رفتن به محتوای اصلی

انتخابات سال جاری در ترکیە و موضوعاتی چند
25.01.2015 - 01:02

قرار است  ماە ژوئن ٢٠١٥ انتخابات پارلمانی ترکیە برگزار شود. انتخابات پارلمانی در ترکیە از مهمترین انتخابات آن کشور بشمار می آید و از هم اکنون فعالیت احزاب و آمادە کاری بدین منظور در جریان و بە بحث میان روزنامەها و رسانەهای آن کشور درآمدە است.  بدنبال درگیریهای شدید میان حزب اسلامی هوداپار ( حزب اللە سابق )،  با حمایت پلیس آن کشور علیە طرفداران حزب دموکراتیک خلقها وابستە بە کوردها کە منجر بە کشتە شدن چند نفر از جوانان  آن حزب در شهر جزیر واقع در استان شیرناخ شدە است علل این آشوب را مغلوب نمودن حزب دموکراتیک خلقها در پروسە انتخابات آیندە می دانند.  ساختار سکولار آن حزب بهانەای شدە تا این حزب کە توجە جامعە سیاسی ترکیە را بخود جلب نمودە در زیر لوای بی دینی تضعیف نمایند. از جهت دیگر اخباری  مبنی بر حضور ابراهیم تاتلیس بعنوان نامزد مستقل و خانم سمیە اردوغان دختر رجب طیب اردوغان بعنوان ابتدای موضوعیت و زمزمە  انتخابات پیش روست. آقای صلاح الدین دمیرتاش از روسای مشترک حزب دموکرات خلقها  نیز اعلام نمود کە در انتخابات آیندە بطور حزبی وارد پروسە انتخابات خواهند شد و امید داریم کە سد ١٠%ی شرط ورود بە پارلمان را پشت سر گذاریم. همە اینها را می توان بعنوان تبلیغ و زمینە سازی در نظر گرفت.

اگرچە هنوز زود است  پیرامون انتخاباتی کە ٦ ماە دیگر برگزار میشود سخن بمیان آورد اما بحران سیاسی  امنیتی منطقە بویژە کشور سوریە تاثیرات مستقیمی روی افکار عمومی کشور ترکیە دارد و ممکن است نتایج انتخابات آن کشور را تحت الشعاع قرار دهد.  از این منظر پیشبینی میشود تغییراتی در ترکیب طرفهای سیاسی آن کشور انجام گیرد. در واقع بدنبال راستیزە شدن جامعە سیاسی آن کشور،  ظهور حزب دموکراتیک خلقها با ساختاری سکولار و چپ، و مخاطب دولت در پروسە چارەیابی مسئلە کورد در آن کشور است نگاهها بە موقعیت آتی این حزب معطوف شدە است کە آیا این حزب قادر بە ورود بە پارلمان و بە تغییر می انجامد؟.

 باید بخاطر آورد کە در چند سال گذشتە چند حزب سیاسی آن کشور با باکگراوند سکولار مثل حزب راە راست تانسلوچیلر، حزب مام میهن بە رهبری مسعود ایلماز و حزب چپ دموکراتیک بە رهبری مرحوم بلنت اجویت کە هرکدام در مقاطعی در

قدرت بودەاند از صحنە سیاسی آن کشور حذف گردیدەاند و اسمی از آنان نیز نماندە است. حزب جمهوری خلق نیز همچون یکی از احزاب نیرومند آن کشور کە خود را وارث راە آتاتورک میداند در چند سال اخیر ریزش آرا داشتە وبر حسب برخی نظرسنجیهای ابتدایی در انتخابات آتی با رکود بیشتری مواجە خواهد شد. تاسیس حزب دموکراتیک خلقها کە در اصل وارث احزاب طرفدار کوردهاست ممکن است بە الترناتیفی در صحنە سیاسی آن کشور درآید. بافت دموکراتیک و سکولار آن حزب اگرچە ممکن است آرای  طیف چپ جامعە ترکیە را از آن خود کند اما در قسمت کوردستان ممکن است آرای طیف سنتی و گرایشات اسلامی کوردها را از دست دهد. حزب اسلامی هوداپار ( حزب اللە سابق ) کە سال گذشتە تاسیس گردید و بر طبق ادعای جریانات کوردی توسط میت ترکیە تاسیس گردیدە در کمین این بخش از آرای کوردهاست و همچنانکە در بالا اشارە شد  بروز جنگ و ناامنی در چند شهر کوردستان بویژە شهر جزیر کە مدتی است در جریان توطئە این حزب برای ضربە زدن بە آرای حزب دموکراتیک خلقها با بهانە کافر بودن سران این حزب است.  رئیس پلیس شهر جزیر کە برکنار شد و آقای اردوغان رئیس جمهور آن کشور ناچار بە افشای  همدستی ایشآن با حزب مذکور شد نمونە آشکاری از  توطئە علیە حزب دموکراتیک خلقهاست . .

در حال حاضر بافت سیاسی آن کشور بە چهار منطقە تقسیم شدە است، مناطق صنعتی آن کشور در انحصار حزب عدالت و توسعە حزب حاکم است کە نصف آرای مردم را با خود دارد، مناطق توریستی در تسلط حزب جمهوری خواە خلق است کە ٢٠% آرا را دارد، مناطق دریای سیاە و برخی مناطق پراکندە در انحصار حزب حرکت ملی کە ١٣%  آرا را دارد و مناطق شرق تورکیە در انحصار حزب دموکرات خلقهاست کە حدود ٧% آرا را دارد. البتە در پارلمان آن کشور افرادی هم هستند کە بطور مستقل بە مجلس راە می یابند. اما در انتخابات آتی پیشبینی میشود کە حزب حاکم با آرایی میانگین ٤٥ تا ٥٠%، حزب جمهوری خواە خلق در حدود ٢٠%، حزب حرکت ملی در حدود ١٢% حزب دموکرات خلقها در حدود ١٠ تا ١٢ % را بدست آورند. برخی احزاب دیگر هم در پروسە انتخاباتی شرکت می کنند کە آرای کمی را بدست می آورند.  

آنچە در این انتخابار مهم بنظر می آید این است کە بعداز تلاش جدی دولت ترکیە برای سرنگونی رژیم بشار اسد و ناکامی در ای راە آن حزب را زیر سوال قرار دادە است. در مقابل رویە دولت آن کشور حزب کارگران کوردستان ترکیە سیاستی را در مورد سوریە دنبال نمود کە نظر علویهای تورکیە را بخود معطوف نمودە است و احتمال میرود کە بخشی از علویها آرای خود را بە حزب دموکراتیک خلقها نزدیک بە پ.ک.ک بدهند. در مقابل این سیاسی تنش فزایندە میان دولت اقلیم کوردستان و پ.ک.ک عامل دیگری در نبود خرد ملی میان کوردهاست و در سایە این بی خردی طرداران حزب عدالت و توسعە بازارهای جنوب کوردستان را تصاحب کردەاند. اگر روابطی عادی میان مسئولین استانهای مرزی دو کشور بود و کمپانیهای بیشمار ترکیە با هماهنگی میان شهرداریهای کوردستان تورکیە کە در دست کوردهاست ممکن بود همچون هماهنگی بە تقویت حزب دموکراتیک خلقها بینجاممد. اما بازار کار و فعالیت در جنوب کوردستان در دست طرفداران حزب حاکم ترکیە است.

در یک دهە اخیر فرصتی برای کوردها ایجاد شدە تا در پروسە سیاسی آن کشور حضور یابند اما بدلیل بافت سنتی و اسلامی آن بخش کوردستان و همچنین بقایای رعب و وحشت دهە های گذشتە جامعە کوردستان هنوز بە خود آگاهی ملی نرسیدە و هویت ملی خود را ندیدە میگیرند. متاسفانە در گذشتە هر اندازە کە احزاب فاشیست آن کشور زیر لوای سکولایزە نمودن جامعە کوردها را نابود کردە بودند  آنان در مقابل بە اسلام و جریانات اسلامی روی می آوردند و حزب عدالت و توسعە در قسمت کوردستان از آثار مخرب دهە های گذشتە تغذیە میکند.

نباید فراموش نمود کە دولت ترکیە در ممانعت از ورود قدرتمند حزب دموکراتیک خلقها نقش ایفا میکند. دولت اسلامی ترکیە برخلاف احزاب گذشتە سیاست تهدید و رعب و وحشت علیە کوردها را کنار گذاشتە و بسیاری از کوردها را حامی خود نمودە است. سیاست این حزب کاملا مخالف آنچە در ایران علیە کوردها انجام میگیرد. برای مثال اگر سیاست رژیم ایران محروم نگەداشتن مناطق کوردستان است تا مردم بە جای پرداختن بە سیاست بە فکر نان شب باشند در تورکیە تلاشها این است کە شهر دیاربکر زیباتر از اربیل ( هەولێر ) جلوە کند تا مردم آن کشور بجای اندیشیدن بە جنوب کوردستان از حوزە جغرافیایی خود لذت ببرند. نمونە دیگر اینکە اگرچە رژیم ایران مدام در صدد است کە جمعیت کوردها را کمتر از ٥% نشان دهد اما تورکیە جمعیت کوردها را آنچە کە هست نشان میدهد و اخیرا طی آمار رسمی جمعیت کورد آن کشور را ٢٣ میلیون اعلام کردە است. نیات تورکیە از اعلام جمعیت واقعی کوردها از این جهت است کە نشان دهد تنها درصد کمی از کوردها مدافع کسب حقوق ملی است و بیشتر خواستار انتگراسیون در آن کشور هستند. در واقع اگر جمعیت کورد آن کشور ٢٣ میلیون هستند ـ کە هستند ـ  بیش از هشت میلیون آن هویت ملی  خود را انکار یا از دست دادە اند، از میان ١٥ میلیون باقی ماندە عدە زیادی بویژە علویها بە بهانە اینکە پ.ک.ک یک حزب اسلامی است از آن حزب دوری و  کوردهای سنی مذهب نیز بە بهانە اینکە پ.ک.ک یک حزب چپگرا و کافر ست بە آن حزب نزدیک نمیشوند و تنها نصف جامعە کوردها افکار ملی گرایانە دارند.

کوتاە سخن باید منتظر ماند تا بدانیم حزب دموکراتیک خلقها با آرای نصف جامعە کوردستان و چپهای سراسر تورکیە  از کجا در بیرون می آورند.

 

دیدگاه‌ و نظرات ابراز شده در این مطلب، نظر نویسنده بوده و لزوما سیاست یا موضع ایرانگلوبال را منعکس نمی‌کند.

هادی صوفی زادە

فیسبوک - تلگرامفیسبوک - تلگرامصفحه شما

توجه داشته باشید کامنت‌هایی که مربوط به موضوع مطلب نباشند، منتشر نخواهند شد! 

افزودن دیدگاه جدید

لطفا در صورتیکه درباره مقاله‌ای نظر می‌دهید، عنوان مقاله را در اینجا تایپ کنید

متن ساده

  • تگ‌های HTML مجاز نیستند.
  • خطوط و پاراگراف‌ها بطور خودکار اعمال می‌شوند.
  • Web page addresses and email addresses turn into links automatically.

لطفا نظر خودتان را فقط یک بار بفرستید. کامنتهای تکراری بطور اتوماتیک حذف می شوند و امکان انتشار آنها وجود ندارد.

CAPTCHA
لطفا حروف را با خط فارسی و بدون فاصله وارد کنید CAPTCHA ی تصویری
کاراکترهای نمایش داده شده در تصویر را وارد کنید.