این یک ترانه فولکلوریک و قدیمی کردی است و در عین حال، داستان زندگی واقعی است که هر روز در نوار مرزی ایران تکرار می‌شود. سایه مرگ گام‌به‌گام در تعقیب محروم و سخت‌کوش این منطقه است؛ همین مردمان اما به غفلتی یا لغزشی، یا جان از کف می‌دهند یا معلول می‌شوند. چهره‌های خسته و تکیده زن و کودک، مرد جوان و کهن‌سال، کمرهایشان خمیده است.

«کولبران»‌‌(حمل‌کنندگان) به کارگران مرزی گفته می‌شود که برای کسب درآمد زندگی خود مجبور به حمل اجناسی نظیر چای، پارچه، تلویزیون، کریستال، مواد خوراکی و... هستند و این بار را بر شانه‌های نحیف و تکیده خود می‌گذارند تا بدون گمرک از کوه بالا بروند و وارد کشور کنند تا با دریافت دستمزدی ناچیر زندگی خود و خانواده‌شان را بگذرانند.

مردم شهر بانه علاوه بر تجمعات و راه‌پیمایی اعتراضی و پهن کردن سفره خالی در اعتراض به فقر و محرومیت شروع به آتش زدن قبض‌های آب و برق کرده‌ و اعلام کرده‌اند که قبض‌ها را نخواهند پرداخت.

جوانان شهر سنندج در یک اقدام سمبولیک بر روی پلاکاردهایی نوشته‌اند، «بانه تنها نیست»، «نه به کشتن کولبران»

اعتصاب بانه از روز 26 فروردین 1397، در اعتراض به بستن مرزها و افزایش تعرفه گمرکی آغاز شد. پیش از این، اجرای طرح «مبادلات مرزی با کارت پیله‌وری» از روز نهم اسفند سال گذشته با پیامدهایی مانند بسته شدن مرزها به روی کولبران و هم‌چنین افزایش تعرفه‌های گمرکی، اعتراض گسترده کولبران و مغازه‌داران شهرهای مختلف در استان‌های کردستان، آذربایجان غربی و جوانرود در استان کرمانشاه را به همراه داشت.

در این ارتباط،‌ اعتراض‌ مغازه‌داران از روزهای ابتدایی فروردین آغاز شد و معترضان در برخی شهرها دست به اقدام نمادین «پهن کردن سفره خالی در کوچه‌ها و خیابان‌ها» زدند.

از آن زمان تاکنون هم مغازه‌داران و کسبه تعدادی از شهرهای استان کردستان از جمله سقز، مریوان، سردشت و پیرانشهر در برخی از روزها همراه با مغازه‌داران و کسبه بانه اعتصاب کرده‌اند.‌

اعتصاب در بانه در شرایطی ادامه دارد که پیش‌تر گزارش‌هایی در مورد بازداشت تعدادی از شهروندان این شهر، منتشر شده است.

بسته شدن مرزها و به‌خصوص مرزهای کولبری سبب تشدید بیکاری شده است. به اعتراف نماینده شهر مریوان، تنها در این شهر 8 هزار کولبر بیکار شده‌اند و این باعث رکود شدید در میان بازاریان و کسبه شده است.

رسول خضری روز دوشنبه 17 اردیبهشت با اعلام این موضوع در گفت‌وگو با خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضاییه، اشاره کرد که کمیسیون اقتصادی مسئول بررسی طرح حمایت از کولبران در هفته آینده است و افزود:‌ «دو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی و شورا‌ها و امور داخلی کشور در مجلس هم باید نظر خود را ارائه دهند.»

او هم‌چنین با اشاره به این‌که طرح حمایت از کولبران 9 ماده دارد، اضافه کرد:‌ «یکی از مواد این طرح به اشتغال جوانان در مرز‌های ایران اشاره دارد تا به مرور موضوع کولبری در ایران کنار گذاشته شود.» این نماینده مجلس پیش‌تر گفته بود که بین 70 تا 80 هزار نفر در مرزهای غربی ایران به کولبری اشتغال دارند.

بانه که 120 کیلومتر مرز مشترک با عراق دارد،‌ حتی تا اوایل دهه 70 رهگذر صادرات کالا به کردستان عراق بود، اما حالا به یکی از دروازه‌های اصلی ورود کالا به ایران تبدیل شده است.

بانه با 85 هزار نفر جمعیت، بنا به آمار رسمی، 38 هزار بازاری، کاسب و مغازه‌دار در این شهر فعالیت دارند. می‌توان حدس زد که تعداد واحدهای تجاری بدون مجوز به مراتب بیش‌تر خواهد بود.

کسانی که در مناطق مرزی زندگی می‌کنند واقعا از سر ناچاری به کولبری می‌پردازند. در واقع هیچ‌کس دلش نمی‌خواهد برای پولی ناچیز، زندگی‌اش را به خطر بیندازد.

کولبران که به خاطر بیکاری و از سر ناچاری ناچاری به این شغل خطرناک و طاقت‌فرسا رو آورده‌اند، افزون بر این‌که از طرف نیروهای انتظامی مورد شلیک گلوله قرار می‌گیرند، قربانی عوامل طبیعی به‌ویژه در فصل زمستان هم هستند. 

از دوازدهم مردادماه 1392 تا پایان شهریور ماه 1395، 156 کولبر در استان کردستان بر اثر شلیک ماموران حکومت آدم‌کش و تبه‌کار اسلامی جان باخته‌اند.

در سال 1395 در مناطق مرزی شرق کردستان، 66 کولبر جان خود را از دست دادند و 88 تن دیگر زخمی شدند.

بر اساس گزارش سالیانه منتشر شده مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران در طول سال1396 ،

گزارش قتل 46 کولبر و زخمی شدن 58 تن آنان توسط نیروهای مرزبانی و انتظامی ثبت شده که

عمدتا این تلفات انسانی در مناطق کردنشین گزارش شده است .

بر اساس این آمار، در کنار افرادی که هویت آنان به عنوان کولبر روشن شده، 224 شهروند هدف

تیراندازی نیروهای انتظامی و مرزبانی قرار گرفتند.

نیروهای هنگ مرزی سردشت، به تعدادی از کولبران در منطقە کانی زرد که دوشنبه شب 6 فروردین، در حال بازگشت به سمت روستایشان بودند تیراندازی کرده و در پی این تیراندازی یک کولبر جوان بە نام ابراهیم سلیمانی کشته شد. ابراهیم سلیمانی اهل روستای «کانی زرد»، متاهل و دارای فرزند است.

در تاریخ 4 فروردین‌ 1397 نیز، با شلیک نیروهای هنگ مرزی در نقطه‌ صفر مرزی یک تن به نام «جمال خباز» از ناحیه‌ پشت دچار جراحت شدید شد. در خبر دیگری در همین منطقه با شلیک نیروهای هنگ مرزی در حوالی روستای کانی‌زرد، یک کولبر به نام «لقمان محمدزاده» از ناحیه‌ ران و شکم مجروح شد.

در تاریخ 1 فروردین‌ماه سال جاری نیز یک کولبر مرزی به نام «منصور مرادی» بر اثر برخورد با مین‌های به‌جای مانده از زمان جنگ دو پای خود را از دست داده است.

کولبران به لحاظ منطقی و فیزیکی نمی‌توانند سهم قابل ملاحظه‌ای از قاچاق گسترده کالا در ایران داشته باشند. ضمن این که سهم آن‌ها فقط از حمل است و نه سود قاچاق. در حالی که به اقرار مقامات حکومت اسلامی، 98 درصد درصد کالای قاچاق از مبادی رسمی از طریق زد و بند با ماموران گمرک یا دور زدن قانون مبهم واردات، وارد کشور می‌شوند.

مقایسه اعلام گمرک کشورهای صادرکننده کالا به مقصد ایران با آمار گمرک ایران نشان می‌دهد تنها در 9 ماهه منتهی به آذرماه پارسال، 21 میلیارد و 847 میلیون دلار کالای قاچاق وارد ایران شده است.‌(خبرگزرای حکومتی فارس، 07/03/1396)

8 آذر 1396، «رییس فراکسیون مبارزه با مفاسد اقتصادی مجلس» از «واردات روزانه 3300 کانتینر کالای قاچاق به کشور» سخن گفت...‌(ایلنا، 8 آذر 1396)‌

خامنه‌ای در سخنرانی خود در 1 فروردین در مشهد، چنین اقرار کرده بود: «گفته می‌شود 15 میلیارد دلار صرف قاچاق می‌شود؛ این عدد، حداقلی است که امروز گفته می‌شود» و «تا 20 میلیارد و 25 میلیارد هم گفته می‌شود!» و به‌عنوان یک نمونه ذکر می‌کند که «به بنده گزارش دادند که از فلان بندر –ی ک بندر مشخصی- در روز مثلا سه هزار تا پنج هزار کانتینر وارد کشور می‌شود. از مجموع این سه هزار یا پنج هزار، فقط 150 کانتینر بازدید می‌شود! خب چرا؟ بقیه بازدید نمی‌شود و می‌آید؛ وقتی داخل انبار رفت‌، معلوم می‌شود که جنس قاچاق است که وارد شده است.»

بیش از دو هفته بعد از اقرار خامنه‌ای، مهرداد بذرپاش در جلسات داخلی «جمنا» که با هدف معرفی کاندیدای ریاست جمهوری در جریان بود، آمار دیگری ارائه می‌دهد؛ «امروز که خدمت شما هستیم عدد قاچاق ما 100 هزار میلیارد تومنه این یعنی نزدیک به 400 هزار شغل در سال» و «دوسوم این قاچاق از گمرکات کشور رد می‌شود.»

حسن روحانی نیز البته از آن‌جایی که در آستانه سیرک انتخابات ریاست جمهوری ضروری می‌دید که آمارهایی از موفقیت خود ارائه کند در 21 فروردین گفت: «این دولت در مبارزه با قاچاق کار بزرگی کرد. از 25 میلیارد به 15 میلیارد رسید.»

منتظری، «دادستان کل کشور» نیز در 14 تیر 96، وارد صحنه شده و می‌افزاید: «برخی آقایان تلاش می‌کنند آمار قاچاق کالا را آن‌طور که هست اعلام نکنند. آمار رسمی ستاد مبارزه با قاچاق کالا واقعا نگران کننده است. نزدیک 18000 میلیارد تومان کالای قاچاق کشف شده داریم اما این‌که چه‌قدر کشف نمی‌شود را نمی‌دانیم.»

همین‌ آمارهایی که از زبان سران و مقامات حکومت اسلامی، شنیده می‌شود به‌سادگی نشان می‌دهند که حکومت اسلامی ایران، حکومت غارتگران، چپاولگران، گروه‌های مافیایی و تروریستی است. حکومتی که هیچ‌گونه حقانیتی ندارد و محکوم به فناست!

این حکومت را به ویژه مردم کردستان به خوبی می‌شناسند. چرا که در این منطقه کم‌تر خانواده‌ای را می‌توان سراغ داشت که حکومت اسلامی دست‌کم یک عضو آن خانواده در شهرها و روستاهای کردستان و یا در زندان به قتل نرسانده باشد. با این وجود اما این حکومت هرگز نتوانسته در این چهل سال، موقعیت خود را در کردستان تثبیت کند.

هم‌اکنون نیز با وجود فشارهای پلیسی و اذیت و آزار مغازه‌داران توسط نیرهای نظامی حکومت اسلامی، مغازه‌ها تعطیل هستند و شهر بانه وارد بزرگ‌ترین اعتصاب سیاسی در چند دهه اخیر در ایران شده است. استمرار و پایداری مردم بانه با وجود تهدید و اقدامات سرکوبگرانه نتوانسته خللی در اتحاد و استمرار اعتصاب‌کنندگان ایجاد کند. شاید روزی برسد که همین اعتصاب بانه و اتحاد مردم آن، به الگویی برای سراسر شهرهای ایران تبدیل شود. به خصوص مردم حق‌طلب کردستان در مبارزه با حکومت اسلامی، تجارب ارزنده فراونی دارد و این تجارب را نیز با پرداخت بهای سنگینی کسب کرده است.

پلاتفرم دموکراتیک جنبش‌ها و خلق‌های ایران، همه مردم محروم و ستم‌دیده و آزادی‌خواه و حق‌طلب کردستان را به حمایت از مبارزه مردم بانه و تداوم اعتراض متحدانه علیه سیاست‌های تبه‌کارانه حکومت اسلامی، علیه اذیت و آزار مردم، علیه بستن مرزها، علیه کشتن مکرر کولبران و با خواست تامین معیشت زندگی کولبران و تامین بیمه بیکاری دعوت می‌کند. قاچاقچیان اصلی در نهادهای مختلف حکومت اسلامی، جا خوش کرده‌اند و همان‌ها هستند که فرمان کشتار کولبران در مرزها و کوه و دشت را صادر کرده‌اند. در واقع غارتگران و چپاولگران و تبه‌کاران در قدرت مسئول این کشتارها و این همه فقر و فلاکت هستند. خواسته‌ها و مطالبات کولبران و همه اقشار محروم جامعه ایران را تنها با مبارزه و اعتصاب متحدانه می‌توانیم به این حاکمیت جانی تحمیل کنیم.

فعالین سیاسی، اجتماعی و فرهنگی شهر بانه می‌توانند نقش مهمی برای بسیج و سازمان‌دهی اعتراض وسیع مردم، به ویژه در تشکیل شوراها و مجامع و مجالس عمومی در محلات و محل کار، با هدف مدیریت جامعه و اعتراضات داشته باشند.

پلاتفرم دمکراتیک جنبش‌ها و خلق‌های ایران

بیست و یکم اردیبهشت 1397 - یازدهم مه 2018