مدرسه فمینیستی: تجاوز جنسی (rape)، نزدیکیِ جنسی با فردی، بدون رضایت اوست. تجاوز جنسی در حقیقت تنها یک حمله فیزیکی و جنسی به قربانی نیست، بلکه در عین حال حمله معنوی و حمله به شان انسان است که در آن قربانی از حق خود محروم می شود و این خشونت، هر چند همیشه منجر به قتل نشود، ولی عموماً تهدید به قتل را به همراه دارد. در این میان نزدیکی فرد بالغ با افراد کم سن و سال و کودکان، حتی اگر با رضایت آنها باشد، تجاوز محسوب می شود.[1]

بهترین راه برای جلوگیری از تجاوز، افزایش سطح آگاهی و آموزش تمام اقشار جامعه و آگاهی بخشی به هر دو جنس است تا احترام و یاری رساندن به هم نوع را بیاموزند. همچنین آموزش و آگاهی در جان به در بردن از موقعیت های خطرناک بسیار موثر است. به خصوص همواره باید کودکان را به نحوی آموزش داد که بتوانند مواقع پرخطر را شناسایی کرده و از خود دفاع کنند؛ و در مواردی که مورد سوء استفاده قرار گرفتند، بتوانند به آشنایان و افراد بزرگ تری که به آنان اطمینان دارند، موضوع را در میان بگذارند.

لیکن همواره به خاطر داشته باشید هنگامی که تجاوز به وقوع پیوست، مقصر تمام و کمال این عمل، فرد متجاوز است و قربانی کاملاً از گناه و تقصیر مبرا است.

باید دانست که بهترین راه برای امنیت زنان در جامعه، فرهنگی است که آن ها خود در مقابل یکدیگر در پیش گرفته اند؛ مشهود است که هر مردی از یک زن زاده می شود و عموما در دامان او پرورش می یابد، بنابراین وظیفه ی زنان یک جامعه است تا پسران و مردانی مسئولیت پذیری بار بیاورند که به زنان احترام می گذارند و به این ترتیب جامعه را به سمت احترام و ارزش گذاری به جنس مونث – به عنوان جنسی برابر با جنس مذکر – سوق دهند.

یکی از نمونه های فرهنگی ناپسند، وجود "جک های جنسی" است که در بین نوجوانان به خصوص پسران رواج دارد و در آن، قسمت هایی از بدن زنان مورد تمسخر قرار گرفته و مسئله ی تجاوز را تاحدی خنده دار و بی اهمیت جلوه می دهد. بنابراین بهترین راهکار، اجتناب از پخش این گونه جک ها در جامعه است.

مسئله ی دیگر تجاوز به جنس مذکر است که با وجود شیوع کمتر، اما وجود دارد؛ این تفکر که "اساسا مردان مورد تجاوز قرار نمی گیرند" باعث شده است تا مردان قربانی در ابراز این موضوع بسیار خجالت زده و ناتوان بمانند.

در هنگام دادن دستور العمل هایی به دختران و زنان جهت محافظت از خود، گاهی این دیدگاه پیش می آید که پیشگیری از تجاوز تماماً به "برخورد صحیح و رفتار مناسب آنان" وابسته است و اینکه این "کوتاهی آن ها" است که زمینه حمله ی فرد متجاوز را فراهم می کند؛ قطعا این دیدگاه به هیچ عنوان درست و مورد قبول نیست و باید هدف از این توصیه ها، صرفا جهت توانمندسازی زنان در برخورد با موقعیت های خطرناک باشد و نه مقصر جلوه دادن آنها.

در ادامه چند نکته ی کاربردی برای محافظت از خود و دیگران از وقوع احتمالی تجاوز را متذکر می شویم:

 در ابتدا و قبل از هرگونه تلاش برای پیشگیری از هتک حرمت، باید بپذیرید که اگر مورد تجاوز قرار گرفتید، این خطا 100% از جانب فرد خاطی ، یعنی متجاوز بوده و هر کاری از جانب شما و هر آنچه پوشیده اید و یا گفته اید، ابداً دلیل حمله و تجاوز به شما نیست.

 هیچ مکانی حتی خانه و ماشین شخصیتان امن نیست! در موارد زیادی دیده شده که فرد متجاوز به فاصله ی اندکی از این دو مکان، در کمین قربانی بوده و به محض باز شدن در، او را به داخل خانه و یا اتومبیل هل داده و در را از پشت قفل کرده است؛ لذا ترجیحاً فاصله ی زمانی ای را که بیرون از خانه و یا اتومبیل ایستاده و به دنبال کلید یا سوییچ می گردید کوتاه کنید و به هنگام باز کردن قفل، با یک نگاه، اطرافتان را وارسی نمایید.

 هنگامی که در خانه هستید در را به روی افراد ناشناس - هرچند خود را مامور آب، برق و... معرفی کند - باز نکنید، مگر اینکه کارت شناسایی و یا یونیفرم مخصوص با نام شرکت به همراه داشته باشد. جهت اطمینان از وی بخواهید با شرکت اعزامی خود تماس گرفته تا از طرف شرکت با شما تماس حاصل کنند؛ و یا اینکه شماره شرکت مربوطه را از وی دریافت کرده و خود با آن شرکت تماس بگیرید.

 افراد متجاوز لزوماً ظاهر و قیافه ای بدجنس، کثیف یا مجرمانه ندارند، و همچنین بسیاری از آنان با قربانیان آشنایی قبلی داشته اند. آمار های کشورهای غربی حاکی از آن است که تنها 9 تا 33% متجاوزان نسبت به قربانی کاملا غریبه بوده اند؛ علاوه بر این، نسبت فرد متجاوز با قربانی می تواند: رییس، معلم، همسایه، دوست پسر (و یا با شیوع کمتر دوست دختر) و یا از بستگان و نزدیکان باشد. در یک تحقیق در ایالات متحده مشخص شده که 16% قربانیان جنسی توسط یکی از بستگان و 11% توسط پدر یا ناپدری خود مورد تجاوز قرار گرفته بودند.[2]

 باید متذکر شد که ترس از تجاوز نباید مایه بدبینی و پارانویای شما شود و زندگی شما را برای ترک منزل، خوش گذرانی و یا رفتن به مکان های مورد علاقه تان، مختل کند.

 به حس ششم خود اعتماد کنید! اگر در موقعیتی قرار کردید که در آن احساس ناامنی می کنید، این حس خود را پشت گوش نیندازید. بر اساس یک مطالعه، قریب به یک سوم مواردِ تجاوز در قرار ملاقات ها اتفاق افتاده اند؛ در این گونه مواقع، در صورتی که از سوی طرف مقابل به برقراری رابطه جنسی دعوت شدید، چنانچه مایل نیستید، قاطعانه "نه" بگویید و مرزهای خود را با وی روشن نمایید؛ به هیچ عنوان اجازه ندهید شما را ضعیف یا ترسو خطاب کرده و بخاطر تصمیمات تان در شما احساس گناه ایجاد کنند. در این مواقع از اینکه نیازها و خواسته هایتان را واضح بیان کنید، نترسید و در صورت لزوم صدایتان را بالا ببرید، در شرایطی که از طرف مقابل مورد تهدید قرار می گیرید، لازم نیست مودب بمانید.

 مکان های خلوت و تاریک مانند پارکینگ ها وکوچه های کم عبور و مرور و... مورد علاقه متجاوزان است؛ لذا در مکان های مذکور به اطراف خود دقت داشته باشید و چنانچه احساس کردید کسی شما را دنبال می کند، شروع به ایجاد سر و صدا بکنید، به عنوان مثال: بلند با خود صحبت کنید، با یک فرد خیالی صحبت کنید یا وانمود کنید که با تلفن همراه خود صحبت می کنید؛ هر چه بلندتر بهتر! چرا که این اقدام شما معمولا از سوی متجاوزان پیش بینی نشده است و با احتمال بیشتری، به علت تعجب یا ترس از گیر افتادن، از حمله منصرف خواهند شد.

 سعی کنید در خیابان های تاریک، ترجیحاً از میان جمعیت، زیر نور چراغ برق و یا از مقابل مغازه هایی با ویترین های بزرگ حرکت کنید؛ هر گاه احساس ناامنی کردید می توانید از پیاده رو به خیابان آمده و در کناره آن – جایی که در دیدرس ماشین ها و امکان تقاضای کمک احتمالی وجود داشته باشد – مسیر خود را بپیمایید.

 در صورتی که در مهمانی های شبانه به سر می برید، سعی کنید از جمع دوستان خود خیلی دور نشوید؛ چراکه در صورت بروز مشکل، به علت صدای بلند موسیقی در این مکان ها، داد و فریاد هم موثر نخواهد بود. لذا همواره بدانید که دوستانتان کجا هستند و هر چند وقت یکبار از وضعیت یکدیگر مطلع شوید. در صورتی که دوستتان را با فردی در وضعیتی ناامن شناسایی کردید، از اینکه مداخله کنید ابایی نداشته باشید. ترجیحا به صورت گروهی به سرویس بهداشتی در این مکان ها مراجعه کنید.

 در مهمانی های شبانه، هنگامی که نوشیدنی های غیرمجاز مصرف شود، اهمیت موضوع چندین برابر می شود. در این شرایط برای حفظ هوشیاری و کنترل جهت محافظت از خود، هرگز زیاد ننوشید. از مصرف نوشیدنی های دست ساز خودداری کنید. همچنین نوشیدنی یا مواد خوراکی را که از دیگران در این مکان ها دریافت می کنید، هرگز مصرف نکنید، چرا که امکان دارد مواد بیهوش کننده یا توهم زا به آنها اضافه کرده باشند. حتی نوشیدنی خودتان را در صورتی که برای مدتی رها کرده اید، ترجیحا دور بریزید، چون امکان دارد در زمانی که حواستان نبوده است ماده ای داخل آن ریخته باشند.

 تا دیروقت در مهمانی های شبانه نمانید. متجاوزان معمولا در ساعات دیر و زمانی که از ازدحام کاسته شده است به دنبال قربانیان می گردند؛ آنها به خصوص به کسانی حمله می کنند که تحت تاثیر الکل و مواد توهم زا بوده و نمی توانند از خود دفاع کنند.

راه حل این است که در ساعات ابتدایی شب و همراه با گروه دوستان خود از مهمانی یا کلوپ بیرون بیایید و یکدیگر را در مهمانی تنها رها نکنید. همچنین می توانید برای اطلاع از رسیدن هر یک از دوستانتان به صورت امن به خانه، بین خودتان یک سیستم پیامکی تهیه ببینید و از این طریق با یکدیگر در تماس باشید و در صورتی که از یکی از دوستانتان پیامی دریافت نکردید، درصدد بررسی بیشتر بر آیید.

 نکته ی دیگر قرار ملاقات هایی است که به دنبال دوست یابی اینترنتی، گذاشته می شوند. ملاقات خصوصی با کسی که تاکنون هرگز ندیده اید نیز کاری پر ریسک است. جهت کاهش خطرات، می توانید یک دوست بزرگتر خود را نیز به همراه ببرید و اینکه قرار ملاقاتتان را ترجیحا در یک مکان عمومی ترتیب بدهید. به طور کلی، بهتر است آدرس و اطلاعات خصوصی تان را در اینترنت در معرض دید عموم قرار ندهید.

 همواره تلفن همراه خود را با شارژ کافی در دسترس داشته باشید؛ اگر احتمال می دهید در مدتی که بیرون هستید، شارژش تمام خواهد شد، شارژر گوشیتان را نیز همراه ببرید.

 اگر رانندگی می کنید، همواره مطمئن شوید به میزان کافی بنزین در باک ماشین موجود است و در راه نمی مانید.

 سعی کنید قبل از خروج از منزل در مورد مسیر خود مطمئن شوید تا در خیابان گم و سرگردان نشوید. بخاطر داشته باشید که متجاوزان کمتر به افرادی که در پیمودن مسیر خود مصمم هستند حمله می کنند، لیکن افرادی که مسیر خود را گم کرده و مردد به نظر بیایید از دید حمله گران آسیب پذیر ترند. بنابراین حتی در صورتی که در خیابان گم شده اید، با طرز نگاه و راه رفتن تان این موضوع را بروز ندهید و با اعتماد به نفس را بروید.

 اگر علاقه دارید با هدفون یا هندزفری به موسیقی گوش بدهید، توجه تان نسبت به محیط اطراف را از دست ندهید و ترجیحاً از جایی که مردم در حال عبور و مرور هستند، طی مسیر نمایید.

 در صورتی که مورد حمله واقع شدید، با قدرت داد بزنید و توجه مردم را هر چه بیشتر به سوی خودتان جلب کنید. مثلا می توانید داد بزنید:"به 110 زنگ بزنید" یا "به من تجاوز شده است". همچنین مطالعات نشان داده اند که مورد خطاب قرار دادن یک فرد خاص با صدای بلند در خیابان - با گفتن "آقایی که پیراهن سفید پوشیده ای" و سپس اشاره به او - و در خواست کمک از او نیز راه موثری بوده است.

 در خصوص حمل سلاح هایی مانند اسپری فلفل و... حمل این سلاح ها در صورتی مناسب است که در استفاده از آن ها به خوبی مهارت داشته باشید؛ چرا که در غیر این صورت امکان دارد توسط فرد حمله کننده علیه خودتان استفاده شوند. به یاد داشته باشید که وسایل ساده ای از قبیل: کیف دستی، چتر، سر تیز کلید و کفش پاشنه بلند و... در چنین مواقعی می تواند سلاح های خوبی برای دفاع از خودتان باشند، با این مزیت که به احتمال کمتری علیه خودتان مورد استفاده قرار می گیرند. به خاطر داشته باشید که به هر نحوی که از خود دفاع کردید، در اولین فرصت باید فرار کنید، هیچگاه فرصت ندهید که متجاوز دوباره قوای خود را بازیافته و این بار خشمگین تر به شما حمله کند.

 اگر احساس کردید متجاوز بسیار نزدیک است، به عنوان آخرین راهکار پیشگیرانه می توانید با او ارتباط چشمی برقرار کرده و با جدیت تمام به چشمانش خیره شوید؛ معمولا متجاوزان هنگامی که بفهمند قیافه شان به خوبی از سوی شما شناسایی شده است، احتمال بیشتری دارد که از این کار منصرف شود.

 دوره های دفاع شخصی را در مراکز معتبر بگذرانید. یکی از روش های دفاع شخصی - اگر از پشت مورد حمله قرار گرفتید - به شرح زیر است: ابتدا خونسردی خود را حفظ کنید، سپس با آرنجتان یک ضربه محکم به قفسه سینه متجاوز (روی استخوان جناغ) وارد کنید؛ سپس بلافاصله با پایتان روی بر آمدگی پای حمله کننده بکوبید؛ وقتی که شما را رها کرد، سریعا برگشته و بدون معطلی با کف دستتان ضربه ای با قدرت به بینی وی به سمت بالا وارد کنید و در آخر نیز با زانویتان محکم به آلت تناسلی وی ضربه وارد کنید. مدت زمانی که متجاوز در اثر این ضربات عملا فلج شده است، برای دور شدن هرچه بیشتر شما از محل کافی است.

 در صورت وقوع تجاوز، از خود یک نشان نزد متجاوز به جا بگذارید؛ به عنوان مثال: گاز گرفتن با دندان، خراش انداختن بدن وی، پاره کردن لباس، مشت محکم زیر چشم متجاوز و...؛ این نشانه ها جهت پیگرد قانونی ارزشمند است. به عنوان مثال در پزشکی قانونی، از آثار کبودی و یا آزمایشات DNA بقایای مو یا سلول های فرد قربانی روی بدن فرد مظنون، جهت شناسایی متجاوز استفاده می شود.

 توصیه می شود در صورت وقوع تجاوز، به جهت عبور از تنش های روحی، اضطراب و افسردگی پس از آن از مشاوره تخصصی روانشناسی بهره بگیرید.

منابع:

1 . https://fa.m.wikipedia.org/wiki/

2. http://www.svfreenyc.org/survivors_factsheet_37.h…

3. http://m.wikihow.com/Prevent-a-Potential-Rape