اینجه بیر قوش ایدیم

 آنا قوینیندا دیل آچدیم

گوزه ل نغمه لراوخویوب

گوزللیگه یول آچدیم     احمد اسماعیلی

----

(مرغ کوچکی بودم

 در آغوش مادرزبان گشودم

نغمه های زیبا خوانده 

به زیبایی ها راه گشودم)

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                              ========================                                                  

بیانیه دبیرکل یونسکو به مناسبت روز جهانی زبان مادری سال 2017
«به مناسبت روز جهانی زبان مادری، یونسکو بر تعهد همه جانبه خویش به پاسداشت تنوع زبانی و چندزبانگی تاکید می‌کند. زبان‌ها به اندیشه‌ها و هویت ما شکل می‌دهند و ما از رهگذر آن‌ها خویش را بیان می‌کنیم. بدون احترام به تنوع زبانی که راهی برای درک درست همه فرهنگ‌ها پیش پای ما می‌نهد، یک گفتگوی معتبر یا همکاری موثر بین‌المللی شکل نخواهد گرفت. دسترسی به تنوع زبانی می‌تواند حس کنجکاوی و درک متقابل میان مردم را بیدار کند. برای همین هم هست که یادگیری زبان‌ها همزمان تعهدی است به صلح، نوآوری و خلاقیت.
روز جهانی زبان مادری، که امسال به آموزش چند زبانه اختصاص داده شده است، همچنین فرصت بسیج برای تحقق اهداف توسعه پایدار و به ویژه هدف چهارم برنامه توسعه پایدار برای "اطمینان از دسترسی همگانی به آموزش فراگیر و با کیفیت و ترویج یادگیری مادام العمر" است. آموزش و پرورش و اطلاعات به زبان مادری قطعا برای بهبود فرآیند یادگیری، بسط اعتماد به نفس و عزت نفس، که از جمله مهمترین محرکه‌های توسعه هستند، ضروری است.
وجود ما وابسته به زبان است. فرهنگ‌ها، ایده‌ها، احساسات و حتی آرمان‌های ما برای یک دنیای بهتر در درجه نخست از رهگذر یک زبان خاص و با واژه‌های خاصی تبلور می‌یابند. این زبان‌ها، حامل ارزش‌ها و چشم‌انداز‌هایی از جهان هستند که به مفهوم بشریت غنا می‌بخشند. بها دادن به این زبان‌ها طیف وسیعی از آینده‌های ممکن را پیش روی ما می‌گشایند و توان لازم برای رسیدن به آن‌ها را در ما تقویت می‌کنند.
به مناسبت این روز، من درخواست می‌کنم پتانسیل آموزش چند زبانه در همه جا، از سیستم‌های آموزشی و اداری گرفته تا محصولات فرهنگی و رسانه‌ای و فضای مجازی و تجارت، تصدیق شده و از آن بهره گرفته شود. بهتر است ما درک کنیم چگونه زبان‌ها را، ابزار اصلی که ما برای ساختن آینده‌ای شایسته برای همگان در اختیار داریم، ارج بنهیم.»
ایرینا بوکووا
--------------
روز ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده‌است. نامگذاری این روز در کنفرانس عمومی یونسکو در سال ۱۹۹۹ به منظور کمک به تنوع زبانی و فرهنگی انجام شده‌است. مجمع عمومی سازمان ملل متحد نیز به دلیل اهمیت زیاد آن، سال ۲۰۰۸ را سال جهانی زبان‌ها اعلام کرده وتاکید کرد: .

زبان قویترین ابزاردرمحافظت واشاعه میراث های مادی ومعنوی ماست.کوشش درجلوگیری ازنابودی زبانهای مادری نه تنهادر گوناگونی زبانها وامرمفیدآموزش چند زبانه بلکه در توسعه آگاهی بخشی کاملتر زبانی وفرهنگی سراسر دنیا وتحکیم همسویی درک ،بردباری ودیالوگ کمک شایانی میکند .

اهمیت آموزش ابتدائی کودکان به زبان مادری آنان موضوع تحقیقات بسیاری بوده است. در سال 1929 میلادی، «دفتر بین المللی آموزش و پرورش» کنفرانسی در مورد آموزش و پرورش دو زبانه در لوکزامبورگ ترتیب داد که اولین کنفرانس علمی در این زمینه بود.

در آن زمان تقریبآً منابعی در این زمینه وجود نداشت. در مدت نیم قرن پس از این کنفرانس، کتاب های موجود در زمینه آموزش دو زبانه به بیش از بیست هزار عنوان رسیده است. نتایج کنفرانس لوکزامبورگ بیانگر این امر بود که آموزش به زبانی غیر از زبان مادری- خانوادگی، به رشد ذهنی و حتی رشد شخصیت کودک آسیب می رساند. یونسکو نیز بارها و با قاطعیت نیاز به ارتقای آموزش به زبان مادری و همچنین حق کودک را برای برخورداری از آموزش به زبان مادری تأکید کرده است.
—-------------------—
تحقیقات اخیر آموزش وپرورش نشان داده که ناسازگاری،انزوا،گریز ازکلاس وترک تحصبل بین دبستان های مناطق غیر قارس زبان هفت برابر بیشتر بوده است.
دانش آموزی که از محیط آشنای خانواده وارد میحط نا آشنای مدرسه میشود سختی های تحمل میکند که بتواند خود را هماهنگ سازد
حال اگر زبان مدرسه نیز از زبان دانش آموز تفاوت زیاد داشته باشد، ابعاد این حادثه گسترده تر و آثار منفی آن در زندگی تحصیلی دانش آموزان بیشتر خواهد بود. هنگام ورود به مدرسة ابتدایی، زبان برای کودک از یک ارزش صرفاً «عملی» برخوردار است. او ترجیح می دهد تا زمانی که می تواند از زبان خود استفاده کند و اگر لازم باشد برای ارتباط با دوستان و جذب کردن همبازی هایش، زبان مادری خود را به کار برد. بنابراین، انگیزه کودک در استفاده از زبان، ایجاد ارتباط و یکپارچه شدن با همبازی هایش است. پاسخ این رفتار برقراری رابطه مستقیم با میدان ارتباطی کودک است. اگر این میدان (زمینه ارتباطی) ستیزه ایی باشد، در این صورت این انگیزه یا رفتار با مشکل مواجه شده و سبب بروز مشکلات ارتباطی و به دنبال آن ایجاد مانع در پیشرفت تحصیلی و رشد اجتماعی و عاطفی دانش آموزان خواهد شد                                                                                                     ==============================                                                                                                                                                                                                                                                                                      

  Dedication of the International Mother Language Day Monument in Ashfield Park, Sydney, 19 February 2006