رفتن به محتوای اصلی

چه کسی گفته است که دگردیسی چیز بدی است؟

چه کسی گفته است که دگردیسی چیز بدی است؟
محمد علی اصفهانی

 

چه کسی گفته است که دگردیسی چیز بدی است؟

 

پرنده‌ها را دیده اید؟ زیبا هستند. نه؟ می‌دانید که این ها قبلأً دایناسور بوده اند؟ شاید از آن دایناسور هایی که تخم می‌گذاشتند و وزن هر تخمی که می‌گذاشتند پانصد کیلو یا بیشتر بود، و به قول معلم زمین شناسی و تکامل ما، در هیبت و ابهت‌شان همین بس که کسی تخم‌شان را هم نمی‌توانست بخورد.
البته، من حرف او را کمی تغییر داده ام تا به شما بر نخورد. وگرنه، خطاب او مستقیماً به ما بچه‌های کلاس بود، و در معرفی یکی از دایناسور‌هایی که موضوع درس آن روزمان بود و نامش را فراموش کرده ام می‌گفت که در هیبت و ابهت او همین بس که شما‌‌ها تخمش را هم نمی‌توانستید بخورید! 

پروانه‌های رنگارنگ بهاری را دیده اید که طراوت زندگی را از این شاخه به آن شاخه، و از این گل به آن گل می‌برند، و بعد، کم کم در نسیم وسوسه‌گر گم می‌شوند؟
این‌ها تا همین چند روز پیش یا چند ساعت پیش، کرم‌هایی بوده اند در پیله‌هایی شاید شکل گرفته در میان مزبله‌یی یا در کنار لجنزاری و مردابی. 

چه کسی گفته است که دگر دیسی، چیز بدی است؟ فقط دگم‌اندیشانی که در پیلهٔ دیروز و پریروز خود جا خوش کرده اند و تنفس هوای تازه ملول‌شان می‌کند هستند که دگردیسی را به عنوان دشنام، و در دهن‌کجی به کسانی که فضای خفقان آور پیله را بر نتافته اند و تن و جان به هوای آزاد سپرده اند به کار می‌برند. 

دگر دیسی، پروسهٔ کوچکی در روند کلی تکامل به حساب می‌آید. 
و تو، وقتی که دلت می‌خواهد که وضع موجودی که در آن به تعادل با خود رسیده ای را به هر قیمتی حفظ کنی، یکی از خطراتی که تهدیدت می‌کند همین تکامل است. چرا که تکامل یعنی تغییر دائمی وضع موجود به نفع وضع موجودی دیگر. 

و در این حالت است که به کسی که دیگر مثل دیروز خود نیست و بر وضع موجود دیروز خود طغیان کرده است و گامی و گام‌هایی به جلو برداشته است، پرخاش می‌کنی، و دوست داری که او را در همانجایی که بوده است قرار دهی. 

شما چند بار، در کودکی، به خاطر یک بستنی یا یک شیرینی که برایتان نخریده اند، به خاطر یک شام که مورد علاقه‌تان نبوده است، و به خاطر یک مهمانی که شما را با خود به آن نبرده اند، داد و بیداد راه انداخته اید و قهر کرده اید؟ و ـ خودمانیم ـ گریه و زاری کرده اید و اشک ریخته اید؟
و بعد که بزرگ شده اید اصلاً همه چیز را فراموش کرده اید؟ 

البته، آدم هیچ چیزی را واقعاً فراموش نمی‌کند، بلکه جایی در ضمیر ناخودآگاه خود نگاه می‌داردش. 
ضمیر ناخود آگاه، حتی در آن‌هایی که وجودش را انکار می‌کنند، و یا الّا و اما در آن می‌آورند، کار خودش را در آرامش و به دور از هیاهو به پیش می‌برد. 

خرد مطلق وجود ندارد، زیرا تعقل مطلق وجود ندارد. تعقل، پروسه‌یی است انسانی. و انسان فقط با خودآگاه خود نیست که فکر می‌کند. همیشه ـ به تناسب ـ مقداری کم یا زیاد، درونی شده های ضمیر ناخودآگاه، بر پروسهٔ تعقل، تأثیر می‌گذارند.
و این، تازه جدا از درونی شده های حاصل از تعاریف نادرستِ جا گرفته در ذهن است. 

تعاریفِ جا گرفته در ذهن از کجا می‌آیند؟
ما برای آن که بتوانیم فکر کنیم، در موارد متعددی، به کلمه نیاز داریم. نه در همهٔ موارد، و در بارهٔ همه چیز. در موارد متعددی از موارد متداول. 

عینیتی را می‌بینیم. آن را در یک کلمه، یک نام، تجرید می‌کنیم. و آن کلمه، آن نام را به ذهن می‌سپاریم.
و بعد، با آن، در ترکیب با کلمه‌های (و البته مفاهیم) دیگر، فکر می‌کنیم. 

در مورد عینیت‌های ساده، مثلاً اشیای معمولی، مشکلی پیش نمی‌آید. اما از عواطف (که با حس فرق دارند) گرفته تامفاهیم، این زاویهٔ نگاه ذهن ما، و همچنین دانسته‌های ما که به عوامل مختلفی بستگی دارند هستند که تعاریف را در ذهن ما می‌سازند.
عواطفی که زندگی دور و نزدیک و دیروز و امروز ما آن‌ها را ساخته است.
و دانسته‌هایی که می‌توانند، از اساس، نادرست باشند، یا اندک باشند، یا ناقص باشند، و یا یک‌سویه شکل گرفته باشند.
و که می‌توانند هر دم تغییر کنند. 

ـــــــــــــــــــــــــ

حرف در این باره بسیار است و ظرافت‌های خاص خود را دارد. اما غرض از این چند سطر مختصر، چیز دیگری بوده است که به زندگی سیاسی امروز ما بر می‌گردد. 

روی سخن با آن‌هایی که ریگی و کلوخی در کفش دارند و به خاطر منافع فردی و گروهی خود، عامدانه به دیگران تهمت می‌زنند نیست. 

روی سخن با عوامل ج.ا که روی این موضوع، و تبلیغ و ترویج آن سرمایه گذاری کرده اند، و به خصوص در شبکه‌های اجتماعی، تحت پوشش اپوزیسیون رادیکال، فعال هستند هم نیست. 

روی سخن با من و شمای عادی‌یی است که هر کسی که زمانی هنوز از ج.ا عبور نکرده بود، و حالا از آن عبور کرده است، یا می‌خواهد از آن عبور کند، و یا مردد است، را به دیروزش قضاوت می‌کنیم و امروزِ او را ظاهرسازی یا مأموریت می‌دانیم.
مخصوصاً اگر عقایدی بر خلاف عقاید ما داشته باشد و حرف‌هایی بزند که ما از آن خوشمان نمی‌آید. 

این که به هیچ کسی نباید اعتماد مطلق داشت، یک قانون کلی است که فقط بر دیگران جاری نیست، بلکه بر خود ما هم جاری است، و ما خود نیز مشمول آن هستیم.
یعنی باید خود را نیز مشمول آن بدانیم. 

آیا ما خودمان به خودمان اعتماد مطلق داریم؟
آیا این حق طبیعی دیگران نیست که به ما اعتماد، یا اعتماد مطلق نداشته باشند؟ 
و آیا هر کدام ما در زندگی سیاسی خود فراز و نشیب های متعدد و تغییر و تبدیل و تبدّل‌های متعدد نداشته ایم؟ 

اگر به خودمان اعتماد مطلق داریم، درست به همین دلیلِ اعتماد مطلق به خود، انسان قابل اعتمادی نیستیم.
اگر هم انتظار داریم که دیگران حتماً به ما اعتماد، یا اعتماد مطلق داشته باشند، زیادی از خود راضی و خود محور بین و مستبد هستیم.  

و اگر در زندگی سیاسی خود، همیشه یکسان بوده ایم، و یا همیشه در یک خط مستقیم حرکت کرده ایم، درست به همین دلیل، فرق چندانی با اشیای پیرامون خود نداریم، و اصلاً باید به هویت انسانی خودمان شک کنیم.  

با در نظر داشتن نسبیت‌ها، باید هر که را که از ج.ا عبور کرده است، و یا می‌گوید که عبور کرده است، و ما در دل و ذهن او نیستیم و به رفتار های او نگاه می‌کنیم، در جبههٔ مردم بدانیم.
و هر که را که مردد است نیز به سوی این جبهه بخوانیم و به او اطمینان بدهیم. 

این جبهه، الزاماً پاک و منزه نیست، و اصلاً نمی‌تواند پاک و منزه باشد.
این جبهه، از منتهی الیه راست تا منتهی الیه چپِ خود، بخشی از واقعیتی است که نه مطلق است، و نه خیلی مطلوب است، و نه پاستوریزه است، و نه هموژنیزه. 

هموژنیزه نیست. و چه خوب که هموژنیزه نیست. و اگر هموژنیزه می‌بود می‌شد آن را با یک گله گوسفند و بز و بزغاله معاوضه کرد. 

پاستوریزه هم نیست. و اگر پاستوریزه می‌بود، راه آن بی دست‌انداز، و در آرامش و راحتی خیال، و بدون آلودگی و بدون بیماری های مسری و غیر مسری طی می‌شد. و اصلاً تا حالا طی شده بود. 

اما راه آنچنان جبههٔ هموژنیزه و پاستوریزه‌یی، به بطری‌ها و پاکت‌های شیر هموژنیزهٔ پاستوریزه ختم می‌شود، و پرچم راهنمای آن هم همان گاوی است که این بطری‌ها و پاکت‌ها با تصویر او مزین شده اند و ما را به خود می‌خوانَد!  

۳ بهمن ۱۴۰۳

ققنوس ـ سیاست انسانگرا

www.ghoghnoos.org

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

محمد علی اصفهانی
برگرفته از:
ققنوس ـ سیاست انسانگرا ‌‌‌‌‌www.ghoghnoos.org

تصویر

تصویر

تصویر

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

دیدگاه‌ها

ع.ب.تورک اوغلی

عنوان مقاله
ایکاش بجای دگردیسی آبدت مینوشتی

سالام
مقاله خوبی ونگاه خوبی داری،
بنظرم اگرآبدت.،،بروزرسانی،،
می نوشتی بهتربود،
ابدت کردن ،بیشتر شایسته
انسانها است،
متاسفانه جامعه روغنفکرما
از آبدت شدن فرار میکنند،
حتی خیلی هاشان ازبرداشتن گوشی موبایل لمسی میترسند،
چون دنیای ديجيتالي به آنها
شوک کما شونده میرند،
دگردیسی، بیشتربشکل دیگر
درآمدن است،
که درصدسال پیش غربزدگی
ومبارزه با سنت گرایی،
تحصیل کرده را بدامن غرب انداخت،
وهنوز درآن وادی می‌چرخند
ولی آبدت کردن ،یاشدن
بروز شدن همراه با داشته های خود جامعه پیش میرود.

د., 27.01.2025 - 19:44 پیوند ثابت
نادر نیکوبین

عنوان مقاله
بهترین خوابی که میشود دید

نزدیکترین فاصله بین دو نقطه خط راست است.
ولی این قانون در علوم انسانی جواب نمیدهد.
ما ایرانیان خارج نشین بدليل زندگی روزمره تحت قوانین دمکراتیک...
دمکراسی خواهی واقعی موجود را لمس کرده ایم.
در همين دانمارک ببینید چپ و راست دولت نشکیل میدهند...
با هم حرف میزنند...گپ میزنند...بحث میکنند... یک فنجان قهوه ... یا یک گیلاس شراب
اختلافی داشتند...به همدیگر ...مرگ بر نمیگویند و به همدیگر تهمت نمیزنند... چون قانون هست و اجرا میشود
رهبر یکی از جنبش های منورالفکری مذهبی هم طبق تحليل خود...پس از عقبگرد تاریخی و استثنایی سال پر نکبت ۵۷ که اهریمن را امام نامیدند...
فرمودند که چون امام انقلاب را دزدید.. ما هم شکافی انداختیم بین او و بنی صدر...
بعد از آن... شکافی انداختیم بین امام و نایب امام...
ولی پس از مدتی که اسلحه کشیده بودند...خودشان ودیگران را در شکافی انداختند که ترمیم شد و تحلیلشان سراب.
حال با شعار غیر واقعی در حال شکاف انداختن در خواسته اکثریت مردم ایران هستند.
کسی هم بود که در این چاله افتاد و گفت مرگ بر سه مفسد....
در چاله نبافتیم.

جمعه, 24.01.2025 - 03:06 پیوند ثابت
ناشناس

واقع بینی نویسنده دردآشنا و مسئول قابل تحسین است وقتی که می نویسد که جبهه مردمی الزاما پاک و منزه نیست و می توان طیف وسیعی از چپ تا راست را بدون قضاوت شخصی در آن قرار داد.
چاره ای جز همراهی با هم نداریم و باید با خوب و بد یکدیگر کنار بیاییم!

پ., 23.01.2025 - 23:34 پیوند ثابت
ناشناس

عنوان مقاله
چه کسی گفته است که دگردیسی چیز بدی است؟

بخش اول مقاله که اشاره ای ساده و جذاب به تکامل و دگردیسی به عنوان یکی از فرایند های درونی و متداول آن است همفکری و همدلی با نویسنده در بخش دوم مقاله را آسان تر کرده است.
موافقم.

پ., 23.01.2025 - 15:49 پیوند ثابت
دایی جان ناپلئون

اساس فلسفه به قدرت رسیدن پرزیدنت ترامپ در آمریکا این بود که جلوی امپریالیسم چین را بگیرد و نگذارد چین به قدرت اول در اقتصاد جهانی تبدیل شود و چین کمونیست با فرستادن وایرس چینی به آمریکا و با همکاری حزب دمکرات آمریکا در تلاش بودند که اقتصاد آمریکا را به تعطیل کشاند تا چین امپرالیست شده بدون رقیب به قدرت اول در اقتصاد جهانی تبدیل شود

چ., 22.01.2025 - 22:21 پیوند ثابت

افزودن دیدگاه جدید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • نشانی‌های وب و پست الکتونیکی به صورت خودکار به پیوند‌ها تبدیل می‌شوند.
CAPTCHA
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید