ابراهیم یزدی از چهره های سرشناس انقلاب اسلامی، و دبیر کل نهضت آزادی در شهر ازمیر ترکیه در سن 86 سالگی درگذشت. ابراهیم یزدی در کنار ابوالحسن بنی صدر و صادق قطب زاده، سه تن از بازیگران مهم انقلاب اسلامی به شمار می رود. سه شخصیتی که هر یک به سرنوشت جداگانه ای دچار آمدند. صادق قطب زاده در دادگاهی در پشت درهای بسته به اعدام محکوم، و حکم صادر شده با تایید خمینی به اجرا گذاشته شد. ابوالحسن بنی صدر تا مقام ریاست جمهوری اوج گرفت و سپس مغضوب واقع شد و از ایران متواری گردید، تا در پاریس ساکن گردد. ابراهیم یزدی در ایران ماند، رابطه اش را با بازرگان و نهضت آزادی محکم تر کرد. او چند بار طعم زندان را در رژیمی که خودش از بنیانگذاران آن بود چشید. ابراهیم یزدی تا آخر عمر در چارچوب سیاست عمومی نهضت آزادی، سیاست دفاع از رژیم و قانون اساسی جمهوری اسلامی با حفظ حق انتقاد را دنبال کرد. سیاست نه سیخ بسوزد و نه کباب که در عمل به سوختن مملکت در آتش انقلاب اسلامی انجامیده است.
دکتر یزدی متعلق به شاخه ای از سیاسی- کاران ایرانی است که در عصر دنیای دوقطبی-سرمایه داری و کمونیسم- پا به دنیای سیاست گذاشتند. دنیایی که دو نیروی دمکراسی و کمونیسم دو راه متضاد رشد را در کشورها رقم می زد. در یکی اقتصاد زیر منگنه دیکتاتوری کمونیستی قرار می گرفت و در دیگری لیبرالیسم هدایت گر اقتصاد و سیاست بود. دکتر یزدی و هم فکران او ایدئولوژی ای را پی ریزی و پی گیری کردند، که در آن از کمونیسم تنفر و از دمکراسی انزجار تولید می گردید. آنها در پی اتوپیایی بودند که متاسفانه صورت واقعیت به خود گرفت. اتوپیایی که درون مایه ایدئولوژیک اش سخت اسلامی بود. مبلغان این ایدئولوژی در دانشگاه های سکولار درس خوانده بودند، اما ایدئولوژی شان تیشه به ریشه سکولاریسم می زد.
در دنیای دو قطبی پس از جنگ جهانی دوم جنبش های اسلامی به دلیل پتانسیل ضد ملی گرایی و ضد کمونیستی مورد توجه و حمایت دولت های غربی قرار گرفتند. دکتر یزدی 18 سال پیش از انقلاب اسلامی در آمریکا ساکن شده بود، و در هماهنگی با رهبران نهضت آزادی در داخل ایران، به سازمان دهی فعالیت های اسلامی مشغول بود. سفرهای او به مصر، لبنان و عراق هنگام اقامت اش در آمریکا، در راستای شبکه سازی برای جنبش های اسلامی و زیر نظر دولت های غربی و عربی صورت می گرفت. این فعالیت ها تماما بر علیه منافع ملی ایران بود. دکتر یزدی و دوستان داخلی و خارجی اش، در آوردن خمینی به پاریس، راه هر گونه سازشی را که بتواند، گذار به دمکراسی را تسهیل کند بستند. دکتر یزدی خود را در طیف ملی-مذهبی ها تعریف می کرد. اما نسخه ای که این داروساز برای مردم ایران پیچید عوضی بود. نسخه ای بود که بر درد ملت افزود و مذهب مردم را بد نام کرد. او این شانس را نداشت که باری از دوش ملت بر دارد، اما شاید پند گیری از اشتباهاتش، درس عبرتی برای آیندگان باشد.
احمد تاج الدینی
28.اگوست2017
برگرفته از:
افزودن دیدگاه جدید