.

حدود سه هفته پیش سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد «حسن ایرلو» به عنوان سفیر جدید ایران به صنعا، مقر حوثی‌های یمن، رفته است.

پس از آن، بجز واکنش وزارت خارجه آمریکا و چند خبر کوتاه، گزارش دیگری از او منتشر نشد.

اما ظرف یک هفته اخیر، چندین خبر و گزارش از او منتشر شد، یک حساب توییتری به نام او آغاز به فعالیت کرد، تعداد زیادی عکس و ویدئو از او انتشار یافت، و به عنوان نقطه اوج، برای او استقبالی چشمگیر در صنعا برگزار شد.

تصاویر این استقبال چشمگیر را رسانه‌های وابسته به حوثی‌ها روز چهارشنبه ۱۴ آبان منتشر کردند. در گزارش‌های منتشرشده، ابتدا مراسم سان نظامی در استقبال از ایرلو دیده می‌شود و سپس او به دیدار «مهدی المشاط»، رئیس «شورای عالی سیاسی یمن»، می‌رود.

حسن ایرلو حدود ده روز پیش هم «استوارنامه»اش را به «هشام شرف»، «وزیر خارجه» حوثی‌ها ارائه کرده بود اما بر اساس تصاویری که از آن دیدار منتشر شد، مراسم آن روز برخلاف مراسم چهارشنبه معمولی و کوچک به نظر می‌رسید.

 حساب توییتری ایرلو هم از پنجشنبه گذشته به راه افتاده و تاکنون عکس‌ها و ویدئوهایی از او منتشر کرده است.

خبر ورود حسن ایرلو به صنعا به عنوان «سفیر تام الاختیار و فوق العاده جمهوری اسلامی» را ۲۷ مهر سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرد.

این خبر توجه‌ها را از آن جهت به خود جلب کرد که مدت‌ها بود نام حسن ایرلو در برخی گزارش‌های مربوط به فعالیت‌های نیروی قدس سپاه پاسداران و به ویژه در یمن دیده می‌شد اما هیچ اطلاعات یا حتی عکسی از او در دست نبود.

درباره چگونگی سفر او به داخل یمن نیز گزارشی منتشر نشد و آمریکا این سفر را «قاچاق» خواند.

«مورگان اورتگاس»، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، در توییتی نوشت: «رژیم ایران حسن ایرلو، یک عضو سپاه پاسداران و مرتبط با حزب‌الله لبنان، را به داخل یمن قاچاق کرد.»

حسن ایرلو کیست؟

درباره اطلاعات فردی حسن ایرلو تقریبا چیز چندانی در دست نیست. رسانه‌های ایران حتی تاریخ تولد او را به میلادی نوشته و او را زاده «۱۹۵۹ در شهرری» معرفی کرده‌اند.

در سه هفته اخیر نیز رسانه‌های نزدیک به سپاه پاسداران او را «دیپلمات باسابقه» و «مسئول میز یمن در وزارت امور خارجه» معرفی کرده‌اند.

با این حال تمامی شواهد نشان از ارتباط او با نیروی قدس سپاه پاسداران دارد.

حتی عکس غیرواضحی که سال‌ها به عنوان تنها تصویر موجود از او معرفی می‌شد، عکسی بود که «قاسم سلیمانی» را در مراسم ختم مادر ایرلو نشان می‌داد.

برخی رسانه‌ها نیز او را «کارشناس تسلیحات ضد هوایی» و یکی از آموزش‌دهندگاه به نیروهای حزب‌الله لبنان معرفی کرده‌اند.

گذشته از اینها، کشورهایی مانند عراق و یمن از سال‌ها پیش حیطه اختیارات نیروی قدس سپاه پاسداران تلقی می‌شود و «سفیران» اعزامی به آن کشورها نیز از فرماندهان نیروی قدس هستند.

این موضوعی دیرپاست و حتی «اکبر هاشمی رفسنجانی» نیز در گفت‌وگویی که در کتاب «روایتی از زندگی و زمانه آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی» منتشر شده، از دخالت‌ نیروی قدس سپاه در امور مربوط به وزارت خارجه تلویحا انتقاد کرده و گفته است چنین مداخلاتی دستگاه دیپلماسی را از «اعمال مسئولیت خودش در حساس‌ترین نقاط» محروم کرده و «حقیقتا مشکل داریم».

یمن، نیروی قدس، عبدالرضا شهلایی

یمن، در کنار سوریه و عراق، از جمله کشورهای مهم از نظر سیاست خارجی جمهوری اسلامی به شمار می‌رود و در سال‌های اخیر از تمامی ابزارهای مستقیم و نیابتی‌اش برای محکم کردن جای پای خود در این کشور و شکست رقیبش عربستان سعودی استفاده کرده است.

شواهد نشان از آن دارد که وزارت خارجه جمهوری اسلامی تقریبا هیچ نقشی در امور مربوط به عراق و یمن ندارد و نیروی قدس سپاه از سال‌ها پیش «ایرج مسجدی» را به عنوان مسئول پرونده عراق، و «عبدالرضا شهلایی» را مسئول پرونده یمن تعیین کرده است.

ایرج مسجدی،‌ سفیر ایران در عراق، شخصی کم‌وبیش شناخته است. اما عبدالرضا شهلایی را شاید بتوان مرموزترین فرمانده سپاه پاسداران دانست.

هیچ عکس، اطلاعات شخصی یا رد پایی از چنین فردی وجود ندارد اما سال‌هاست که از او به عنوان شخص اول نیروی قدس در موضوع یمن یاد می‌شود.

حتی سال گذشته هنگامی که دولت آمریکا در اقدامی بی‌سابقه جایزه‌ای ۱۵ میلیون دلاری برای اطلاعات مربوط به فعالیت‌های شهلایی تعیین کرد، به جای عکس، طرحی از چهره او را منتشر کرد.

از سرنوشت عبدالرضا شهلایی هیچ اطلاعی در دست نیست. به ویژه آنکه برخی رسانه‌ها، از جمله رویترز، به نقل از منابعی گزارش دادند در همان روزی که قاسم سلیمانی در عملیات آمریکا کشته شد، عملیات پهپادی مخفیانه‌ای هم برای کشتن شهلایی در یمن انجام گرفت اما او جان به در برد.

پس از آن هیچ گزارش دیگری درباره چنین شخصی منتشر نشده است. ارتباط حسن ایرلو با چنین شخصی هم روشن نیست؛ همچنین دانسته نیست که ایرلو مسئولیت تمامی امور مربوط به یمن را در دست خواهد داشت یا زیر نظر کسی مانند شهلایی کار خواهد کرد.

به هر روی در نخستین روزهای ورود حسن ایرلو به صنعا، یکی از «وزیران» حوثی‌ها کشته شد.

«حسن زید» که در تشکیلات حوثی‌ها به عنوان «وزیر جوانان و ورزش» فعالیت می‌کرد ۲۷ اکتبر در تیراندازی افراد ناشناس کشته شد.

برخی رسانه‌های وابسته به عربستان سعودی گزارش داده‌اند این قتل «به فرمان» حسن ایرلو انجام گرفت؛ با این حال شواهدی برای این ادعا ارائه نشده و در مقابل، عده‌ای دیگر نیز از «تسویه حساب درونی» سخن گفته‌اند.

جنگ داخلی یمن از سال ۲۰۱۵ میلادی آغاز شد و در حالی که جامعه بین‌الملل همچنان دولت «عبد ربه منصور هادی» را که به شهر عدن رانده شده حکومت رسمی این کشور می‌داند، ایران دولت حوثی‌ها در صنعا را به رسمیت می‌شناسد.

در این پنج سال بارها آمریکا و کشورهای منطقه خلیج فارس از کشف و ضبط «سلاح‌های ایران به مقصد حوثی‌ها» خبر داده‌اند و این موضوع دست‌کم یک بار نیز در گزارش کارشناسان سازمان ملل به صراحت تایید شد.