار روزانه وزارت بهداشت ایران نتیجه تست پی‌سی‌آر باشد، باید ده تا پانزده درصد این افراد طبق آمار جهانی، بستری شده باشند. دست‌کم در روز شنبه ۱۷ خرداد این رقم ۲۳ درصد بوده است. یعنی یک پنجم موارد جدید بستری شده‌اند که شاید نشانه بیشتر بودن تعداد واقعی مبتلایان باشد.

اگر آمار وزارت بهداشت ترکیبی از تست‌های پی‌سی‌آر و آنتی‌بادی باشد، نشانه دو چیز است که هیچ کدام خبر خوبی نیست: یا موج دیگری از بیماری کرونا شروع شده آن هم درست بعد از شیوع گسترده بیماری در موج اول، یا شیوع بیماری در ایران در همان موج اول هم کنترل نشده بود.

حق نشر عکسGETTY IMAGESImage captionبر اساس نظرسنجی‌ها نگرانی مردم تهران از کرونا کمتر شده است

نشانه‌های افزایش شیوع کرونا را همین حالا هم می‌شود در ایران دید. دکتر علایی وضعیت فعلی خوزستان، هرمزگان، کرمانشاه و سیستان و بلوچستان را مثال می‌زند و می‌پرسد: "چطور آمار بستری‌شدگان در این استان‌ها بالا رفته اما شمار مرگ و میر چندان تغییری نداشته است؟"

خبرگزاری صدا و سیما، تسنیم و سایر روزنامه‌ها همه گزارش روزنامه دیلی‌میل انگلستان را منتشر کرده‌اند که ایران "اولین" کشوری است که وارد موج دوم کرونا شده است؛ اما هیچ کدام در این‌باره نقل قولی از مقام‌های ایران ندارند. خبرنگار صدا و سیما هم که از رئیس ستاد کرونای تهران درباره موج دوم پرسید پاسخش به آینده موکول شد.

مقام‌های دولتی از یک سو درباره احتمال شیوع دوباره کرونا هشدار می‌دهند‌ و خواستار رعایت بهداشت و فاصله‌ اجتماعی می‌شوند و از سوی دیگر دولت اصرار دارد کارها دوباره از سر گرفته شوند و مردم به کارشان بازگردند.

حق نشر عکسAFP

اعتقاد آقای روحانی این است که تعطیلی کارها خواسته "ضد انقلاب" است. او گفته باید با کرونا کنار آمد و کارخانه‌ها و مغازه‌ها را باز کرد اما هشدار داده که اگر قوانین رعایت نشوند محدودیت‌ها بازخواهند گشت.

پیام دوگانه دولت و طولانی شدن دوره کرونا، جامعه را خسته کرده است.

موسسه ایسپا که از زمان شروع کرونا شش نظرسنجی در تهران انجام داده می‎‌گوید نگرانی از ابتلا به کرونا به پایین‌ترین حد در دو ماه اخیر رسیده است.

اوایل اردیبهشت ماه ۵۸ درصد شرکت کنندگان در نظرسنجی از ابتلا به کرونا بشدت نگران بودند اما در تازه‌ترین نظرسنجی در نیمه خرداد، این رقم به ۴۱ درصد رسیده است.

چندان دور از انتظار هم نیست؛ مردم بسیاری از شهرهای جهان از ماندن در خانه خسته شده‌اند و بسیاری هم دغدغه اقتصادی دارند و اگر مقررات، جریمه و تدابیر سیستم بهداشت و درمان نباشد، کم‌تر کسی در خانه می‌ماند.