رفتن به محتوای اصلی

ابتکار: هور‌العظیم را در دولت قبل خشک کردند برای اکتشاف نفت
01.12.2015 - 14:49
به گزارش آفتاب، ابتکار با بیان اینکه “خاک سالم، هوای سالم  آب سالم، جنگل و دریا، یک سرمایه طبیعی است”، ادامه داد: علاوه بر سرمایه، امروز زیست‌بوم یک ارزش ذاتی و یک ارزش خدمات دارد که خیلی با ارزش است و آثاری که برای جلوگیری از فرسایش، رانش، گرد و غبار دارد غیر‌قابل چشم‌پوشی است.
 
معاون رییس‌جمهور با تاکید براینکه “الزام بشر برای حفظ منابع آب و ذخیره ژنتیکی به عنوان یکی از خدمات جنگل برای کشاورزی ضروری است”، تصریح کرد: متاسفانه در اثر یک دوره و شاید سالها فشار بر طبیعت ایران به دلایل متعدد، دوران سختی به جهت اقتصادی در ۴ دهه گذشته تجربه کردیم که سبب شده در جاهایی فشار به طبیعت وارد شود که این دوران سخت شامل دوره‌های جنگ، تحریم و فشار اقتصادی بوده و باعث شد فشارها روی منابع داخلی ما بیش از توان تحمل باشد و در نتیجه تعادل بهم بخورد.
 
وی در ادامه با بیان اینکه دولت یازدهم از همان ابتدا متوجه اهمیت محیط زیست بوده است، تصریح کرد: دولت از همان ابتدا برای محیط زیست برنامه نوشت؛ به‌طوری که اولین دستور هیات دولت و اولین مصوبه احیا محیط زیست بود. امروز هم آقای دکتر روحانی با این خط‌مشی حرکت می‌کنند و با وجود اینکه دولت بزرگترین بحرانها را در مسئله اقتصادی، مهار تورم، بحث بیکاری، مشکلات سیاسی، مشکلات امنیتی- اجتماعی و مذاکرات هسته‌ای را ‌داشته ولی به هیچ کدام از اینها هم بی‌توجه نبوده است.
 
 
 معاون رییس‌جمهور با ذکر این نکته که “دولت متوجه این واقیت بوده که اگر نتوانیم سرمایه ملی را حفظ کنیم تعادل تمام زیرساختها از بین خواهد رفت”، اظهار داشت: کشاورزی ما متکی به آب و خاک است و اگر منابع آب از دست رفته باشد -که در بخشهایی از دست رفته- ادامه روند کشاورزی امکان‌پذیر نخواهد بود. در دریاچه ارومیه فی‌النفسه فقط حیات اهمیت ندارد بلکه ادامه حیات کشاورزی در کل استانهای آذربایجان شرقی و غربی و حتی کردستان ‌و استانهای همجوار و در یک شعاع ۵۰۰ کیلومتری اهمیت دارد؛ بنابراین محیط زیست اقتصاد را تحت تاثیر قرار می‌دهد؛ یعنی ما به نقطه‌ای رسیدیم که محیط زیست فقط برای بحث حفظ محیط زیست، سلامت یا آثار آلودگی مطرح نیست، بلکه آثار شدید اقتصادی آلودگی و تخریب محیط زیست امروز وارد معادلات می‌شود. نگاه دولت یازدهم در این زمینه بسیار موثر است و اقتصاد سبز و ارزش‌گذاری خدمات طبیعت را در برنامه‌ها و سیاست‌های کشور خیلی جدی دنبال می‌کنیم.
 
ابتکار در ادامه و در پاسخ به سوال خبرنگار «آفتاب» مبنی بر اینکه در پیگیری این برنامه‌ها به چه دستاوردهایی دست یافته‌اید؟، گفت: مثلا در موضوع دریاچه ارومیه و تالاب‌ها؛ یعنی یکی از جهت‌گیری‌های خوب دولت یازدهم -در سخترین شرایط خشکسالی- احیاء تالاب‌ها از اولویت‌های دولت بوده است. زیرا تالاب‌‌ها زیست‌بوم‌های انتهای خط هستند؛ تالاب‌ها اگر حالشان خوب باشد حال آبهای زیر زمینی‌، رودخانه‌ها، کشاورزی و مردم خوب است.
 
رییس سازمان محیط‌زیست با بیان اینکه خشک‌شدن تالاب‌ها و دریاچه‌ها یک زنگ خطر جدی برای کشور است، تصریح کرد: ما بعد از سالها کم‌توجهی به این موضوع در شرایطی که سال ۸۴ یک برنامه کامل و تمام‌عیار برای احیا دیده‌شده بود دوباره خیلی از این مسایل را در سال ۹۲ از اول شروع کردیم که میزان آسیب و عقب‌ماندگی زیاد است و نوعی عقبگرد به سال ۷۶ است.
 
وی ادامه داد: نمی‌گوییم همه مشکلات برای هشت سال قبل بوده؛ حتما در سال‌های قبلتر از آن هم مشکلاتی بوده و در چهل سال خیلی جاها فشار بیش از حد به طبیعت وارد کردیم ولی در این ۸ سال آخرین لطمات و ضررها در هر حوزه‌ای وارد شد.
 
معاون رئیس‌جمهور در ادامه به اقدامات و دستاوردهای دولت یازدهم در دستیابی به اهداف زیست‌محیطی اشاره کرد و گفت: در دولت یازدهم برای اکثر این تالاب‌ها برنامه و بودجه و اقدامات اجرایی تعریف شد؛ از ارومیه تا هامون و بختگان و هور‌العظیم را در دولت قبل خشک کردند برای اجرای طرح نفتی؛ در حالی که شرط ما در بحث ارزیابی این بود که هور‌العظیم نباید خشک شود و بلافاصله وقتی دیدیم این اتفاق افتاده است، مکاتبه و پیگیری کردیم و رفتیم تا سدها باز شد. آقای زنگنه هم گفتند ما در دریا اکتشاف نفت می‌کنیم؛ بنابراین دلیلی ندارد در تالابی که دو، سه متر -و در فصولی کمتر- عمق آب دارد اکتشاف نفت انجام دهیم. لذا آب وارد هور‌العظیم شد یا در هامون به دلایل امنیتی جلوی ورود آب را گرفتند. در شرایطی که این امر به نا‌امنی بیشتر دامن می‌زند و مهاجرت را زیاد و کشاورزی را نابود می‌کند.
 
ابتکار در واکنش به این موضوع که برخی معتقدند اقدامات دولت در بعضی موارد مثل هامون و زاینده‌رود اقدامات مقطعی است، گفت: در هامون آب در اختیار ما نیست مهم این بود که موانع برداشته شود که برداشته شد در هور‌العظیم هم همینطور اما مسئله زاینده‌رود مسئله برنامه‌ریزی است که اتفاقاً به زایند‌ه‌رود از رویکرد برنامه‌محور نگاه می‌کنیم. برای احیا تالاب‌ها برنامه نوشتیم. برنامه فرابخشی علمی و کارشناسی که با کمک دانشگاهیان در استانها تنظیم شده است و تکلیف هر بخشی مشخص و یک کارگروه بین‌المللی استانی نیز تشکیل شده است.
 
 
 
رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به اینکه این اقدامات ممکن است نتایج مقطعی داشته باشد ولی رویکرد ما یک رویکرد مقطعی نبوده است، ادامه داد: قبلاً چنین نگاهی نبود؛ وقتی من با آقای اشرف‌غنی ملاقات کردم تمام موضوع ملاقات احیا تالاب بین‌المللی هامون بود. برای اولین‌بار موضوع مذاکره در این سطح، هامون بود. اتفاقاً آقای اشرف‌غنی از این پیشنهاد استقبال کرد و گفت احیاء تالاب احیا امنیت دوستی کشاورزی است. دریاچه هامون را در  کمیسیون ملی یونسکو مصوب کردیم و انشا‌الله امیدواریم ظرف چند ماه آینده به عنوان ذخیره‌گاه و بعد از آن به عنوان پارک صلح و دوستی بین مرزی انتخاب شود.
 
ابتکار در مورد اقدامات عملی دیپلماسی محیط‌زیستی خود در افغانستان نیز گفت: با گروههای افغانی همکاری و برای هامون یک برنامه در سطح بین‌المللی، منطقه‌ای و استان اجرایی کردیم که در آخرین جلسه با حضور آقای جهانگیری در مورد منطقه گزارشی از وضعیت هامون و برنامه‌ریزی‌ها و کارهای انجام‌شده ارایه شد. در معضلات زیست‌محیطی کاملا نگاه برنامه‌محور و بلند‌مدت داریم گرچه به دلیل شرایط آب‌و‌هوایی ‌و مشکلاتی که از گذشته بوده نباید انتظار داشته باشیم که در همان مقطع اول مشکلات حل شود‌.
 
وی در مورد زمان به ثمر‌نشستن برنامه‌های سازمان و نتیجه‌بخش‌بودن آنها نیز گفت: فرق می‌کند؛ هر منطقه بالاخره برنامه و زمانبندی خودش را دارد در مورد هامون یکسری اقدامات را باید در سطح ملی انجام دهیم، یکسری هم بخش بین‌المللی است یا در مورد گرد و غبار هم همینطور. یکسری مصوبات دولت قبل داشت ولی هیچ‌کاری انجام نشده بود. از زمانی که آمدیم ستاد ملی مبارزه با گرد‌و‌غبار کار خود را شروع کرده و مطالعات مقابله با گرد‌و‌غبار استان انجام شده است.
 
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست ادامه داد: ما الان می‌دانیم چکار باید بکنیم. دولت اعتبارات را پیش‌بینی کرده و سازمان جنگلها و مراتع دراین زمینه گام‌های مهمی را برداشته، سازمان هواشناسی گام‌هایی را باید بردارد و گام‌های اساسی مطالعات و تهیه و تدوین برنامه و راهکار تامین اعتبارات انجام شده است.
 
ابتکار با بیان اینکه ۷۰ مورد پیشنهاد برای مهار گرد و غبار از طریق گروههای تخصصی بررسی شده است تصریح، کرد: تمام پیشنهادهایی که قابلیت کاربردی داشت به سمت اجرایی‌شدن رفته است که در این زمینه کارهای زیرساختی انجام شده اما حجم مسئله و گستردگی خیلی زیاد است ضمن اینکه بخشی از گردو‌غبار از خارج از کشور می‌آید و بخش دیگر حاصل نا‌امنی است که در منطقه وجود دارد.
 
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست در ادامه به سفر خود به عراق برای حل معضل گردوغبار اشاره کرد و گفت: در زمان نخست‌وزیری نوری‌المالکی به عراق رفتم و با کمال افتخار در کربلا به عنوان آغاز کار عملیاتی درخت کاشتم ولی متاسفانه زمانی بود که استان الانبار تحت فشار و عملیات وحشیانه قرار گرفته بود (حتی آن موقع اسم داعش مطرح نبود و اعلام موجودیت نکرده بود) در این دیدار آقای نوری‌المالکی خیلی مضطرب بود و می‌گفت الان به ۷۰ کیلومتری بغداد رسیدند و جنگ سنگینی در گرفته و ادامه داد برای ما هم گرد و غبار مهم است ولی مسئله بود و نبود ما مطرح است.
 
وی در بخش دیگری از سخنان خود به مشکلات تنفسی پیش‌آمده برای مردم خوزستان اشاره کرد و گفت: ما در خوزستان مشکلات زیست‌محیطی زیادی داریم؛ از سالها قبل اتفاقی می‌افتاد که ناراحتی تنفسی برای تعداد زیادی از شهروندان پیش می‌آمد و به اورژانس مراجعه می‌کردند. لذا در سال ۹۲ بررسی اولیه را شروع و ۱۶ دلیل احتمالی را شناسایی و روی تک تک موارد کار کردیم.
 
ابتکار ادامه داد: یکی از مشکلات فرآوری سنگین نفت بود که از آقای زنگنه در خواست کردیم و گفتیم هوا، هوای خوبی نیست فراآوری را متوقف کنید که خوشبختانه از سال ۹۳ فرآوری را کلاً متوقف کردند‌. بعد در موضوع سوزاندن نیشکر ورود کردیم و خواستیم رعایت کنند. بعد رفتیم بحث کیفیت هوا و از ماه گذشته توزیع بنزین یورو ۴ در اهواز شروع شد که خیلی اتفاق مهمی بود.
 
 
 
وی با بیان اینکه این فاکتورها را در عمل حذف کردیم، تصریح ‌کرد:‌ ولی متاسفانه وقتی دوباره مشکلات تنفسی اتفاق افتاد احتمالات را بیشتر برد به سمت یک واکنش آلرژیک از نوع آسم که ریشه در برخی از گرده‌های گیاهی در منطقه دارد؛ البته راجب این موضوع چون خودم کار کردم به عنوان ایمولوژیست معتقدم همزمان وجود هم آلودگی گرد‌وغبار هم آلودگی نفتی هم وجود یک نوع گرده خاص گیاهی با هم می‌تواند شرایط را برای واکنش التهابی و آلرژیک مانند آسم را در این افراد بوجود آورده که این را کارشناسان و متخصصین هم تایید می‌کنند.
 
ابتکار با اشاره به این موضوع که این درخت توسط شهرداری اهواز وارد کشور شده است، توضیح داد: درختی را شهرداری‌های آن منطقه به‌نام کنوکارپوس آورده‌اند که این درخت، درخت خیلی قشنگی است ولی زیبایش یک داستان است و مشکلاتش داستان دیگر؛ لذا امسال هم برای آن یک تدابیری انجام دادیم و به شهرداری اعلام کردیم باید هرس کند زیرا هرس خیلی می‌تواند کمک کند؛ البته شهرداری هرس کرده بود ولی ظاهراً به اندازه کافی هرس نشده بود.
 
وی افزود: تمام کارها برای حذف این فاکتورها و کاهش احتمالات انجام شده و الان تیمی از دولت با تاکیدات آقای جهانگیری و با مسئولیت اول دکتر هاشمی تعیین شده تا علل را شناسایی کنند و بگویند این بیماری ناشی از چه چیزی هست ما هم عوامل اصلی آلاینده را پیگیری می‌کنیم.
 
ابتکار در ادامه به موضوع کانونهای گرد و غبار در داخل کشور و بهبود نسبی وضعیت هندیجان اشاره کرد و گفت: فکر می‌کنم با توزیع بنزین یورو۴ و بارندگی خوبی که امسال بود منطقه هندیجان که جزو خشک‌ترین نواحی و کانون‌های گرد و غبار استان بود، الان خوشبختانه آبگیری شده و شرایط بهتر است در ضمن امیدواریم آنجا مقداری کشاورزی هم رونق بگیرد زیرا کشت می‌تواند خیلی کمک کند.
 
ابتکار با بیان اینکه طرح مبارزه با گرد و غبار  و کاشت گونه‌های مثمر هم در مرحله نهایی اجرایی‌شدن است، تصریح کرد: تلاش خوبی در سطح استان با جود پیچیدگی موضع در حال شکل‌گیری است و سازمان به عنوان دستگاه ناظر سعی کرده با نگاه علمی به مسئله نگاه کند.
 
رییس سازمان حفاظت محیط‌زیست امکان نقش بارش باران اسیدی در بیماری تنفسی مردم منطقه خوزستان را کاملاً رد کرد و گفت: هم هواشناسی و هم ما اندازه‌گیری‌هایی که قبل از این حادثه و بعد از این حادثه انجام دادیم نشان داد مشکل باران اسیدی نبوده مشکل چیز دیگری است؛ به‌طوری که جواب سیستم سنجش اسیدیته باران منفی بود.
 
ابتکار در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار «آفتاب» در مورد آخرین اخبار در مورد احیاء دریاچه ارومیه گفت: یکی از قوی‌ترین‌ترین و با تجربه‌ترین مدیران کشور؛ یعنی آقای دکتر کلانتری مسئولیت هماهنگی فرابخشی را به عهده گرفت و مطالعات انجام شده به یک برنامه مصوب منتهی شد و تقسیم کار بین دستگاه‌ها انجام شده است. هماهنگی بین دستگاهها برای عملیاتی شدن هم با هماهنگی ستاد انجام شد و دستگاهها با وجود موانع، هر‌کدام گامه‌ای لازم بر اساس برنامه پیشنهاد شده را برداشتند و ما الان نزدیک یکسال بعد از عملیاتی‌شدن مصوبه دولت شاهد این هستیم برای اولین‌بار به دلیل بارندگی و یکسری اقداماتی که انجام گرفت میزان افت و کاهش امسال خیلی کمتر شده است.
 
وی افزود: وضعیت دریاچه تثبیت شده ‌و امید به اینکه تلاشهای ما نتیجه‌بخش شود خیلی بیشتر است در ضمن اخیراً شنیدم در سد بوکان آزاد‌سازی آب انجام شده، وزارت کشاورزی بزرگترین مسئولیت را در اصلاح کشت دارد و اینطوری که مطالعات نشان می‌دهد سه برابر میزان آب مورد نیاز کشاورزان منطقه آب مصرف می‌کنند. برداشت چاه‌های غیر‌مجاز وجود دارد؛ مضاف بر این تولیدات برنامه‌ریزی‌شده نیست و با وجود اینکه سفره‌های زیر‌زمینی و خاک از بین می‌رود و کود مصرف می‌شود ولی بازدهی پایین است.
 
معاون رئیس‌جمهور همکاری با وزارت کشاورزی برای جلوگیری از مصرف بی‌رویه آب توسط کشاورزان را اقدامی لازم برای نجات دریاچه ارومیه دانست و گفت: با هماهنگی وزارت کشاورزی در سال پیش‌رو و با همکاری دولت ژاپن آمورزش کشاورزان ۷۳ روستا در آذربایجان غربی و شرقی به  ۹ روش بدون نیاز به تجهیزات سنگین آب به کشاورزان آموزش داده خواهد شد.
 
ابتکار در واکنش به انتشار اخبار ضد و نقیض درمورد دریاچه ارومیه نیز گفت: احیا یک فرایند ۱۰ تا ۱۵ ساله است؛ ما باید میانگین را بگیریم که میانگین نشان می‌دهد روند تراز کند شده است. البته این به این مفهوم نیست همه دستاوردها حاصل شده است؛ نه، این اول راه است. ۳ سال باید وضعیت دریاچه تثبیت شود بعد به احیاء برسیم. در مجموع می‌توان گفت شاخص‌های ما نشان می‌‌دهد گام‌هایی برداشته شده است هرچند عقب‌ماندگی و مشکلات نیز وجود دارد.
 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

رضا وضعی

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.